اعتمادسازی یکجانبه و بی انتها از سوی تهران

دیپلماسی ایرانی: سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی نزد سازمان ملل متحد در نیویورک با اشاره به مذاکرات کارشناسی اخیر در استانبول گفت: مذاکراتی که حقوق هسته یی ملت ایران را به رسمیت بشناسد، سودمند بوده و از آن استقبال می شود اما در این مذاکرات غرب گام کوچکی به سمت پیشنهادی تهران برداشت.

بلومبرگ به نقل از محمد خزاعی گزارش داد: در صورتی که مذاکرات در جهت یافتن راه حل انجام شود کمک کننده خواهد بود و تداوم آن می تواند منجر به رسیدن شرایط دلخواه شود اما چنانچه ملت ایران به این احساس برسد که هیچ یک از حقوق آن ها در چارچوب موازین بین المللی به ویژه ان.پی.تی مورد شناسایی قرار نمی گیرد و اعمال فشار علیه ملت ایران ادامه داشته باشد، این مذاکرات به نتیجه ای نخواهد رسید، ملت ایران نیز اجازه ادامه مذاکرات با این شرایط را به مسوولان خود نخواهند داد.

سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی تاکید کرد: در جمهوری اسلامی ایران موضوع هسته یی مانند ملی شدن صنعت نفت به افتخار و غرور ملی تبدیل شده است و تمامی ایرانیان درباره حمایت از موضوع هسته یی یکپارچه و هم عقیده هستند.

این در حالی است که  مذاکره کنندگان گروه 1+5، در نشست پشت درهای بسته با هیات ایرانی در استانبول ، جزئیات بیشتری از بسته پیشنهادی خود در خصوص فعالیت های هسته ای تهران را منتشر کردند. اما ایران همچنان این بسته را نامتوازن می خواند ، چرا که کفه ترازو به نفع درخواست ها در مقابل امتیازها سنگین تر است.

به گزارش کریستین ساینس مانیتور، نمایندگان آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان در ماراتن 13 ساعت و نیمه مذاکره با طرف ایرانی، پیشنهادی که ماه گذشته در خصوص محدودیت غنی سازی 20 درصدی ارایه شده بود را روشن تر کردند. آنها می گویند در مقابل همکاری ایران در این زمینه تعدیل تحریم ها پیش رو خواهد بود، اما تهران می گوید مشوق ها به اندازه کافی قوی نیستند. به این ترتیب نتیجه مذاکراتی که از آوریل گذشته پس از وقفه ای 15 ماهه از سرگرفته شد، همچنان در ابهام قرار دارد. این در حالی است که مقامات ایرانی در اواخر فوریه و پس از نشست آلماتی، پیشنهاد 1+5، را نقطه عطف توصیف کرده بودند.

این روزنامه آمریکایی به نقل از یک مقام آگاه از مذاکرات کارشناسی استانبول، می نویسد: از نظر ما پیشنهاد هایی که در مورد لغو تحریم ها مطرح شده با درخواست هایی که آنها از ایران دارند، همخوانی ندارد. وی افزود: آنها تعلیق غنی سازی 20 درصدی و کاهش سطح آمادگی تاسیسات فوردو را درخواست می کنند که در واقع به معنی تعطیلی فوردو است. ما نیز می گوییم بین آنچه ارایه می دهند با آنچه طلب می کنند، تناسب وجود ندارد.

نطق نوروزی اوباما

اما مذاکرات استانبول در شرایطی برگزار شد که باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا در پیام نوروزی خود برای تبرک سال نو به ایرانیان ابراز امیدواری کرد ایران و آمریکا بتوانند از تنش ها عبور کنند. وی خاطرنشان کرد، رهبران ایران با یک انتخاب بر سر برنامه های هسته ای خود مواجه هستند. او بیش از هر نطق نوروزی دیگری که در این سال ها برای ایرن ارسال کرده بود، بر روی برنامه های هسته ای جمهوری اسلامی متمرکز بود و بار دیگر اعلام کرد راهکار دیپلماتیک را در مورد ایران ترجیح می دهد. اوباما گفت: درواقع اگر رهبران ایران بگویند برنامه های هسته ای صلح آمیزی را دنبال می کنند آنگاه زمینه برای راهکار تجربی فراهم می شود. اکنون زمان آن فرارسیده تا مقامات تهران گام های فوری و معناداری برداشته و تنش ها را کاهش داده و به سوی توافقی بادوام در مساله هسته ای گام بدارند.

پیشنهاد نامتوازن

دیپلمات ها از ایران و گروه 1+5، بار دیگر در تاریخ 5 و 6 آوریل در آلماتی، پایتخت قزاقستان ملاقات خواهند کرد. گروه 1+5، از ایران می خواهد با محدودیت در غنی سازی موافقت کند تا تحریم هایی مانند ممنوعیت تجارت طلا لغو شود. اما این بسته پیشنهادی همچنان تحریم هایی علیه صنعت نفت یا بانک مرکزی جمهوری اسلامی را شامل نمی شود. تحریم هایی که بیشترین آسیب را به برنامه های هسته ای ایران وارد کرده اند و تهران معتقد است در مقابل همکاری جدی در مقوله هسته ای، این تحریم ها باید لغو شوند.  از سوی دیگر گروه 1+5، پیشنهاد داده اند که هیچ قطعنامه جدیدی را علیه ایران در شورای امنیت یا اتحادیه اروپا تصویب نکنند، اما آمریکایی در هیچ مورد قولی نداده و تنها اعلام کرده اند از اعمال تحریم های یکجانبه بیشتر علیه ایران جلوگیری می کنند. برخی منابع ایرانی این موضع آمریکا را پراهمیت توصیف کرده اند، چرا که هم اکنون نیز گروهی در کنگره آمریکا به دنبال افزایش تحریم های یکجانبه علیه ایران هستند.

اعتمادسازی 6 ماهه یا بیشتر از سوی ایران

در مذاکرات اخیر پیشنهاد شده است که بازه زمانی 6 ماهه برای اعتمادسازی در نظر گرفته شود. به این ترتیب که ایران محدودیت ها در غنی سازی و تاسیسات فوردو را اعمال کند. پس از این مرحله گروه 1+5، پیشنهاد مرحله دوم را ارائه می کند که مبنی بر برداشتن گام های ویژه تر است. اما یک مقام ایرانی در این زمینه می گوید که پرسش اینجاست که در مقابل این اقدامات ، 1+5 چه کاری انجام می دهد؟ وی می افزاید، اگر ایران غنی سازی 20 درصدی را برای 6 ماه تعلیق کرد و این تعلیق موقت تجدید شد، آیا باید مدام این روند را تکرار کند، بدون اینکه تضمینی در مورد اقدامات اعتمادساز از سوی 1+5، وجود داشته باشد. از سوی دیگر این گروه گفته است که تنها تحریم ها را تعدیل می کند نه اینکه آنها را لغو کند.

منابع ایرانی نزدیک به مذاکرات استانبول می گویند در این مذاکرات به این پرسش ها پاسخ داده نشده است. به گفته آنها، هر دو طرف مشکل رفتاری دارند و نمی خواهند چیزی را حل کنند.

اوباما در پیام نوروزی خود برای ایرانیان گفت که هر روزی که با قطع روابط سپری می شود، به معنی این است که با هم همکاری نکرده ایم و شعر حافظ با عنوان درخت دوستی را در این زمینه به کار برد. اما در رسانه های دولتی جمهوری اسلامی، اعلام شد اوباما مقامات تهران را به دلیل تحریم ها سرزنش کرد و بارها در این پیام لحن تهدید آمیزی داشت.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10