احمدی نژاد ولادیمیر پوتین نیست

دیپلماسی ایرانی: محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور مصمم  ایران در شامگاه شنبه ای در اواخر سپتامبر برای هشتمین و احتمالا آخرین بار به طور رسمی به نیویورک سفر کرد.  رسانه ها بار دیگر هر کلمه از اظهارات ضد اسرائیلی وی را مورد توجه قرار دادند و در عین حال از اینکه احمدی نژاد را مهره ای تاثیرگذار در آینده ایران خطاب کنند، اجتناب کردند. اما آنچه در پوشش رسانه های از قلم انداخته شد میراث احمدی نژاد و این نکته بود که آیا وی در آینده سیاسی ایران، یعنی زمانی پس از انتخابات ریاست جمهوری ماه ژوئن، نقشی خواهد داشت ؟

احمدی نژاد با وجود وضعیت اقتصادی داخل کشور که به گمان برخی  ناشی از تحریم ها و  ظن عده ای سوء مدیریت دولت وی است، بیش از هر زمان دیگری انگیزه داشت تا از یک هفته توجه رسانه ای برخوردار شود. برنامه سفر وی مملو از قرار های مصاحبه و نشست هایی با گروهای صلح، معترضان به سرمایه داری و اندیشمندان و محققان بود.

نطق احمدی نژاد در مجمع عمومی سازمان ملل که سفر وی به نیویورک نیز به همین دلیل انجام شده بود به طور غافلگیرکننده ای ملایم بود. چرا که احمدی نژاد درک کرده بود که محتوا و لحن سخنرانی وی می تواند در تعریف میراث وی دست کم در داخل کشور و جهان اسلام تاثیرگذار باشد.

احمدی نژاد بیش از حد انتظار هر کسی توانست بر موضع بین المللی در قبال ایران تاثیرگذار باشد. هرچند وی  با مخالفت هایی در داخل کشور مواجه است اما همچنان بر استقلال خود تاکید دارد و با تلاشی که در این زمینه انجام می دهد به نظر نمی رسد که به آرامی از سال آینده از صحنه سیاست ایران محو شود.

زمانی که احمدی نژاد جلسه ای دو ساعته و خصوصی با 7 خبرنگار خارجی در هتل محل اقامتش برگزار کرد، کسل به نظر می رسید. با وجود اینکه وی در طفره رفتن از پاسخ به پرسش ها استاد است اما همچنان در مورد نگرش خود در خصوص نقش آفرینی در جهان سخن می گوید.

زمانی که از وی در خصوص میراث اش و آینده سیاسی پس از ترک سمت ریاست جمهوری در سال 2013 پرسیدم،او لبخند زد و گفت: البته که صحنه سیاسی برای مدتی طولانی مرا تنها نخواهد گذاشت. وی ادامه داد:  دو سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل بود که اهمیت داشت و توجه دیگران را برانگیخت، یکی سخنرانی رئیس جمهور آمریکا و دیگری سخنرانی من در جامه رئیس جمهور ایران.

احمدی نژاد با اشاره به توانایی اش در جلب توجه مردم گفت، زمانی که برای جمعی سخنرانی می کنم، مردم احساس می کنند که خودشان در حال سخن گفتن هستند.

رئیس جمهور ایران گفت: مهم نیست که رسانه های آمریکا چه می گویند اما تا کنون من همه چیز را از هیتلر گرفته تا کشتار جمعی در رسانه های شما مطرح کرده ام و از شما می پرسم که در حال حاضر مشهور ترین رهبر در جهان کیست؟ اشاره ای که وضوح به خود احمدی نژاد بود.

وی در مورد تحریم های اعمالی علیه صادرات نفت ایران نیز گفت: از زمانی که تحریم ها اعمال شده اند تعداد قرارداد های نفتی ایران افزایش یافته و ایران 25 تانکر نفتی خریداری کرده تا این قرارداد ها را پاسخگو باشد. وی ادامه داد: وضعیت اقتصادی ما به آن اندازه که شما گمان می کنید سخت نیست و راه هایی برای صادرات بیش از 800 هزار بشکه نفت در روز نیز کشف شده است. این در حالی است که ایران پیش از اعمال تحریم ها روزانه 2 میلیون و 500 هزار بشکه نفت صادر می کرد.

زمانی که خاطره سفرهای احمدی نژاد به سازمان ملل در ذهن ها کمرنگ شود، مساله پیش روی جامعه ایران این است که رئیس جمهور بعدی چه کسی خواهد بود و آیا او هم شبیه احمدی نژاد خواهد بود؟

برخی تحلیلگران بر این باورند که شرایط اقتصادی کنونی ایران نشانه ای از ضعف سیاسی دولت احمدی نژاد است و 9 ماه باقی مانده از ریاست جمهوری وی نیز به این ترتیب با نگرانی هایی همراه خواهد بود. هرچند که وی در کنفرانس مطبوعاتی اخیر در تهران کوشید کاستی ها را به دشمنان نسبت دهد.

یکی از نکته هایی که در مورد احمدی نژاد قابل توجه است تمایل وی به برقراری رابطه با آمریکا و مصالحه هسته ای است. البته این مواضع احمدی نژاد از سوی  برخی مقامات در تهران مورد انتقاد قرار گرفت.

احمدی نژاد که اکنون به تهران بازگشته  با وضعیت اقتصادی نابسامان مواجه است. البته وی همچنان به یادداشت برداری از شیوه هایی که می تواند از طریق آن میراث ریاست جمهوری را حفظ کند ادامه خواهد داد، اما باید گفت احمدی نژاد ولادیمیر پوتین نیست. البته این یک اشتباه است که احمدی نژاد یا مشاورانش را به طور کامل کنار بگذاریم. آنها تجربه ای هشت ساله در دست و پنجه نرم کردن با تنش های سیاسی دارند. آنها در برخی موارد پیروز و در برخی موارد مغلوب میدان بوده اند و ممکن است در نبرد حاضر بر سر بازار ارز نیز شکست بخورند. اما به نظر نمی رسد که  هیچ یک از صحنه سیاسی حذف شوند مگر با درگیری دیگر.

منبع: رویترز/ ترجمه : تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10

انتشار اولیه : یکشنبه 16 مهر 1391 / بازانتشار:چهارشنبه 19 مهر 1391