عنان به دنبال کمک ایران است

 دیپلماسی ایرانی: کوفی عنان نماینده ویژه سازمان ملل  و اتحادیه عرب امروز ( سه شنبه) با مقامات عالی ایران ملاقات می کند تا بخش دیگری از تلاش دیپلماتیک برای اجرای طرح صلح 6 مرحله ای خود به منظور جلوگیری از جنگ مدنی در سوریه را پیش ببرد. اما مشخص نیست سفر عنان که بلافاصله پس از ملاقات وی با بشار اسد در دمشق انجام می شود، تنها یک ژست دیپلماتیک است یا اینکه به واقع نقشی جدید برای ایران در حل بحران سوریه در نظر گرفته شده است.

به گزارش روزنامه لس آنجلس تایمز، ایران متحد ثابت قدم اسد به شمار می رود و از ادعای رئیس جمهور سوریه در خصوص اینکه بحران جاری در کشورش ناشی از سرکشی تروریست ها و توطئه غرب و متحدان عرب آن است، حمایت می کند. اما عنان در بیانیه ای که پیش از سفر به تهران منتشر کرد یادآور شد به ایران سفر می کند تا ببیند چگونه می توان برای حل بحران سوریه همکاری کرد.

سفر عنان به تهران نشان می دهد که وی به نقش آفرینی تهران در هر گونه توافق احتمالی بر سر صلح یا طرح انتقال دولت علاقمند است. نماینده سازمان ملل بارها تاکید کرده است که ایران یک قدرت منطقه ای است و باید در حل بحران سوریه مشارکت داشته باشد. اما حکومت ایران هیچگاه به طور علنی از طرحی که موجب برکناری اسد شود، حمایت نکرده است. برای ایران، سوریه بخشی از محور مقاومت علیه آمریکا و متحدانش است. دولت سوریه نیز مقابل به ایران در راه انتقال سلاح به حماس و حزب الله کمک می کند.

این درحالی است که گروه های مخالف در سوریه علیه ایران و حزب الله به عنوان حامیان اسد، موضع گیری می کنند. از سوی دیگر مقامات آمریکایی نیز همواره از دخالت ایران در تلاش های بین المللی به منظور حل بحران در سوریه، انتقاد می کنند. در واقع این مخالفت آمریکا با حضور ایران در نشست گروه اقدام در مورد سوریه بود که موجب شد نام ایران در فهرست مدعوین این نشست نباشد.

واشینگتن و متحدانش تاکید دارند که به عنوان بخشی از هر گونه توافق در مورد سوریه، اسد باید از قدرت کنار برود. اما روسیه و چین که رای وتوی شورای امنیت سازمان ملل را در اختیار دارند، با شرط برکناری اسد به عنوان مبنایی برای هر توافق، مخالف هستند. همچنین ایران نیز از موضع روسیه و چین حمایت می کند.

تلاش برای نجات طرح صلح

مجله تایم در تحلیل سفر عنان به تهران می نویسد، دبیر کل سابق سازمان ملل به تهران سفر کرده تا طرح صلح پیشنهادی خود برای بحران سوریه را حفظ کند. وی پیش از سفر به تهران اعلام کرد در مذاکره با اسد بر سر رویکردی جدید برای متوقف کردن خشونت در سوریه به توافق رسیده است. بحرانی که از ماه مارس سال 2011 آغاز شده و تا کنون بیش از 17 هزار کشته بر جا گذاشته است.

البته عنان به جزئیات این توافق اشاره نکرده و اعلام نکرده است که چه نقشی برای ایران در حل بحران سوریه در نظر گرفته است.

اما تحلیلگران بر این باورند روابط بسیار نزدیک تهران با دولت دمشق امکان هر گونه حمایت جمهوری اسلامی از تغییر حکومت در سوریه را از بین می برد. به بیان دیگر این گروه از تحلیلگران عقیده دارند که مذاکره با ایران بر سر انتقال دولت در سوریه راه به جایی نمی برد. کریم سجاد پور، تحلیلگر امور ایران در این زمینه می گوید، ایران تنها در شرایطی اسد را ترک می کند که اطمینان داشته باشد رژیم بعدی در سوریه متحد تهران خواهد بود و مانند گذشته روابط جمهوری اسلامی با حماس را تسهیل می کند. اما این موضوعی نیست که عنان بتواند به ایران پیشنهاد بدهد. از سوی دیگر حضور ایران شیعه در راهکار سوریه، گروه های سنی مخالف در سوریه را در تنگنا قرار می دهد.

ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10