ترس تلاویو از رئیس جمهوری اسلام گرا

دیپلماسی ایرانی: تلاویو بازهم نگران شده است. از زمان شلوغی‌ها در مصر و اعتراض‌های مردمی تا پیروزی انقلاب و کنار رفتن حسنی مبارک، دل تلاویو نشین‌ها شور می‌زند. این دلشوره‌ها با به قدرت رسیدن محمد مرسی، نماینده اسلام‌گرایان به اوج خود رسیده، اما آنها سعی کرده‌اند تا با رساندن پیام تبریک از در دوستی با رئیس جمهور جدید این کشور وارد شوند. پیام تبرک نتانیاهو که ناشی از عمق نگرانی وی از لغو قرارداد کمپ دیوید بوده، از سوی دیگر این پیشنهاد را به مرسی داده است تا با اسرائیلی‌ها در مقابل اسلام‌گرایان جهادی همکاری کند. از واکنش‌هایی که مردم و رئیس جمهور منتخب آنها نشان داده‌اند، اینگونه به نظر می‌رسد که رژیم صهیونیستی باید جایگزین بهتری برای تکیه‌گاه پیشین خود در مصر پیدا کند. دیپلماسی ایرانی با حسن هانی‌زاده، کارشناس مسائل خاورمیانه، در خصوص روابط مصر جدید با رژیم صهیونیستی گفتگویی داشت که در زیر می‌خوانید:

با در نظر گرفتن تبریک نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی،‌به محمد مرسی، سیاست مرسی در قبال رژیم صهیونیستی چه خواهد بود؟

سیاستی که رئیس جمهور منتخب مصر،‌محمد مرسی، در آینده درباره رژیم صهیونیستی به کار خواهد گرفت با آنچه که در دوران حسنی مبارک دیکتاتور سابق مصر وجود داشت کاملا متفاوت خواهد بود. در سخنرانی‌های متعددی که پس از پیروزی او در انتخابات صورت گرفت، مرسی بارها درباره روابط با اسرائیل صحبت کرده است که این امر نشان می‌دهد نظام فعلی مصر در صدد است تا فاصله خود را با اسرائیل افزایش دهد.

تصمیم محمد مرسی در قبال توافقنامه کمپ دیوید چه خواهد بود؟

امروزه فشارهای زیادی بر محمد مرسی وجود دارد که قرارداد کمپ دیوید را یا لغو کند و یا مفاد آن را به نفع ملت مصر تغییر دهد. چنین رویکردی در نظام جدید مصر وجود دارد تا بندهای موافقتنامه کمپ دیوید را تغییر دهند و به همین دلیل نگرانی‌های فزاینده‌ای در فلسطین اشغالی از رویکرد جدید سیاست خارجی دولت محمد مرسی وجود دارد. بنابراین به نظر می‌رسد مصر در آینده به جایگاه واقعی خود در دوران جمال عبدالناصر در دهه‌های 50 و 60 بازگشته و در حقیقت نوعی رویکرد ضد صهیونیستی اتخاذ خواهد کرد.

نتانیاهو در پیام تبریک خود به مرسی از آمادگی برای همکاری با مصر جدید سخن گفته است. زمینه همکاری تلاویو و قاهره چگونه خواهد بود؟

منظور نتانیاهو،‌نخست وزیر رژیم صهیونیستی، همکاری‌های امنیتی برای جلوگیری از تماس اسلام‌گرایان با جنبش‌های جهادی فلسطین است. اما با پیروزی اسلام‌گرایان در مصر به نظر می‌رسد که در آینده به دلیل امتداد عقیدتی موجود میان حماس و اسلام‌گرایان همکاری‌های تنگاتنگی میان آنها ایجاد شده و نوعی انتفاضه و مبارزه جدیدی از سوی جنبش‌های جهادی فلسطین علیه رژیم صهیونیستی آغاز خواهد شد. پیروزی اسلام‌گرایان در مصر امنیت پایدار اسرائیل را دچار مخاطره  خواهد کرد و این رژیم دیگر با اتکاء به نیروهای امنیتی مصر نخواهد توانست به ملت فلسطین فشار وارد کند. به دلیل آنکه در طول16 ماه گذشته حداقل 16 بار لوله گاز مصر به فلسطین اشغالی منفجر شده است. این امر نشانگر این است که مردم مصر درصدد کمک به ملت فلسطین هستند و به دلیل آنکه اسرائیل گاز مصر را با هزینه و قیمت بسیار پایین‌تر از قیمت جهانی خریداری می‌کند، در صدد قطع گاز مصر به رژیم صهیونیستی خواهد بود. این مساله نیز یکی از چالش‌هایی است که امنیت انرژی اسرائیل را تهدید می‌کند.

تا چه اندازه روی کار آمدن  محمد مرسی به تشکیل دولت مستقل فلسطینی کمک خواهد کرد؟

طبیعی است که برنده واقعی پیروزی محمد مرسی جنبش‌های جهادی فلسطین هستندکه با پیروزی اسلام‌گرایان و به طور مشخص محمد مرسی که یکی از چهره‌های شاخص اخوان المسلمین است، به طور قطع فضای جدیدی در عرصه مبارزاتی جنبش حماس به وجود خواهد آمد و حماس با اتکاء به پشتوانه اخوان المسلمین در مصر خواهد توانست،سقف چانه‌زنی خود را در مسائل امنیتی و سیاسی با رژیم صهیونیستی افزایش دهد و حتی می‌تواند امتیازات بیشتری هم از تشکیلات خودگردان و هم رژیم صهیونیستی طلب کند. در حقیقت امروز جنبش‌های جهادی خود را برای ورود به مرحله جدیدی پس از سقوط حسنی مبارک آماده می‌کنند و در آینده این جنبش‌ها با اتکاء به کمک‌های اخوان‌المسلمین سعی خواهند کرد تا شیوه مبارزاتی جدیدی را علیه اسرائیل تصویب کنند.

مصر در چه زمینه‌هایی کمک‌ خواهد کرد؟

محمد مرسی با چالش‌هایی در عرصه داخلی و خارجی مواجه است، اما در آینده پس از آنکه برخی از مشکلات داخلی را حل کرد،‌قطعا متوجه مساله فلسطین که مساله مهم جهان اسلام است،‌ خواهدشد. به اضافه آنکه در آینده کنفرانس جنبش عدم تعهد را خواهیم داشت که مصر یکی از اعضای این جنبش است و می‌تواند فصل جدیدی در همکاری‌های مصر و ایران برای کمک به ملت فلسطین تلقی شود. همچنین با توجه به آنکه فلسطین در جمهوری اسلامی ایران و مصر عضو جنبش عدم تعهد هستند، به نظر می‌رسد این جنبش که ریاست آن را برعهده ایران خواهند گذاشت کمک موثری با همکاری دولت مصر برای ملت فلسطین خواهد بود.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/14