تشکیل اتحادیه به محاق رفت

به گزارش روزنامه القدس العربی، چاپ لندن، امیر سعود فیصل، وزیر امورخارجه عربستان رسما اعلام کرد، مطالعه و بررسی تبدیل شدن شورای همکاری به اتحادیه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به دلیل بازتاب های منفی ای که این طرح داشته است تا ماه سپتامبر به تعویق افتاد. خبری که برای رسانه های عربی تا اندازه ای شوک آور بود و این حقیقت را القا کرد که تشکیل اتحادیه تا اطلاع ثانوی به محاق رفت.  

پیشنهاد تشکیل این اتحادیه با پافشاری عربستان سعودی و بحرین مطرح شد که از همان ابتدا با واکنش منفی دیگر اعضا مواجه شد. به گونه ای که در نشست اخیر سران شورای همکاری خلیج فارس که در ریاض برگزار شد و هدف از برگزاری آن بررسی طرح تشکیل اتحادیه بود، سران امارات متحده عربی و عمان شرکت نکردند تا مخالفت با تشکیل آن از سوی اعضای این اتحادیه بیش از پیش علنی شود.

در این میان کشورهای تاثیرگذار منطقه به ویژه ایران نیز به صراحت با تشکیل چنین اتحادیه ای مخالفت کردند. کشورهای عضو شورای همکاری پنهان نکردند که از افزایش روز افزون نفوذ عربستان در درون کشورهای خود نگرانند و از این رو ترجیح می دهند که چنین اتحادیه ای تشکیل نشود. به خصوص این که به اعتقاد آنها عربستان سعودی بسیاری از تصمیم های خود را به طور مستقل و بدون مشورت دیگران اتخاذ می کند و تلاش دارد که منویات خود را بر دیگر اعضای شورا تحمیل کند.

در این میان یوسف بن علوی، وزیر امور خارجه عمان به صراحت گفت که تبدیل شورای همکاری به اتحادیه کشورهای خلیج فارس چیزی نیست که نسل فعلی آن را به سادگی بپذیرد، وانگهی تجربه دیگران را نیز نمی توانیم عملی کنیم چرا که ظرفیت های لازم برای انجام آن در منطقه خلیج فارس وجود ندارد. وی که گویا به نمایندگی از دیگر کشورهای مخالف شورای همکاری این اظهارات را بیان می کرد، همچنین گفت: «این درست است که ملک عبدالله بن عبدالعزیز از روی اخلاص و صداقت این طرح را بیان کرد اما حقیقت این است که نه توان انجام آن وجود دارد و نه زمینه های لازم برای تشکیل آن، بنابراین نمی توان چندان به تشکیل اتحادیه شورای همکاری خلیج فارس امید داشت.»

امارات متحده عربی نیز از دیگر کشورهایی است که بر خلاف آن که چیزی بیان نمی کند ولی به صراحت با تشکیل این اتحادیه مخالف است. امارات از این که بانک مرکزی شورای همکاری خلیج فارس به جای آن که در ابوظبی باشد تصمیم گرفته شده که در ریاض تاسیس شود، خشنود نیست و تشکیل چنین اتحادیه ای را به نفع مصالح خود نمی داند. در عین حال پیوستن به این اتحادیه را منوط به حل اختلاف های مرزی خود با عربستان سعودی کرده و علاوه بر آن گفته است که تا زمانی که تکلیف چاه های نفتی الشیبه روشن نشده و عربستان نپذیرفته که این چاه ها متعلق به امارات است ابوظبی نمی تواند پیوستن به اتحادیه را بپذیرد.

یک مقام اماراتی که نخواست نامش فاش شود به القدس العربی گفت: «تا زمانی که این مسائل حل نشده ابوظبی نمی تواند بپذیرد که چنین اتحادیه ای شکل بگیرد. علاوه بر آن امارات متحده عربی از این که قرار است که نفوذ عربستان با تشکیل این اتحادیه افزایش یابد و هیمنه خود را بر کل کشورهای عضو تحمیل کند، به شدت نگران است چرا که معتقد است در چنین حالتی منافع و امنیت ملی آن به خطر می افتاد.»

در حالی که عربستان سعودی مدعی است که هدفش از تاسیس اتحادیه شورای همکاری خلیج فارس مهار تهدید نفوذ روز افزون ایران در میان کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس است ولی کشورهایی نظیر عمان و کویت چنین دیدگاهی را رد می کنند و می گویند که به هیچ وجه گمان نمی کنند که ایران تا آن درجه برای حیات کشورهای شورای همکاری خطرناک باشد که تن به تشکیل اتحادیه دهند.

کارشناسان تعویق بررسی تشکیل اتحادیه شورای همکاری خلیج فارس را در حقیقت خط پایانی بر طرح این فکر برای همیشه می دانند.