سکولارها و لیبرال‌ها نگرانند

خیز بلند سلفی‌ها برای کسب قدرت

۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۱ | ۱۸:۱۳ کد : ۱۹۰۱۳۴۵ اخبار اصلی
بسیاری از جریان‌های سیاسی اسلامی دموکراسی را قبول ندارند و و حتی بخش مهمی از سلفی‌‌ها دموکراسی را حرام و صحبت از آن را کفر می‌دانند.
خیز بلند سلفی‌ها برای کسب قدرت
دیپلماسی ایرانی: بروز جریان‌های سلفی پس از بهار عربی در کشورهای عربی در حالی که در شکل گیری انقلاب‌ها هیچ نقش و جایگاهی نداشته‌اند، تعجب بسیاری را برانگیخته است. در برخی از این کشورها جریان‌های سلفی به شکل بی‌سابقه‌ای در عرصه سیاسی ظاهر شده‌اند. حضور آنها در هر کدام از کشورهای انقلابی که شاهد تحولات عمیق سیاسی بوده، متفاوت است. در مصر، تونس و یمن جریان‌های سلفی هر کدام به طریقی ابراز وجود کرده‌اند، این تفاوت نیز عمدتا به واسطه وجود موانع از سوی نهادهای قدرت بوده که باعث می‌شده نتوانند آن طور که باب میلشان است ابراز وجود کنند.

به گزارش شبکه خبری الجزیره، تا همین سال‌های اخیر جریان‌های سلفی به دلیل وجود قدرت‌های سرکوب‌گر در راس قدرت اجازه هیچ گونه تحرکی نداشتند و حتی معتدل‌ترین جریان‌های سیاسی اسلامی به شدت مورد سرکوب قرار می‌گرفتند و اجازه فعالیت نمی‌یافتند. اما با وقوع انقلاب‌های عربی در سال 2010 همه چیز عوض شد و سیر حوادث زمینه‌های فعالیت عیان آنها را فراهم کرد.

در مصر، تونس و یمن احزاب سیاسی‌ای مطرح شده‌اند که مرجعیت آنها اندیشه سلفی است که موثرترین و قدرتمندترین آنها حزب سلفی النور در مصر است که توانست در انتخابات نوامبر گذشته مصر کرسی‌های قابل توجهی از پارلمان این کشور را از آن خود کند.

در تونس نیز چندی پیش حکومت تازه‌ تاسیس این کشور به حزبی موسوم به جبهه اصلاح اجازه فعالیت داد که مرجعیت فکری آن اندیشه‌های سلفی است و نخستین حزب در این کشور محسوب می‌شود که می‌خواهد با استفاده از قواعد حکومت‌های مدنی و اصول بازی دموکراتیک به قدرت برسد.

در ماه مارس شماری از شخصیت‌های سیاسی یمنی که قصد تحقق آرمان‌های اندیشه سلفی را دارند خبر از تاسیس حزب سیاسی موسوم به "اتحاد رشیدان یمنی" دادند.

در مغرب نیز محمد الفزازی، یکی از چهره‌های بارز جریان سلفی، همان کسی که در سال 2003 در پی انفجارهای تروریستی دار البیضا به 10 سال حبس محکوم شد، اعلام کرده است که خود را برای تاسیس حزب سیاسی جدیدی که مرجعیت فکری‌اش اندیشه‌های اسلامی باشد، آماده می‌کند. یکی از روزنامه‌های مغربی گزارش می‌دهد که یکی از دیپلمات‌های سفارت امریکا در طول زمانی که در حبس بوده دائما به دیدار او می‌رفته است.

پس از آن که جریان‌های سیاسی وابسته به سلفی‌ها در مصر موفقیت‌های مهمی را در انتخابات نمایندگان مجلس به دست آوردند و اعلام کردند که قصد دارند شریعت اسلامی را به طور کامل پیاده کنند، نگرانی‌های بسیاری نزد لیبرال‌ها و سکولارها از آینده آزادی‌های اجتماعی و مدنی کشورشان ایجاد شد.

در تونس نیز پس از آن که در ماه گذشته درگیری‌های خشونت‌آمیزی میان سلفی‌ها با نیروهای امنیتی و ارتش پیش آمد، تونسی‌ها نگران آینده کشورشان و تهدیدهایی که متوجه نهادهای اجتماعی، آزادی‌ها و فعالیت‌های مدنی‌شان می‌شود، شدند. جریان‌های سیاسی به روشنی می‌بینند که جریان‌های سلفی صحبت از تهدید نهادهای مدنی کشورشان می‌کنند و قصد نابودی مدرنیتی که تونسی‌ها از سال 1956 به هنگام استقلالشان به دست آورده‌اند، دارند.

حتی برخی جریان‌ها و چهره‌های وابسته به جریان چپ حکومت فعلی به رهبری حرکت النهضه را متهم می‌کنند که نسبت به سلفی‌ها تساهل به خرج می‌دهد و در مقابل اظهارات تهدیدآمیز آنها سکوت اختیار کرده تا در آینده با احتساب آرای آنها به اهداف خود برسد.

روزنامه گاردین در ماه آوریل گذشته هشدار داد که سلفی‌ها در سایه بحران اقتصادی و مطالبات اجتماعی که به جا مانده از رژیم سابقه است تهدیدی برای انقلاب تونس محسوب می‌شوند.

این در حالی است که بسیاری از کارشناسان بر این اعتقادند که ورود جریان‌های سلفی به عملیات سیاسی در تونس، مصر، یمن و دیگر کشورهای عربی ذاتا ایجابی است چرا که کمک می‌کند که کشورها از افتادن به دام خشونت و درگیری نجات یابند.

محمد القومانی، دبیر کل حزب اصلاح و توسعه تونس و متخصص حرکت‌های اسلامی بر این باور است که بعید است با اجازه فعالیت دادن به حزب جبهه اصلاح سلفی‌ها بپذیرند که به قواعد بازی دموکراتیک همانند هم‌مسلکانشان در مصر تن دهند.

وی می‌گوید: «بسیاری از جریان‌های سیاسی اسلامی دموکراسی را قبول ندارند و و حتی بخش مهمی از سلفی‌‌ها دموکراسی را حرام و صحبت از آن را کفر می‌دانند.»

سلفی‌ها در مصر عنصر موثری در روند سیاسی کشور محسوب می‌شوند به خصوص که با حزب عدالت و توسعه، مشتق شده از اخوان المسلمین اکثریت پارلمان این کشور را تشکیل می دهند و حتی پیش‌بینی می‌شود در دولت آینده نیز نقش مهمی بر عهده داشته باشند. اگر چه سلفی‌های مصر یک پارچه نیستند و به خصوص پس از رد نامزدشان، حازم صلاح ابو اسماعیل، در حمایت از دیگر نامزدها چند پارچه شدند.

سلفی‌های تونس نیز چنین وضعیتی دارند، آنها نیز یک پارچه نیستند. علاوه بر آن وزنه سیاسی بالایی در این کشور ندارند برای همین دشمنان حزب النهضه مدعی‌اند که این حزب تلاش دارد برای انتخابات پیش رو که پیش‌بینی می‌شود تا نیمه‌های سال 2013 برگزار شود آرای آنها را جذب کند.

در بعد سیاست خارجی نیز پیش‌بینی می‌شود که با قدرت گرفتن احزاب سلفی در مصر، تونس و یمن و در آینده در مغرب، لیبی و دیگر کشورهای اسلامی تاثیر عمیقی بر روابط خارجی آن کشورها بگذارند به خصوص که کشورهای غربی با حضور آنها در قدرت مخالفند. ولی با این حال هنوز موضع‌گیری مشخصی در قبال رابطه دو جانبه با کشورهای غربی و عربی اعلام نکرده‌اند. به خصوص بر سر رابطه با اسرائیل که هم اخوان المسلمین و هم سلفی‌ها تا کنون مواضع سرسختانه‌ای را در برابر این رژیم داشته‌اند.     

نظر شما :