افزایش گمانه‌زنی‌ها درباره کودتا در قطر

منابع مختلف خبری در روزهای اخیر از اوج گیری اختلافات میان خاندان حاکم در قطر بویژه امیر و نخست وزیر این کشور سخن گفته اند که این وضعیت باعث گمانه زنی ها درباره احتمال وقوع کودتا در این کشور شده است.

به گزارش فارس، محافل مختلف سیاسی همواره به بررسی ساختار سیاسی شبه جزیره قطر پرداخته و بدنبال پاسخ به این سوال بوده اند که با توجه به جنگ پنهانی گسترده قدرت میان سیاستمداران قطری آینده این کشور چگونه هست و آیا برخی گزارشها درباره احتمال تغییر ساختار سیاسی این کشور از طریق کودتا را می توان صحیح دانست.

یافتن پاسخی برای این سوال نیازمند شناختن شبه جزیره قطر و ساختار سیاسی گذشته وحال آن است تا از این طریق بتوان آینده را پیش بینی کرد.

** شبه جزیره قطر

قطر شبه جزیره ای کوچک در آبهای خلیج فارس است که از جنوب با عربستان سعودی هم مرز می باشد.

قطر یکی از امیرنشین های منطقه است که تحت سلطه عثمانی، انگلیس و بحرین بود و در سال 1971 میلادی استقلال یافت.

درآمد قطر از منابع عظیم گازی آن است به گونه ای که سومین ذخیره گازی را در جهان بعد از روسیه و ایران داراست.

شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی امیر کنونی قطر سال 1995 میلادی قدرت را بدست گرفت.

انتخاب نخست وزیر برعهده امیر قطر است و این کشور دارای مجلس شورای است که 35 نماینده آن را امیر قطر تعیین می کند.

** روی کار آمدن آل ثانی در قطر

با استقلال شبه جزیره قطر در سال 1971 میلادی خاندان‌‌ آل ثانی در آن به قدرت رسید.

اولین امیر قطر خلیفه بن حمد آل ثانی بود که تا سال 1955 میلادی قدرت را بدست داشت.

دومین امیر قطر حمد بن خلیفه آل ثانی فرزند خلیفه بن حمد بود که از سال 1955 میلادی تاکنون قدرت را بدست دارد.

** کودتای فرزند علیه پدر

حمد بن خلیفه آل ثانی فرزند خلیفه بن حمد تحصیلات خود را در قطر سپری کرد و سپس به انگلیس رفت و تحصیلات خود را در آکادمی نظامی این کشور ادامه داد.

وی بعد از بازگشت به قطر در سال 1971 میلادی با درجه سرهنگی در نیروهای مسلح قطر مشغول بکار شد و فرماندهی یکی از گردانها را برعهده گرفت.

حمد بن خلیفه در سال 1972 میلادی با ترفیع درجه به فرماندهی کل نیروهای مسلح قطر رسید.

حمد بن خلیفه فرمانده کل نیروهای مسلح قطر و ولیعهد این کشور در 27 ژوئن سال 1955 میلادی درحالی که پدرش در سفر دیپلماتیک در خارج از کشور به سر می برد، علیه او کودتای سفید کرد و قدرت را در بدست گرفت.

در این کودتا درگیری مسلحانه یا خونریزی روی نداد اما واحدهای ارتش در مناطق مهم این کشور مستقر شدند.

خلیفه بن حمد پس از کودتا به مدت پنج سال بین کشورهای عربستان و امارات در رفت و آمد بود ولی سرانجام به لندن رفت.

شیخ خلیفه از زمان کودتا در خارج از قطر به سر می برد و فقط یک بار در سال 2004 میلادی برای شرکت در مراسم تشییع جنازه یکی از همسرانش  مدت کوتاهی به قطر رفت.

منابع عرب آگاه در حوزه خلیج فارس در گفتگو با هفته نامه المنار لبنان فاش کرده اند که حمد بن خلیفه امیر کنونی قطر از بیماری کلیوی رنج می برد.

** خاندان‌ آل ثانی و جنگ قدرت

درپی کودتای حمد بن خلیفه آل ثانی علیه پدرش روند تحولات سیاسی و نظامی قطر شکل دیگری به خود گرفت.

اعضای خاندان آل ثانی با حمد بن خلیفه بیعت کردند اما در پس پرده نارضایتی برخی از اعضای خاندان حاکم از بی نصیب ماندن از قدرت و از سوی دیگر سهم خواهی های داخلی میان آنها بیشتر شد.

با وجود تلاش چندین ساله امیر قطر برای جلوگیری از درز کردن اختلافات داخلی و جنگ قدرت بین اعضای آل ثانی و باثبات نشان دادن کشورش اما اخیرا این اختلافات به حدی رسیده که دیگر نمی تواند آن را مخفی کرد و حمد بن خلیفه در تلاش برای مهار این درگیری ها و جلوگیری از به حاشیه رانده شدن خودش برآمده است.

** درگیری بین امیر و نخست وزیر قطر

پایگاه خبری النخیل اخیرا به نقل از برخی منابع آگاه نزدیک به خاندان حاکمیتی "آل ثانی" در قطر نوشت  که درگیری‌های شدیدی میان شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی امیر و شیخ حمد بن جاسم نخست‌ وزیر و وزیر خارجه قطر به وجود آمده است و کار به جایی رسیده که دیگر اعضای خاندان سلطنتی ناگزیر از دخالت شده‌اند.

این منابع تاکید کردند که اختلافات میان دو "حمد" زمانی بالا گرفت که حمد بن جاسم برای شرکت در نشست شورای امنیت علیه سوریه به نیویورک رفت. در این زمان "تمیم بن حمد" ولیعهد قطر تحرکاتی داشت تا نشان دهد که خود سیاست کشور را اداره می‌کند و به این ترتیب نخست ‌وزیر را در تنگنا و حاشیه قرار داد.

این منابع تاکید کردند: امیر قطر و خاندان سلطنتی در درجه نخست، به تحرکات نخست‌وزیر مشکوک هستند. بویژه این‌که از سوی برخی منابع خود در عربستان گزارشی دریافت کرده‌اند که نشان می‌دهد، مقامات امنیتی و شاهزاده‌های سعودی با حمد بن جاسم درباره ترکیب حاکمیت در ریاض و دوحه توافق‌ها و هماهنگی‌هایی انجام داده‌اند.

منابع آگاه نزدیک به دفتر امیر قطر اعلام کردند که امیر از تحرکات نخست وزیر با حمایت برخی از فرماندهان نظامی برای سرنگون کردن وی و پسرش بسیار نگران و هراسان است. به همین دلیل برای مقابله با هرگونه کودتا و دسیسه داخلی علیه حکومتش، ولیعهد خود را در عرصه‌های منطقه‌ای و بین المللی فعال کرده است تا بتواند بر فعالیت های "حمد بن جاسم" در این دو سطح سرپوش نهد.

در همین حال منابع، منابع عرب آگاه در حوزه خلیج فارس از واگذاری 70 درصد مسئولیت های امیر قطر به ولعیهد این کشور خبر دادند که با نخست وزیر قطر دشمنی دارد.

این منابع به هفته نامه المنار گفتند: بیش از 70 درصد مسئولیت های امیر قطر به ولیعهد سپرده شده است که با حمد بن جاسم نخست وزیر خصومت دارد.

حمد بن جاسم بعد از شکست توطئه خود علیه ملت سوریه شوکه شده است.

این منابع گفتند که خانواده امیر قطر (همسر و فرزندانش) و نزدیکان آنها هم اکنون درحال اقدام برای تحریک قبیله علیه نخست وزیر قطر هستند که بیشترین خدمت و وفاداری به اسرائیل و‌ آمریکا در منطقه خلیج فارس را دارد.

به گفته این منابع، حمد بن جاسم به نزدیکان خود گله کرده است که امیر قطر و خانواده او در پس پرده رسوایی دخترش در شهر لندن هستند.

** حضور گروهی از مخالفان امیر قطر در ترکیه

برخی منابع آگاه در پایتخت ترکیه با اشاره به دور جدید جنگ قدرت میان خاندان حاکم تاکید کردند که تصمیم کودتا علیه امیر قطر قطعی است اما زمان آن هنوز نامعلوم است.

روزنامه الدیار لبنان به نقل از این منابع افزود: اعضایی از خاندان امیر قطر و شماری از معارضان حمد بن خلیفه آل ثانی از شش ماه پیش تاکنون در ترکیه به سر می‌برند.

این منابع گفتند ترکیه به اتفاق آمریکایی‌ها برای سرنگونی امیر قطر  و رساندن فرزندان آل ثانی و دشمنان حمد به قدرت که از سال 1972 به حاشیه کشیده شده‌اند توطئه کرده بودند اما به دنبال شکست طرح ضدسوری، رقیب حمد پناهنده سیاسی در ترکیه شد و به رغم زخمی شدن فرزندش در حادثه رانندگی در قطر نتوانست به این کشور بازگردد.

منابع ترکیه ادامه دادند قطر نیز برای کسب حمایت ترکیه طرح انتقال گاز به ترکیه را پیشنهاد داده است و این کشور را با طرح‌های دیگر نیز فریب داده است تا اندیشه حمایت از معارضان قطری در راستای سرنگونی حمد بن خلیفه آل ثانی را  از سر بیرون کند.

یک کارشناس ارشد مسائل خاورمیانه با بررسی احتمال وقوع کودتا در کشورهای عربی بویژه قطر؛ هماهنگی کودتاگران با آمریکا و انگلیس را شرط موفقیت این کودتاها دانست.

"صباح زنگه" با اشاره به اعتراضات علیه خاندان حاکم در قطر به خبرنگار بین الملل فارس گفت: وقتی سیطره حاکمی بر شاهزادگان، اعضای خانواده حاکم و نظامیان کم شود، معمولا کودتاهایی رخ می‌دهند.

** وقوع برخی درگیریها بین گارد سلطنتی و نیروهای ارتش در منامه

برخی منابع خبری عربی صبح امروز سه شنبه گزارش دادند که درگیری شدید بین نیروهای گارد سلطنتی قطر و تعدادی از نیروهای ارتش این کشور روی داده است.

روزنامه الجمعة به نقل از تلویزیون العربیه گزارش داده که درگیری بین نیروهای ارتش با نیروهای آمریکایی و نیروهای گارد سلطنتی در بیرون از کاخ "شیخ حمد بن عیسی آل ثانی" امیر قطر روی داد.

العربیه اعلام کرده که فرماندهی کودتاگران را که متشکل از 30 افسر ارتش بودند "حمد بن عطیة" فرمانده ارشد گارد سلطنتی بر عهده داشته است.

بنابراین گزارش، بالگردهای آمریکایی الشیخ حمد بن جاسم امیر قطر و موزة همسر وی را به مکان نامعلومی منتقل کردند.

نگرانی کنونی امیر قطر در سایه جنگ پنهانی قدرت در این کشور نشان می‌دهد که تصمیم‌ برای سرنگونی امیر قطر اتخاذ شده است.