دست دوستی و دست نیاز

همین امروز و فردا روز مبادای افغانستان از راه می رسد. موعد خروج نیروهای خارجی نزدیک است و افغانستان روند انتقال یا دراختیارگیری مسئولیت های امنیتی را سپری می کند. در چنین وضعیتی، تحمل پاکستان برای افغانستان سخت و دشوار خواهد آمد. آنها می گویند که اسلام آباد از همکاری در مبارزه با تروریسم شانه خالی می کند و سابقه نشان داده که در این وادی مسئولیت پذیر نیست. پاکستانی ها همواره اتهام همدستی یا حمایت از شورشیان را رد می کنند و اساسا چنین اتهام هایی را ناروا و غیرمنطقی می دانند و می گویند خود ما زخم های فراوانی از تروریسم و افراط گرایی دیده ایم و بنابراین اتهام همکاری یا حمایت پنهان از شورشیان به ما نمی چسبد.

با این حال هم امریکا و ناتو و هم دولت افغانستان در مقاطع مختلف اعلام کرده اند شواهدی در دست دارند که نشان می دهد این قبیل شورشیان در خاک پاکستان سازماندهی می شوند و حتی پس از ورود به خاک افغانستان و اجرای عملیات، بازهم به همان کشور و مقرهای خود بازمی گردند. شدت این اتهام ها و نیز ادامه عملیات های ضدتروریستی نیروهای خارجی در پاکستان سبب شد تا روابط اسلام آباد با ناتو، واشنگتن و کابل رو به تیرگی برود و برای چند ماه به سردی و سکوت کشیده شود.

حالا پس از حمله های روز یکشنبه شورشیان در کابل و مقابله نیروهای امنیتی افغانستان با آنها، بار دیگر ضمن برگشتن توجهات به سمت پاکستان، اهمیت رابطه با این کشور در موضوع مبارزه با شورشیان نزد افغانستان و ایالات متحده برجسته شده است. این بار در ریشه یابی حادثه تنها به این مساله تاکید شده است که مهاجمان وابسته به شبکه تروریستی حقانی بوده اند؛ درواقع چیزی درباره خاستگاه و پایگاه آنها بر زبان نیاورده اند تا درهای گفتکو با پاکستان مسدود نشود.  

لئون پانتا وزیر دفاع امریکا تایید کرده است که "براساس اطلاعات و شواهد موجود، حمله های اخیر کار شبکه حقانی بوده است."  درحال حاضر نه شواهدی وجود دارد که بتوان طراحی این حمله ها را به جایی و ارگانی در پاکستان منتسب کرد و نه انگیزه ای برای این کار. تا پیش از این اغلب مقام های سیاسی و نظامی افغان و امریکایی تلاش می کردند، بحران هایی از این دست را فرافکنی کنند و دست خارجی را در آنها بیابند ولی این بار ظاهرا ضعف اطلاعاتی شان به اندازه ای بوده که فرافکنی در قضیه را مایه خسران و اتهام زنی به پاکستان را موجب وخامت اوضاع می دانند.

روز دوشنبه هیلاری کلینتون وزیر خارجه امریکا در تماسی تلفنی با همتای پاکستانی خود حنا ربانی درباره حادثه اخیر گفتگو کرد و سه کشور امریکا، افغانستان و پاکستان را دارای مسئولیتی مشترک در مبارزه با افراط گرایان دانست.

امریکا از سردی روابط با اسلام آباد به نتیجه ای نرسید و حالا می کوشد مشارکت با این کشور را بار دیگر تقویت کند و مسئولیت هایی را در مبارزه علیه تروریسم به اسلام آباد واگذارد. هیلاری کلینتون در گفتگوی تلفنی خود با حنا ربانی گفته است که "واشنگتن، اسلام آباد و کابل باید اقداماتی جدی و مشترک را برای جلوگیری از اعمال تروریستی اتخاذ کنند."

یک روز پیش از این خانم کلینتون نحوه واکنش نیروهای امنیتی افغان را به حمله های طالبان ستوده بود. حامد کرزی نیز ضمن انتقاد از دستگاه اطلاعاتی ناتو و افغانستان، از تلاش های پلیس در مهار حادثه و نابودی تروریست ها تقدیر کرد. او هم این بار تعریضی به پاکستان وارد نکرد.