سارکوزی باید سیاست ایران خود را تعدیل کند

 دیپلماسی ایرانی: در حالی که مذاکرات هسته ای ایران و غرب از سرگرفته شده است، هر دو طرف در محافل عمومی با لحنی محکم سخن می گویند تا بر فوریت های داخلی در کشور هایشان، سرپوش بگذارند. آمریکا همچنان تاکید دارد که پنجره دیپلماسی رو به بسته شدن است و جمهوری اسلامی نیز کشور های دوست خود مانند عراق، سوریه و لبنان را برای میزبانی مذاکرات پیشنهاد می دهد تا نفوذ خود را به نمایش بگذارد.

اما در شرایطی که بحران ادامه دارد و نام کشور هایی مانند ایران، آمریکا و اسرائیل در اغلب روزها سرتیتر اخبار را به خود اختصاص داده است، نقش پیچیده ای که نیکلا سارکوزی ، رئیس جمهور فرانسه ایفا می کند نیز بسیار قابل توجه است.

سارکوزی از زمان آغاز تلاش های دولت اوباما به منظور حل دیپلماتیک مجادله هسته ای ایران، خود را در سمت رئیس جمهور آمریکا تصور می کند. در حالی که اروپا با روی باز از رویکرد جدید اوباما استقبال کرده است، در پاریس نوعی اضطراب و هراس نسبت به ملایمت اوباما در قبال جمهوری اسلامی به چشم می خورد.

در اوایل سال 2009، زمانی که اوباما به تازگی وارد کاخ سفید شده بود، سارکوزی اتحادیه اروپا را تحت فشار قرار داد تا تحریم ها را مقدم بر تلاش های دیپلماتیک در نظر بگیرد. البته این تلاش به شکست انجامید زیرا دیگر کشور های اروپایی بر این گمان بودند که استراتژی سارکوزی، اوباما را تضعیف می کند.

خبرگزاری الجزیره در گزارشی که تیترا پارسی و رضا مرعشی آن را به رشته تحریر درآورده اند به نقل از یک دیپلمات عالی رتبه اروپایی می نویسد: موضع تند اروپایی ها در شرایطی که اوباما دست خود را به سوی ایرانیان دراز کرده بود به طور حتم اعتبار رویکرد وی را زیر سوال می برد.

چندی بعد، زمانی که اوباما برای پذیرش طرح تبادل سوخت هسته ای آماد می شد، سارکوزی بار دیگر در موضع مخالف قرار گرفت. فرانسه این پیشنهاد را بسیار خطرناک ارزیابی می کرد زیرا حق غنی سازی را برای ایرانیان قانونی در نظر می گرفت و هدف دولت اوباما برای غنی سازی صفر در جمهوری اسلامی را محقق نمی کرد. کمتر از یک سال بعد، سارکوزی به طرح تجدید نظر شده تبادل سوخت هسته ای که از سوی ترکیه و برزیل به ایران ارائه شده بود، مخالفت کرد. تنها چند هفته پیش نیز، فرانسه با تلاش های اتحادیه اروپا به منظور برنامه ریزی مذاکرات گروه 1+5 با ایران مخالفت کرده و خاطرنشان کرده بود که نامه اعلام آمادگی تهران برای مذاکره کافی نیست.

در تمام این مدت، فرانسه همواره علیه مصالحه دیپلماتیک با ایران بوده و در موضع تحریک و دامن زدن به بحران قرار داشته است. سارکوزی رهبری جبهه ای را بر عهده دارد که در آن اتحادیه اروپا واردات نفت از ایران را تحریم می کند. آن هم در شرایطی که رکود و بحران اقتصادی در اکثر کشور های اروپایی حکمفرماست و از سوی دیگر بهای انرژی نیز هر روز بالاتر می رود. اقتصاد های یونان، ایتالیا و اسپانیا به واردات نفت از ایران وابسته است و این در خالی است که مدیریت اقتصادی ضعیف سارکوزی در فرانسه نیز پیامد های مخربی به همراه داشته است.

متحدان اندک

سارکوزی به جای تلاش برای آرام کردن بازار های بین المللی،کاهش بهای نفت و کمک به احیای اقتصادی فرانسه، سارکوزی به تکرار نوعی از سیاست در قبال ایران را دنبال کرده است که بیماری اقتصادی اروپا را وخیم تر می کند.

این در حالی است که ناسازگاری سارکوزی موجب شده که متحدان اندکی داشته باشد. البته بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل نیز مانند سارکوزی همچنان بر غنی سازی صفر در ایران تاکید دارد. اما به نظر می رسد که گروهی قابل توجه در ایالات متحده، در خصوص ادامه غنی سازی 3.5 درصدی در خاک ایران موضعی موافق داشته باشند.

در حال حاضر اوباما می کوشد ائتلاف جهانی بی ثباتی که علیه ایران شکل گرفته را حفظ کرده و انگیزه و فضایی سیاسی برای مذاکرات ادامه دار پیدا کند تا از شدت لفاظی ها در خصوص اقدام نظامی علیه جمهوری اسلامی بکاهد.

این در حالی است که برای هر مذاکره ای صبر و پشتکار ضروری است و این ویژگی مختص به غرب یا ایران نیست. البته جمهوری اسلامی نیز بر مواضع خود پافشاری دارد و این رویکرد می تواند بهانه ای برای نگرانی غرب باشد و به یک دستاویز تبدیل شود. از سوی دیگر تهران از راه های گریز و اشتباه ها در روند مذاکرات نیز به نفع خود استفاده می کند اما برآورد های پیش از مذاکرات نشان می دهد که سارکوزی نیز رویه ای مشابه داشته است.

باید گفت که مذاکرات کنونی که آمریکا و ایران در آن حضور دارند، هم اکنون نیز با دشواری ها و پیچیدگی هایی مواجه است. اما اکنون این شانس وجود دارد که دو طرف از پرتگاه جنگ عقب نشینی کنند.سارکوزی نیز باید مواضع خود را تعدیل کند تا مذاکره کنندگان شانس خود را برای صلح و برای احیای اقتصادی به بوته آزمون بگذارند.

تهیه کننده: تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10