از برنامه ادغام طالبان در جامعه چه خبر؟

دیپلماسی ایرانی: یکی از برنامه های مهمی که در افغانستان دنبال شده و قرار است با پیشرفت گفتگوی صلح، جدی تر از قبل دنبال شود، موضوع پیوستن توابین طالبان به جامعه و مشارکت مجدد و سامان‌مند آنها در امور اجتماعی است.

این موضوع ماه هاست که محل بحث در احزاب و رسانه های این کشور است و مخالفان و موافقانی دارد و یکی از دلایل مخالفان، فقدان برنامه ریزی و استراتژی مناسب در این زمینه از سوی دولت است. گفته می شود سیاست های دولت در این باره تاکنون موفق و ثمربخش نبوده و این روند نه تنها فرایند گفتگوهای صلح را بی نتیجه می سازد بلکه ممکن است عواید نامطلوب و پیش بینی نشده ای هم به دنبال داشته باشد.

ساندی تلگراف نوشته است، با وجود آنکه اخبار زیادی در مورد پیوستن صدها طالب مسلح به دولت منتشر شده و بریتانیا نیز هفت میلیون پوند به این برنامه کمک کرده است، در 18 ماه گذشته در ولایت هلمند، تنها 19 طالب اسبق از امتیازهای آن برخوردار شده اند.

برخی مقام ها به این نشریه گفته اند، به تازگی حدود 200 فرد مسلح به پروسه صلح در ولایت سرپل پیوستند ولی بعد از تحقیقات معلوم شد که آنها با استفاده از نام طالبان، فقط می خواستند از امتیازهای این برنامه برخوردار شوند.

افشای این قضیه سبب شده است تا کسانی که از پیش به این برنامه انتقاد داشته و به آن با دیده تردید می نگریستند، بار دیگر تاکید کنند که مقام های فاسد و افراد بی ربط می توانند از هزینه های تخصیص یافته برای این پروژه بهره بگیرند، درحالی که افراطیون و شورشیان موردنظر از میدان جنگ دست نمی کشند و اگر هم به این پروسه بپیوندند، به صورت موقت و بدون برنامه خواهد بود.

یک گزارش محرمانه ناتو هم که ماه گذشته به دست رسانه ها رسید، شک و تردیدها را در مورد برنامه ادغام طالبان به جامعه افزایش داده است. این گزارش کاملاً مخالف آن است که گفته می شد طالبان مسلح دیگر از جنگ خسته شده، امتیازها و مشوق های مالی بر آنها تاثیر گذاشته و می خواهند از جنگ و خشونت دست بکشند.

بر اساس این گزارش که بر مبنای تحقیق و پرسش از هزاران زندانی طالب تهیه شده، اکثر آنها گفته اند که همواره در راه هدف و آرمانشان می جنگند و باور دارند که با خروج نیروهای خارجی از افغانستان، آنها پیروز خواهند شد.

مقام های افغان و ناتو می گویند، در ولایت هلمند که اوضاع امنیتی آن بهبود محسوسی یافته است، اکثر طالبان مسلح از فرماندهانشان هراس دارند و نمی خواهند و نمی توانند به طور آشکار به برنامه صلح بپیوندند.

به نوشته ساندی تایمز، با وجود آنکه برنامه پیوستن مجدد طالبان به زندگی عادی از دو سال پیش در کنفرانس لندن مورد توافق و حمایت قرار گرفت و کمک کنندگان متعهد به کمک 92 میلیون پوندی به آن شدند، طی 18 ماه گذشته سه هزار مخالف مسلح به حکومت پیوسته اند ولی اکثر این افراد نه در جنوب و شرق افغانستان بلکه در ولایات نسبتا آرام شمال کشور به حکومت پیوسته اند.

مقام های ناتو می گویند، شاید اینکه تنها 19 طالب در ولایت هلمند در 18 ماه گذشته به برنامه ادغام مجدد پیوسته اند، چندان دقیق نباشد. به گفته آنها آرام شدن مناطقی که در گذشته ناامن تر از امروز بود، نشانگر آن است که تعدادی از طالبان در این مناطق از خشونت دست کشیده اند.

"دیوید هاک" ژنرال بریتانیایی و مسئول جلب و جذب مخالفان به برنامه ادغام گفته است 19 نفری که در هلمند به این برنامه پیوسته اند، بخش ناچیزی از رقم اصلی به حساب می آیند. او گفته، طالبان از آن رو به طور آشکار به برنامه ادغام نمی پیوندند که می ترسند توسط طالبان دیگر تهدید شوند.

ژنرال هاک پذیرفته است که در روند اجرای این برنامه سوء استفاده هایی صورت گرفته است، ولی معتقد است که در زمان حاضر سازوکارهای جدی تری درنظر گرفته شده و امتیازهای مشخصی برای کسانی که دست از خشونت و اقدام مسلحانه می بردارند درنظر گرفته شده است.

هدف از برنامه جذب مخالفان به جامعه این است که به هر فرد مسلح که از خشونت دست می کشد، علاوه بر حمایت مالی، در زمینه کسب و کار نیز کمک هایی ارائه شود.