ترکیه به اسرائیل حمله میکند؟
دیپلماسی ایرانی: در حالی که برخی کارشناسان اسرائیلی از تیرهتر شدن اوضاع آنکارا و تلاویو ابراز نگرانی میکنند و تحلیلهای خود را تا آنجا پیش بردهاند که میگویند ترکیه و اسرائیل با مرز جنگ با یکدیگر میرسند، بسیاری از تحلیلگران صهیونیست نیز ارائه این گونه دیدگاهها را غیرواقعی دانسته و بیشتر سیاهنمایی در روابط دو طرف میدانند. اگر چه شواهد بسیاری وجود دارد که نشان میدهد روابط دو طرف به سمت تیرگی شدید متمایل شده است، از اخراج دیپلماتهای اسرائیل از ترکیه گرفته تا مناقشه اخیری که میان آنکارا و تلاویو بر سر منابع انرژی گازی دریای مدیترانه به وجود آمده است. به این اتفاقات باید قطع همکاریهای نظامی اسرائیل با ترکیه، اخراج کارشناسان نظامی و امنیتی این رژیم از این کشور و همچنین لغو قراردادهای تسلیحاتیای که در گذشته میان دو طرف امضا شده بود به صورت یک طرفه از سوی دولت نتانیاهو را نیز افزود. اما آیا واقعا سیاستی که در فضای حاکم در روابط آنکارا – تلاویو جریان دارد و کارشناسان مهم اسرائیلی آن را خصمانه و توام با بوی باروت توصیف میکنند، دو طرف را به سمت یک جنگ مسلحانه سوق خواهد داد؟
افرایم هالیفی، رئیس اسبق موساد در پاسخ به این سوال به روزنامه هاآرتص میگوید: «رویارویی خشونتآمیز میان دو طرف بعید است. این فقط آنکارا نیست که لحن خود را علیه اسرائیل تند کرده بلکه تلاویو نیز همین رویکرد را اتخاذ کرده است.»
در همین رابطه ایهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل پیشبینی کرد که از حجم تنشها میان دو طرف کاسته شود چرا که ترکیه دشمن اسرائیل محسوب نمیشود.
یتسحاق اهرونوویچ، وزیر امنیت داخلی اسرائیل نیز در این باره میگوید: «حفظ کرامت اسرائیل مهم است ولی مصالح میان دو طرف از آن مهمتر است.»
این در حالی است که بسیاری از کارشناسان و دستاندرکاران سیاست در اسرائیل از جمله دیپلماتهای عالیرتبه وزارت امور خارجه این رژیم گناه تیرگی روابط میان دو طرف را به گردن آویگدور لیبرمن، وزیر امور خارجه افراطی کابینه بنیامین نتانیاهو میاندازند و میگویند: «او همه چیز را به باد داد، جایگاه خودش را نیز به مخاطره انداخت، بزرگترین دلیل هم انزوای بینالمللی اسرائیل به سبب سیاستهای او در قبال ترکیه است.»
اما اهروونویچ میگوید که مشکل ما با ترکیه از زمان حمله نظامیان اسرائیلی به ناوگان کمکرسان این کشور به غزه آغاز شد. وی میگوید: «این که ترکیه تصمیم گرفته است که در آینده برای ارسال کشتیهای کمکرسان به غزه ناوهای نظامی خود را نیز با آنها بفرستد بسیار خطرناک است و میتواند عواقب بسیار سختی در پی داشته باشد اما با این حال معتقدم ورود به چالشی بزرگ با ترکها و استفاده از شمشیرهای کلامی میان ما و آنها کار صحیحی نیست.»
شلومو تسیزینا، خبرنگار سیاسی روزنامه یسرائیل هیوم، نزدیک به نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل درباره دلایل تیرگی روابط آنکارا با تلاویو میگوید: «دلایل این درگیری به خصوصیات ذاتی رجب طیب اردغان، نخستوزیر ترکیه باز میگردد. او لقبی دانشگاهی از دانشگاه اقتصاد مرمره گرفته، رئیس سابق شورای شهر استانبول بوده و همواره میخواسته است که ترکیه روزهای امپراتوری منطقهایاش را بازیابد. او اسلامگرایی است که میگوید ترکیه برای عضویت در اتحادیه اروپا شکست خورده است و باید جایگاه خود را در محیط منطقهایاش تقویت کند تا به جایگاه عالیاش در جهان باز گردد.»
این در حالی است که برخی از کارشناسان اسرائیلی نیز میگویند، با همه این احوال و با وجود این که میتوانند اظهارات کسانی که وقوع جنگ میان آنکارا با تلاویو را سیاهنمایی میدانند، درک کنند، اما احتمال این که اردوغان به اسرائیل حمله کند بسیار بالا است. آنها میگویند که اسلامگرایان افراطی کار را به سمتی پیش میبرند که اردوغان را ناگزیر به جنگ با اسرائیل میکنند. دکتر رئوفین بارکو، استاد دانشگاه تلاویو یکی از همین افراد است. وی میگوید: «اردوغان به اسرائیل با حمایت جریانهای تندروی اسلامی حمله خواهد کرد و غرب و ایالات متحده نیز در برابر این اقدام او چشمهایشان را خواهند بست.»
وی همچنین میگوید: «او دوست دارد که به یک سلطان جدید عثمانی که موید بهار ملتهای عربی است، تبدیل شود. از سویی به دلیل هشدارها و نگرانیهایی که امریکا از تهدیدهای ایران احساس میکند، واشنگتن به ترکیه اجازه داده که نقش منطقهای برجستهای داشته باشد و آشیانهای برای تاسیسات نظامی و تسلیحاتی آن باشد. ترکیه در حال حاضر به گنجی برای پیمان آتلانتیک شمالی، امنیت اروپا و کل منطقه تبدیل شده است.»
یوئیل مارکوس، کارشناس مشهور اسرائیلی نیز در این باره میگوید: «رفتارهای نتانیاهو در برابر ترکیه باعث شده تا این کشور به تهدیدی برای امنیت اسرائیل تبدیل شود چرا که ترکیه پیش از این سیاستهایی اتخاذ میکرد که رضایت ما را هم در بر داشت ولی با تهدیدهایی که نتانیاهو علیه آنکارا کرده است، ترکیه احساس کرده که اسرائیل ضعیف و متزلزل شده است و نمیتواند پاسخی به حملات خارجی بدهد و سریعا از هم فرو میپاشد. از سویی میبیند که امریکا، دوست نزدیک اسرائیل تلاویو را منزوی کرده و دیگر برای آن محبوب نیست.»
نداف آیال، تحلیلگر صهیونیست مسائل استراتژیک نیز میگوید: «ترکها هر تهدیدی که میخواستند را عملی کردند. آنها به سمت قطع کامل روابط با اسرائیل حرکت کردهاند و حتی علنا صحبت از امکان رویارویی تمام عیار با اسرائیل بر سر چاههای گازی که شرکتهای اسرائیلی بر آنها دست گذاشتهاند، میزنند. حتی مشکلی ندارند که تهدیدهای خود را از طریق قبرس که عضو اتحادیه اروپا است پیگیری کنند.»
اما زئیف ژابونتسکی، مورخ مشهور جنبش صهیونیستی میگوید: «ماهیت سیاستهای ترکیه علیه اسرائیل با هدف تعمیق روابط با مصر صورت میگیرد. ترکیه این سیاست را تا آنجا پیش خواهد گرفت که به مصریها پیشنهاد پس گرفتن صلح با اسرائیل را خواهد داد و همزمان به کشوری متخاصم با اسرائیل تبدیل خواهد شد و خسارتهای سنگینی را متوجه تلاویو خواهد کرد تا آنجا که کمکهای اقتصادی و نظامی ایالات متحده نیز توان جبران آن را نخواهد داشت. اقتصاد ترکیه در حال حاضر از چنان توانی برخوردار است که میتواند چنین مشکلی را برای اسرائیل به وجود آورد. در عین حال ترکیه همچنین میتواند فورا همه نیازهای سیاسی و امنیتی خود را برطرف کند.»
نظر شما :