عراق؛‌ صحنه نبرد سیاسی ایران و عربستان؟‌

۰۳ دی ۱۳۹۰ | ۱۹:۲۸ کد : ۱۸۹۶۳۹۰ اخبار اصلی
دکتر سیف الرضا شهابی، ‌تحلیلگر مسائل خاورمیانه در گفتاری برای دیپلماسی ایرانی به بحران سیاسی عراق می پردازد که بلافاصله پس از خروج نیروهای عراقی دامن این کشور را فرا گرفته است و معتقد است درغیبت غربی‌‌ها، عراق می‌‌تواند به صحنه نبرد سیاسی برای نفوذ بین ایران از یک سو و ترکیه و عربستان که با آمریکا همکاری نزدیک دارند از دیگر سو تبدیل شود.
عراق؛‌ صحنه نبرد سیاسی ایران و عربستان؟‌
دیپلماسی ایرانی: یکی ازوعده‌‌هائی که باراک اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده در تبلیغات انتخاباتی ریاست جمهوری دوره قبل، به رای دهندگان آمریکائی داده بود، خروج نیروهای نظامی‌‌آمریکا از عراق در صورت پیروزی درانتخابات و ورود به کاخ سفید بود. اکنون با نزدیک شدن به انتخابات دور بعدی که در سال 2012 برگزار خواهد شد، به این وعده جامه عمل پوشانده و تاپایان سال 2011 که چندروزی بیش نمانده درحال خارج کردن آخرین سربازان آمریکائی ازعراق است . آقای اوباما در ماه اکتبر اعلام کرد که همه نیروها عراق را تا پایان ۲۰۱۱ ترک خواهند کرد. در سال ۲۰۰۷ و پس از تصمیم جورج بوش، رئیس جمهوری سابق آمریکا به افزایش واحدهای ارتش این کشور در عراق، شمار نظامیان آمریکایی در این کشور به حدود یکصد و هفتاد هزار نفر می‌‌رسید که در حدود پانصد پایگاه بودند.در طول حدود نه سال جنگ در عراق، ارتش آمریکا چهارهزار و پانصد تن از نفرات خود را از دست داد و شمار نظامیان آمریکایی که در این سال‌‌ها در عراق زخمی‌‌شدند به بیش از سی و دو هزار نفر می‌‌رسد.

پایان بیش از 8 سال اشغالگری برای عراقی‌‌های وطن پرست با جشن و پایکوبی و هلهله همراه بود. درصورتی که این غفلت همگانی وجود دارد که آمریکا در سال‌‌های گذشته که عراق را به اشغال درآورده و بر تمام زوایای این کشورنفوذ کرده  است. آمریکا که عناصری را با خود هماهنگ نموده و در مراکز حساس نفوذ داده به این سادگی دست از این کشور فلاکت زده برنمی‌‌دارد و استقلال واقعی این کشور را نمی‌‌خواهد. آنچه که در این روزها درعراق شاهد آن هستیم، روی دیگر سکه حضور آمریکا درعراق و 8 سال اشغالگری است .

هرچند عراق عصر اشغال ظاهری را به پایان رسانده و وارد مرحله ای جدید شده، ولی آمریکا و غرب و برخی ازکشورهای منطقه و همسایه عراق که تصور می‌‌کردند با سقوط صدام و رژیم بعثی عراق بر این کشور سلطه کامل خواهند یافت، هرگز اجازه نخواهند داد عراق روی پای خودش بایستد و یک کشور مستقل درآید. قدرتهای خارجی برای نفوذ در ارکان حکومتی عراق تلاش می کنند با بحران سازی و ایجاد کشمش‌‌های قومی‌‌و قبیله ای و مذهبی و... این کشور را همچنان دربی ثباتی نگهدارند .

بحران سیاسی که این روزها در عراق دیده می شود که با صدور حکم بازداشت طارق الهاشمی‌‌معاون رئیس جمهوری و کناره‌گیری العراقیه از حضور در پارلمان و حکومت عراق بالا گرفته است و احتمالا درآینده افزایش خواهد یافت بخشی از سناریوی از پیش طراحی شده است. این سناریو با همدستی آمریکا و غرب و برخی از کشورهای همسایه عراق برنامه ریزی شده تا از برقراری ثبات در این کشور جلوگیری شود و ناامنی به جائی کشیده شود که عراقی‌‌ها افسوس دوران حضور نیروهای نظامی‌‌آمریکائی در این کشور را بخورند.

 درنگاه دیگر عراق درغیبت آمریکائی‌‌ها و غربی‌‌ها می‌‌تواند به صحنه نبرد سیاسی برای نفوذ بین ایران از یک سو و ترکیه و عربستان که با آمریکا همکاری نزدیک دارند از دیگر سو تبدیل شود و همین موضوع چالش‌‌های جدیدی را درعراق به وجود خواهد آورد که از برقراری ثبات در این کشور جلوگیری خواهد کرد .

آنچه نباید فراموش کرد این است که جهان عرب، به واسطه موج تحولاتی که در یک سال گذشته رخ داده است دگردیسی را تجربه می کند و حکومت‌‌ها در کشورهای رو به تغییرند. کشورهای قدرتمند و پرنفوذ منطقه ای و فرامنطقه ای در تلاش برای افزایش نفوذ در حکومت‌‌هائی هستند که در کشورهای عربی درحال به دست گرفتن قدرت هستند. از این رو اوضاع منطقه خاورمیانه وشمال آفریقا به یک بازی شطرنج شباهت دارد که هرکشوری در تلاش است تا مهره‌‌های رقیب را بزند و از صفحه بازی خارج کند و بر تعداد مهره‌‌های خود بیفزاید.

   سیاستمداران غیر وابسته و آن دسته از رهبران دینی و مذهبی غیر سرسپرده عراق که استقلال و ثبات را در این کشور می‌‌خواهند باید به حرکت در آیند. این نیروها در این شرایط حساس که با خروج نیروهای خارجی خلائی ایجادشده،‌ باید محافظه کاری را به کنار بگذارند و از نفوذشان بهره بگیرند. اگر این نیروها نتوانند از نفوذ و تاثیر خود استفاده کنند و بحران کنونی در عراق را کنترل کنند ممکن است این وضعیت به مرحله ای خطرناک وارد شود که به سادگی قابل کنترل و مدیریت نباشد و در آن صورت قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای که به دنبال محملی برای حضور و دخالت در عراق هستند بیشترین سود را خواهند برد.

 

نظر شما :