سان دیدن کرزای از ارتشی تخیلی

در حالی که ارتش جدید افغانستان از جلوی حامد کرزای رییس جمهوری افغانستان به مناسبت شانزدهین سالگرد ورود مجاهدین به کابل رژه می رفت، سربازان افغانی به محض شنیدن صدای انفجار راکت و تیراندازی گلوله پا فرار گذاشتند. کرزای که از روی جایگاه ویژه سان می دید، از سوء قصدی مسلم جان سالم به در برد.

 

دو ساعت پس از این حادثه، آقای کرزای در پیامی 30 ثانیه ای که از تلویزیون این کشور پخش شد به مردم این کشور اطمینان داد که این حادثه به خیرگذشته است.

 

طالبان که مسوولیت این عملیات را به گردن گرفته است، نشان داد که با در اختیار داشتن اطلاعات لازم ، قبل از آغاز مراسم ، اهداف از پیش تعیین شده را هدف حمله قرار می‌دهند. هرچند مسوولان ولایت کابل از یک ماه قبل تدابیر لازم برای تامین امنیت را اتخاذ کرده بودند، اما تروریست‌ها با در اختیار داشتن اطلاعات از کمربند امنیتی عبور و در یک منزل قدیمی لانه کرده بودند. با پرتاب و انفجار پنج راکت سرگردان و شلیک چند تیر از سوی عناصر شورشی مخالف دولت که در نزدیکی محل برگزاری مراسم پنهان شده بودند، بهم خورد. پیشتر مسوولان پلیس کابل با اطمینان اعلام کرده بودند که هیچ نگرانی برای برگزاری مراسم امسال وجود ندارد.

 

برخی افغان‌ها نیروهای امنیتی و حکومت را به بی‌کفایتی متهم می‌کنند که قادر نیستند، امنیت حتی خودشان را را برقرار کنند. عملیات اخیر در شهر کابل که امن ترین شهر در افغانستان به شمار می رود، تمام تلاش های نیروهای چند ملیتی را در آماده سازی نیروهای مسلح این کشور برای تحویل دادن مسوولیت امنیتی به آنها را زیر سوال می برد.

 

عده ای بر این عقیده اند که، گروه طالبان بدون همکاری عوامل نفوذی خود در نیروهای مسوول افغانستان قادر به انتقال مواد منفجره و سلاح از چهار دروازه ورودی به شهر کابل نیستند، زیرا به شدت تحت کنترل قرار دارند.

 

مراسم رژه ارتش ملی افغانستان که با حضور شخصیت های جهادی ، سیاسی ، نمایندگان سیاسی و وابسته‌های نظامی کشورهای خارجی مقیم کابل برگزار می شد، براساس توافقنامه بن، افغانستان باید تا سال ۲۰۱۰ میلادی یک ارتش مجهز ۷۰ هزار نفری داشته باشد که ایالات متحده مسئولیت آموزش و تجهیز آن را به عهده دارد.

 

ارتش افغانستان چند ماه پس از سرنگونی رژیم طالبان در سال ۲۰۰۱ شکل گرفت و اغلب مربیان آن افسران آمریکایی و انگلیسی هستند. تابحال ۳۵ هزار نفر از نیروهای ارتش در عملیات علیه طالبان شرکت کرده‌اند.

 

نفوذ تدریجی طالبان، افزایش سطح زیرکشت مواد مخدر در افغانستان و تشدید ناامنی ها و درگیری ها که سال 2007 را به خونین ترین سال پس از سقوط طالبان در این کشور تبدیل کرده است، از جمله واقعیت هایی است که ناکارآمدی نیروهای ناتو به رهبری آمریکا در افغانستان را به تصویر کشیده و عملکرد این نیروها را در افکار عمومی غرب به شدت زیر سوال رفته است.

 

در مجموع به نظر می رسد که فرماندهان ناتو و رهبران کشورهای غربی در پی حضور هفت ساله خود در افغانستان و لشکرکشی پرهزینه،  نه تنها چشم انداز مثبتی را فرا روی خود ارزیابی نمی کنند بلکه با نگرانی های فزاینده ای به چگونگی مدیریت تحولات افغانستان می اندیشند.

 

سازمان ملل نیز سال گذشته را نا امن ترین سال در افغانستان اعلام کرد و بر اساس گزارش های جدید از آغاز سال 87 نیز فعالیت طالبان در مناطق جنوب و شرق افغانستان بیشتر شده است که این نشانگر آمادگی های آنان برای استمرار نا امنی در این کشور است.

 

اصلاح ساختار نظامی افغانستان پس از سقوط طالبان، از اولویت های نیروهای چندملیتی به رهبری آمریکا بود، که تشکیل ارتشی ملی و قابل اعتماد از مهمترین آن بود. اما این مساله در ادامه با مشکلات بسیاری مانند ناکامی در جذب نیروی انسانی و افزایش میانگین فرار سربازان مواجه شد.

 

بر اساس برآوردهای ژنرال های آمریکایی سازماندهی ارتش افغانستان با آموزش ۷۰ هزار نفر باید تا پایان سال ۲۰۰۴ به اتمام می رسید، که  تا پایان سال ۲۰۰۶ میلادی به توان کامل رزمی می رسیدند، که این هدف همچنان به نتیجه ای نرسیده است.

 

ارتش انگلیس نیز که وظیفه آموزش  بخشی از نیروهای نظامی افغانستان را به عهده گرفته، اعلام کرده است به رغم گذشت بیش ازپنج سال از آموزش، ارتش افغانستان هنوز نامنظم، گرفتار موارد مخدر و فرار سربازان است.

 

هر چند که فرمانده نیروهای انگلیسی در افغانستان در گفت و گویی با گاردین اعلام کرده است که نیروهای این کشور می‌توانند ظرف چند ماه آینده کنترل مناطق مهم افغانستان را به نیروهای افغان واگذار کنند. ژنرال مارک کارلتن اسمیت، فرمانده نیروهای انگلیسی در افغانستان همچنین ابراز امیدواری کرده است که ارتش افغانستان تا پیش از پایان امسال در خطرناک‌ترین بخش‌های استان هلمند، در جنوب افغانستان امنیت را برقرار کند.

 

تاکنون درگیری در سه شهر این استان مرگ چندین تن از نیروهای انگلیسی را به دنبال داشته است. لشگرگاه، مرکز استان هلمند و مقر نیروهای انگلیسی است. هلمند، مرکز اصلی کاشت تریاک در افغانستان به شمار می رود که شاهد خونین‌ترین درگیری‌ها میان نیروهای انگلیسی و طالبان بوده است.

 

مشکل دیگر، مجهز نبودن این ارتش به سلاح های جدید و سنگین است که در این رابطه یکی از افسران ارتش افغانستان با شکایت از "کیفیت بد" سلاح های سبک خود، در انتقاد از وزارت دفاع به بی بی سی می گوید، آنها به سلاح سنگین و توپخانه نیز دسترسی ندارند، این در حالی است که طالبان به سلاحهای جدید و سنگین مجهز است.

 

با افزایش تقابل نظامی ارتش تازه‌کار افغانستان با شبه‌نظامیان طالبان در جنوب این کشور و به منظور به روز کردن این ارتش،‌ آمریکا قول داده که تسلیحات و خودروهای نظامی به ارزش ۲ میلیارد دلار در اختیار آن قرار دهد.که شامل دو هزار و ۵۰۰ خودروی نظامی از نوع "هوم وی"، ده‌ها هزار تفنگ ام‌۱۶، جلیقه ضدگلوله و کلاه‌ خود می شود.

 

این در حالی است که، طبق مدارک نظامی به‌‏دست آمده توسط خبرگزاری آسوشیتدپرس، سالانه تعویض، ‌‏تعمیر و به‌‏روز کردن تجهیزات ارتش آمریکا از زمان سقوط طالبان تا کنون نزدیک به 50 میلیارد هزینه در برداشته است. مدارک به‌‏دست آمده نشان می‌‏دهد که با جدی‌‏شدن حملات و عملیات‌‏های ارتش، میزان هزینه‌‏های جاری به شدت افزایش یافته است.

 

نیروی انسانی و تسلیحات تنها مشکل ارتش افغانستان نیست، بلکه نفوذ جنگ سالاران و متنفذین محلی نیز باید به آن اضافه کرد، چرا که در بسیاری از موارد نشان داده است که این افراد برای غرایض شخصی از نیروهای ارتش استفاده کردند.

 

از این رو بسیاری از کارشناسان نظامی معتقدند که اگر آماده سازی ارتش افغانستان به این ترتیب پیش رود امکان ندارد به این زودی ها و در آینده نزدیک بتوان زمام امور امنیتی افغانستان را به آن سپرد. از سویی نزدیک به 600 غیر نظامی در عملیات نیروهای مسلح افغانی و یا نیروهای بین‌المللی جان خود را از دست داده اند، که این می تواند به نارضایتی مردم افغانستان منجر گردد.

 

بنابراین عدم برقراری امنیت در کوتاه مدت که لازمه توسعه اقتصادی و فعالیت های عمرانی است ازیک سو و عدم اعطای کمک های وعده داده شده به افغانستان از سوی دیگر می تواند آینده سیاسی این کشور را در هاله ای از ابهام فرو برد.