دیپلماسی جدید سئول در آستانه وداع چپ‌ها با پارلمان

کره شمالی که طی 10 سال گذشته واکنش‌هایش به سیاست‌های تنش‌زدایی همسایه جنوبی و دیگر کشورها از جمله ایالات متحده مانند یک نمودار سینوسی متغییر بوده است (به تناوب در نهایت مطلوب و نامطلوب تغییر کرده است) در آستانه انتخابات پارلمانی کره جنوبی با افزایش رجزخوانی‌های سیاسی که همیشه بخشی از فعالیت دستگاه تبلیغات این کشور کمونیست بوده، شبه‌جزیره کره را در آستانه جنگ هسته‌ای توصیف کرد.

 

انتخابات کره جنوبی برای پیونگ‌یانگ به ویژه از این لحاظ حائز اهمیت است که این پارلمان در صورت پیروزی نمایندگان راستگرا می‌تواند اجرای اصلاحات رییس‌جمهور جدید کره را که از اواخر فوریه وارد کاخ آبی ریاست جمهوری سئول شده است، تسهیل کند. با توجه به این که تشدید موضع کره جنوبی در برابر همسایه شمالی و سیاست‌های متزلزل و بی‌ثبات آن یکی از محورهای اصلی اصلاحات لی میونگ‌باک، رییس‌جمهور جدید کره جنوبی به شمار می‌رود، طبیعی است انتخاب پارلمان همسو با وی در انتخابات این کشور برای همسایه شمالی اهمیت بسیاری داشته باشد.

 

اما این طور که نظر سنجی‌های انجام شده پیش از انتخابات نشان می‌دهند «حزب بزرگ ناسیونال» (حزب متبوع رییس‌جمهور) فارغ از تهدیدهای دولت کیم جونگ ایل برنده انتخابات پارلمانی است که از صبح چهارشنبه در سراسر کره جنوبی آغاز می‌شود. بر اساس نظرسنجی که توسط دفتر موسسه گالوپ در کره جنوبی انجام شده و نتایج آن در روزنامه «چوسون ایلبو» منتشر شده است حزب بزرگ ناسیونال بیش از 42 درصد آرای انتخابات چهراشنبه را از آن خود خواهد کرد و این در حالی است که رقیب اصلی این حزب از جناح چپ یعنی «حزب متحد دموکراتیک» تنها شانس اخذ 5/14 درصد آراء را دارد. پس از این حزب نیز به ترتیب «حزب دموکراتیک کار» با حدود 1/6 درصد، ائتلاف «پرو پارک گئون-هایه» یا 4/4 درصد، «حزب تجدد کره» با 6/3 درصد، «حزب آزادی پیشرو» با 8/2 درصد، و «حزب توسعه نوین» با شانس کسب 1 درصد آراء قرار گرفته‌اند.

 

این ترکیب به این معناست که احزاب جناح چپ کره حتی در صورت تشکیل ائتلاف (که به توجه به اختلافات موجود بسیار غیر محتمل است) قادر به رقابت با حزب رییس‌جمهور نخواهد بود. از سوی دیگر این رویداد به معنای تحولی بزرگ در عرصه سیاسی کره جنوبی خواهد بود چرا که در مجلس فعلی که با انتخابات سال 2004 ترکیب آن تعیین شده است 152 کرسی از مجموع 299 کرسی در اختیار حزب «یوری»، حزب حامی رو مو هیون، رییس‌جمهور پیشین کره جنوبی بود که از جناح چپ تقسیم‌بندی‌های سیاسی سئول به شمار می‌رفت. در حقیقت حزب متحد دموکراتیک که در این انتخابات برابر حزب بزرگ ناسیونال قرار گرفته است از ادغام حزب یوری و «حزب دموکراتیک» تشکیل شده است. حزب بزرگ ناسیونال در مجلس فعلی کره جنوبی با 121 کرسی بزرگ‌ترین نیروی اپوزیسیون به شمار می‌رود (که البته در صورت تحقق آمار به دست آمده در نظر سنجی‌ها به زودی به حزب حاکم تبدیل خواهد شد).

 

چنین تحولی به ویژه پس از خروج کنترل دولت از دست جناح چپ (و البته به رغم تکذیب‌های مکرر مقامات بلند پایه دولت جدید سئول) به معنای وارونه شدن سیاست‌های خورشید درخشان خواهد بود که برای اولین بار در سال 1998 با ریاست جمهوری کیم دائه جونگ و قدرت گرفتن چپ‌گرایان در کره جنوبی در فضای سیاسی این کشور مطرح شد. این طرح که هدف اولیه از آن تنش‌زدایی در روابط دو کره و بعد به مرور زمان نزدیکی و همکاری و در نهایت اتحاد مجدد دو کره بود در سال‌های آغازین با تکیه بر احساسات ناسیونالیستی موفقیت‌های چشمگیری داشت و دیدار کیم دائه جونگ در سال 2000 با کیم جونگ‌ایل، رهبر کره شمالی که اولین دیدار رهبران دو کره پس از تقسیم شبه‌جزیره کره بعد از جنگ جهانی دوم بود، به یکی از نقاط عطف تاریخ این کشور تبدیل شد.

 

در واقع این سیاست که حاصل خلاقیت سیاستمداری کاریزماتیک مانند کیم دائه جونگ بود نه تنها موجب نوعی وارونگی ایدئولوژیک در جناح‌های سیاسی کره جنوبی شد (که تا امروز ادامه داشته است و هنوز در حالی که احزاب جناح چپ شعارهای ناسیونالیستی می‌دهند، حزب بزرگ ناسیونال با محوریت شعارهای اقتصادی در عرصه سیاسی قد علم کرده است) بلکه نیروی سیاسی که او پدید آورده بود به رغم عملکرد ضعیف دولت بعدی توانست رو مو هیون را به مدت چهار سال بر مسند ریاست جمهوری بنشاند. اما در وقاع غروب سیاست خورشید درخشان در دولت رو آغاز شد.

 

او که تنها با اتکا بر سیاست‌های موفق دولت کیم دائه‌جونگ بر سر کار آمده بود تنها به تقلید سیاست‌های او در سطح بسیار نازل‌تری اکتفا کرد که در نتیجه آن موضع کره جنوبی در برابر کره شمالی به نوعی نرمش بیش از حد گرایید، کمک‌های بشر دوستانه کره جنوبی به پیونگ‌یانگ (که بیشتر شامل مواد غذایی می‌شد) فارغ از سیاست‌های پیونگ‌یانگ ادامه داشت و این به آن معنا بود که حتی اگر پیونگ‌یانگ در جهتی خلاف سیاست‌های خورشید درخشان (اتحاد نهایی شبه‌جزیره کره) نیز گام بردارد باز از کمک‌های سئول بهره‌مند می‌شود، و در این بین سهل‌انگاری اندک مسئولان دولت رو به مسائل اقتصادی و شرایط اقتصاد جهانی موجب تنزل نرخ رشد اقتصادی کره شد و در نهایت همین امر مانند پاشنه آشیل دولت رو، وی را از کرسی ریاست جمهوری پایین کشید.

 

اکنون که رییس‌جمهور جدید با وعده بازگرداندن نرخ رشد اقتصادی به سطح دوران طلایی رونق اقتصادی دهه 1980 و اتخاذ موضعی سخت‌تر در برابر پیونگ‌یانگ به منظور هدایت این کشور به مسیر درست سیاست‌های خورشید درخشان وارد کاخ آبی شده است، واکنش‌های دولت کیم جونگ‌ایل کاملاً طبیعی می‌نماید.

 

پیونگ‌یانگ طی هفته‌های اخیر به ویژه پس از اعلام شرط سئول برای تداوم ارسال کمک‌های بشر دوستانه (که همکاری و رعایت وظایفی بوده است که اجلاس شش جانبه به عهده پیونگ‌یانگ گذاشته است) لی را در بیانیه‌های متعدد جیره‌خوار و مجیزگوی ایالات متحده خوانده است که البته استفاده از این الفاظ در بیانیه‌های دستگاه تبلیغات کمونیستی پیونگ‌یانگ چیز جدیدی برای مردم کره جنوبی به شمار نمی‌رود.

 

 اما پیونگ‌یانگ دوشنبه در دنباله سیاست‌های نامتعادل خود ناگهان سطح تهدیدهای تبلیغاتی خود را به میزان قابل توجهی افزایش داد و دو روز مانده به انتخابات پارلمانی اعلام کرد رییس‌جمهور جدید کره جنوبی شبه‌جزیره کره را به سوی یک جنگ هسته‌ای سوق می‌دهد. شاید پیونگ‌یانگ بر این باور است که چنین تهدیدی همراه با آزمایش‌های موشکی متعدد این کشور در یک ماه گذشته با ایجاد نوعی رعب و وحشت در بین مردم همسایه جنوبی موجب دست کم تغییر نتایج انتخابات پارلمانی به سود کره شمالی شود؛ خیالی که نظرسنجی‌ها خلاف آن را ثابت کرده‌اند.

 

اما از سوی دیگر به نظر نمی‌رسد حتی اگر اکثریت کرسی‌های پارلمان کره در اختیار جناح راست قرار بگیرد، باز دولت لی برای پیشبرد سیاست‌های اصلاح گرایانه خود راهی هموار پیش‌رو داشته باشد. در واقع رقابت‌های انتخاباتی بین نامزدهای جناح راست و به ویژه حزب بزرگ ناسیونال موجب بروز یا نمایان شدن اختلافات درون حزبی شده است و به عقیده بسیاری از تحلیل‌گران این اختلافات درون حزبی به رغم پیروزی محتمل حزب بزرگ ناسیونال مانع تشکیل مجلسی هماهنگ و یکصدا در حمایت از سیاست‌های لی خواهد شد.

 

لی نائه‌یونگ، استاد علوم سیاسی دانشگاه کره در این باره می‌گوید: «به عقیده من حزب بزرگ ناسیونال اکثریت مطلق پارلمان را در این انتخابات به دست خواهد آورد اما با این حال اختلافات داخلی فراوانی نیز در درون حزب بروز کرده است.»

 

گفته می‌شود در روزهای قبل از انتخابات حتی برخی از نامزدهای برای اطمینان از جلب نظر مساعد رای‌دهندگان بلیت‌های رایگان ورود به پارک‌ها و سینماها را بین مردم توزیع می‌کردند. استفاده از دختران جوان و جذاب در کمپ‌های تبلیغاتی نیز به امری عادی تبدیل شده است.