پرونده ترور به پرونده هسته ای گره خورد

باراک اوباما از بازرسان آژانس بین‌‌المللی انرژی اتمی درخواست کرده است تا اطلاعات طبقه‌بندی شده‌ای که مدعی تسلیحاتی بودن اهداف هسته‌ای ایران است را منتشر کنند. این اقدام بخشی از تلاش آمریکا برای تحت فشار قرار دادن بیشتر ایران پس از ماجرای طرح ترور سفیر عربستان در واشینگتن است. این در حالی است که جمهوری اسلامی هر دو اتهام را به شدت تکذیب می‌کند. مقامات تهران بار‌ها اعلام کرده‌اند که در برنامه‌ها‌ی هسته‌ای اهداف صلح‌آمیز را دنبال می‌کنند. از سوی دیگر وزارت امور خارجه ایران ادعای آمریکا در مورد دست داشتن تهران در طرح ترور سفیر عربستان را بی اساس توصیف کرده است.

به گزارش روزنامه نیویورک تایمز در صورتی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با انتشار عمومی گزارش درخواستی آمریکا شامل اطلاعات جدید گردآوری شده در چند ماه اخیر موافقت کند، بار دیگر بحث‌هایی احیا خواهد شد که به واسطه وقوع بهار عربی در حاشیه قرار گرفته بود. این بحث‌ها شامل این موضوع بود که آمریکا و متحدانش شامل اسرائیل چگونه باید در مقابل فعالیت‌های هسته‌ای تهدید آمیز ایران اقدام کنند.
این در حالی است که شماری از مقامات عالی‌رتبه دولت اوباما خاطرنشان کرده اند که در دوره‌ای درازمدت‌تر مساله ممنوعیت مبادلات مالی با بانک مرکزی ایران را دنبال خواهند کرد که در حال حاضر مورد مخالفت چین و روسیه قرار دارد. در مرحله بعدی نیز طرح ممنوعیت خرید بنزین از شرکت‌هایی است که توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اداره می‌شوند. این در حالی است که سپاه کنترل بخش نظامی فعالیت‌های هسته‌ای ایران را نیز بر عهده دارد و در این زمینه نقش سپاه قدس آشکار است که اخیرا در فهرست تحریم‌های ایالات متحده جا گرفته است.

به گزارش این روزنامه آمریکایی، تحریم‌های پیشنهادی در حالی مطرح می‌شوند که مقامات آمریکایی ادعای نقش داشتن ایران در پرونده ترور سفیر عربستان را علنی کرده‌اند و از سویی دیگر سناتور‌های جمهوریخواه و دمکرات کنگره آمریکا خواستار اقدامات جدی‌تر در مورد جمهوری اسلامی ایران هستند.
با این وجود تمامی تحریم‌های پیشنهادی ریسک‌های سیاسی و اقتصادی به همراه خواهد داشت. یوکیا آمانو،‌مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ماه سپتامبر به طور شفاف در مورد احتمال ماهیت تسلیحاتی فعالیت‌های هسته‌ای ایران ابراز نگرانی کرد و تاکید داشت که به زودی اطلاعاتی را منتشر خواهد کرد که منابع نگرانی وی را فاش می‌سازد. اما مقامات نزدیک به این مدیر کل محافظه کار اعلام کرده‌اند که وی از این موضوع که در صورت منتشر شدن گزارش بازرسانش از ایران اخراج شوند، ابراز نگرانی می‌کند.

از سوی دیگر چین و روسیه که از دیرباز متحدان تجاری ایران بوده‌اند با افزایش تحریم‌ها در بخش نفت و امور مالی ایران مخالف کرده و این اقدام را یک استراتژی ضعیف توصیف می‌کنند. برخی مقامات دولت اوباما دلیل نگرانی چین و روسیه را احتمال بالا رفتن بهای نفت در صورت تحریم ایران می‌دانند و این در شرایطی است که اقتصاد آمریکا و کشور‌های اروپایی دچار ضعف شده است.
این در حالی است که برخی مقامات عالی رتبه آمریکا تاکید کرده‌اند که هنوز توصیه‌ای در مورد اقدام علیه بانک مرکزی ایران به اوباما نرسیده است و این در شرایطی است که وی هفته گذشته تعهد کرده بود که ایران با تحریم‌های قوی‌تری روبرو خواهد شد.

گفتنی است تصمیم برای تحت فشار قرار دادن آژانس به منظور انتشار گزارش از چندی پیش در کاخ سفید اتخاذ شده بود اما از زمانی که موضوع ترور سفیر عربستان مطرح شد، اقدامات برای فشار بیشتر بر آژانس تشدید شد. تامی ویتور، سخنگوی شورای امنیت اخیرا اعلام کرده است که ایالات متحده بر این باور است که انتشار گزارش آژانس می تواند به درک جامعه بین المللی در مورد فعالیت‌های هسته‌ای ایران و تصمیم گیری در مورد آن کمک کند چرا که گفته می شود در این گزارش دلایل ابراز نگرانی آمانو در مورد فعالیت های هسته‌ای ایران مطرح شده است.

به گزارش نیویورک تایمز، دولت اوباما از زمان روی کار آمدن تا کنون شواهدی را در مورد دلایل نگرانی خود در مورد فعالیت‌های هسته‌ای ایران منتشر نکرده است تا از ادعا‌هایش در مورد تسلیحاتی بوده فعالیت‌های هسته‌ای ایران پشتیبانی کند اما در این خصوص به تفصیل با متحدانش گفت و گو کرده است. یکی از دلایل خودداری آمریکا از انتشار شواهد، ناکامی ایالات متحده در انتشار گزارش‌های مستندی است که وجود تسلیحات کشتار جمعی در عراق را تایید می‌کرد و همین امر بهانه‌ای برای حمله به عراق شد. اما از آن پس این شواهد مورد تردید قرار گرفت. با این وجود تاکید علنی و پافشاری مقامات آمریکایی در مورد دست داشتن ایران در طرح ترور سفیر عربستان نشان‌دهنده عمق تردید‌ها در مورد ایران است.