کار ایران ایر مشکل‌تر شد
یاتا یک انجمن غیردولتی متشکل از تمام خطوط هواپیمایی کشورهای مختلف است که خطوط هوایی با پیوستن به آن با یک دیگر توافق می‌کنند تا برای یک دیگر برخی تسهیلات را در نظر بگیرند تا مبادلات مالی میان خطوط هواپیمایی کشور‌ها به صورت ساده تری انجام شود. در این میان باید توجه داشت که یاتا با سازمان هواپیمایی‌های کشوری یعنی ایکائو که مقررات حاکم بر پروازها را سازماندهی می‌کند، متفاوت است.
اما چرا افک (اداره کنترل دارایی‌های خارجی امریکا) این بار با فشار بر یاتا سعی کرده است ایران را تحت فشار قرار دهد؟ هواپیماهای خارجی برای فرود در فرودگاه‌های کشورهای دیگر و هم چنین پرواز از آن‌ها باید هزینه‌هایی را پرداخت کنند که این هزینه‌ها از طریق یاتا منتقل می‌شود به این معنا که مرجع قانونی برای نقل و انتقال حساب‌ها میان خطوط هوایی یاتا است و قطع همکاری‌های یاتا با ایران ایر دقیقا از همین جهت است که اهمیت دارد. یعنی اگر تا کنون برای هواپیماهای ایران ایر تنها مشکل، بحث خرید سوخت بود، حالا با پیوستن یاتا به قطار تحریم‌ها علیه ایران مشکل فرود و توقف در فرودگاه‌های خارجی نیز به آن افزوده می‌شود و احتمالا بسیاری از پروازهای خارجی ایران ایر به دلیل این که راهی قانونی برای انتقال مطالبات وجود ندارد با مشکل جدی مواجه خواهند شد.
بنابراین امریکا با این کار سعی کرده است تا از نفوذ خود در انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی که خود از موسسان میزبان آن است استفاده کند تا مانع از فرود هواپیماهای ایران ایر در فرودگاه‌های جهان شود تا از این طریق به زعم خود مانع نقل و انتقال سلاح از طریق هواپیماهای باری ایران ایر شود. البته ایران بارها مطرح کرده است که چنین ادعا‌هایی صحت ندارد. اما قابل پیش بینی است که امریکا اهرم‌های لازم برای فشار به یاتا را در اختیار دارد. مضاف بر این که از نظر حقوقی هیچ قانونی یاتا را مجبور به همکاری با ایران ایر نمی‌کند.
بنابراین وقتی همه عوامل را در کنار هم قرار دهیم، خواهیم دید که این اقدام از سوی یاتا چندان غریب نیست. اما نکته این جا است که اساسا در روابط بین الملل هدف تحریم‌ها تغییر رفتار دولت‌ها است. تحریم ایران ایر یا دیگر نهادهای خدمات عمومی‌مانند بانک‌ها یا خطوط کشتیرانی ایران که مخاطبان عمومی‌آن‌ها بیشتر از سوء استفاده‌های احتمالی در آن‌هاست و بیش از دولت، مردم ایران از خدمات آن‌ها استفاده می‌کنند، چگونه می‌تواند منجر به تغییر رفتار دولت شود و آیا چنین تحریم‌هایی که به قول خود غربی‌ها تبعات ناخواسته ای را متوجه مردم ایران می‌کنند، با حقوق انسان‌ها در فرهنگ حقوق بشر غرب تناقض ندارد؟
واقعیت این است که تحریم‌های بین المللی و یک جانبه ای که از طرف مجامع بین المللی علیه ایران وضع شده است، بیش از آن که با فشار بر دولت ایران منجر به تغییر رفتار دولت شود، فشار بر مردم را افزایش داده و شرایط زندگی را برای آن‌ها سخت کرده است. بسیاری از تحریم‌های بین المللی به طور غیر مستقیم حقوق اولیه انسان که در منشور سازمان ملل متحد به آن‌ها اشاره شده است را زیر پا گذاشته است.
بنابراین بی جا نخواهد بود اگر سخن آنان که می‌گویند عده ای در غرب با مردم ایران دشمنی دارند را در این زمینه خاص بپذیریم و ادعاهای برخی مقامات غربی را در خصوص دوستی با مردم ایران در عین مشکل داشتن با دولت بپذیریم.
نظر شما :