خط ارتباط ویژه مستقیم با ایران

یک سری "تقابلات نزدیک" صورت گرفته بین نیروهای آمریکایی و ایرانی در خلیج فارس مقامات آمریکایی را درباره یک درگیری مرزی نگران کرده است که این مسئله منجر شده آنها به این ایده که یک خط ارتباط ویژه مستقیم نظامی‌با جمهوری اسلامی‌ایجاد شود بپردازند.

مقامات آمریکایی گفته اند که آنها به خصوص درباره یک دسته کشتی‌ها ی جنگی سریع السیر که احتمالا توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی‌کنترل می‌شود نگران هستند. این قایق‌ها که دارای قدرت عمل فوق العاده هستند می‌توانند با موشک تجهیز شوند. این قایق‌ها می‌توانند ناوهای دریایی ایالات متحده و متحدانش را منظما به چالش بکشند.

در ماههای اخیر یک ناوشکن بریتانیایی به عنوان هشدار به سمت یکی از این قایق‌ها شلیک کرد. این اتفاق وقتی افتاد که این قایق به نظر رسید در حال آماده شدن برای نزدیک شدن و حمله به این کشتی بود. همچنین در ماههای اخیر یک هواپیمای ایرانی نیز کشتی‌های آمریکایی را به چالش کشیده بود. یک مقام آمریکایی که در مورد تاکتیک‌های نظامی‌ایران مطالعه می‌کند می‌گوید: «ایران به نظر می‌رسد به صورت تهاجمی‌دفاع می‌کند.»

مقامات آمریکایی که می‌ترسند یک سوء تفاهم ممکن است به یک درگیری گسترده تر منجر شود، در حال بررسی یک پیشنهاد رسمی‌برای تعاملات اضطراری هستند.

حداقل در وهله نخست، مقامات وزارت دفاع بسیار علاقه مند هستند که ارتباطات بین نیروهای دریایی با ایران افزایش یابد تا از محاسبه اشتباه جلوگیری شود. اما آنها در مورد هرگونه تعامل مستقیم با نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی‌محتاط هستند. این احتیاط به سبب ارتباطات عمیق سپاه با گروههای شبه نظامی‌در خاورمیانه نظیر حزب الله و حماس است که از سوی ایالات متحده به عنوان سازمان‌های تروریستی شناخته می‌شوند. 

در همین حال مقامات آمریکایی تایید کرده اند که بیشتر این درگیری‌های نزدیک با ایران مربوط به سپاه پاسداران می‌شود.

مشخص نیست که پیشنهاد خط ارتباط ویژه مستقیم به طور رسمی‌به ایران ارائه شده است یا خیر. شاید از طریق عراق که رهبران آن به ایران نزدیک هستند این کار صورت گرفته باشد. رئیس جمهور و وزیر خارجه ایران این هفته در نیویورک هستند تا در اجلاس سالانه مجمع عمومی‌سازمان ملل شرکت کنند. یکی از دیپلمات‌های ایرانی در سفارت ایران در سازمان ملل روز یکشنبه گفت که او نمی‌تواند در مورد این خط ارتباط ویژه مستقیم نظری دهد.

کاخ سفید نیز از هرگونه اظهار نظری خودداری کرده است. یکی از مقام برجسته در وزارت دفاع می‌گوید که بحث خط ارتباط ویژه مستقیم بین دو نیروی دریایی "بسیار زودهنگام" است و هیچ پیشنهاد رسمی‌به لئون پانه تا وزیر دفاع آمریکا یا باراک اوباما ارائه نشده است.

جورج لیتتل، معاون مطبوعاتی پنتاگون از ارائه هر گونه اظهار نظر مستقمی‌در مورد این خط ارتباط ویژه مستقیم خودداری کرد اما گفت ایالات متحده در مورد فعالیت‌ها و جاه طلبی‌های ایران که موجب ناامنی می‌شود نگران است.

او گفت ما به طور مداوم به ایران هشدار داده ایم که این کشور باید رفتارهای نا امن کننده خود را در خلیج فارس، عراق و هرجای دیگر متوقف کند .

تنش و درگیری بین ایران و ایالات متحده در خلیج فارس موضوعی است که ریشه آن به دهه 1980 باز می‌گردد. در خلال جنگ ایران و عراق، تهران کشتی‌های متحدان آمریکا که معتقد بود در حال تجهیز صدام هستند را غرق می‌کرد. در سال 1988 ناو هواپیمابر وینسنس آمریکا یک هواپیمای مسافربری ایران را مورد هدف قرار د اد و منجر به کشته شدن 290 نفر سرنشینان و خدمه این هواپیما شد. این اتفاق وقتی رخ داد که این هواپیمای مسافر بری با یک هواپیمای جنگی F14 اشتباه گرفته شد. ایالات متحده از این اتفاق عذرخواهی کرد و غرامتی در حدود 62 میلیون دلار به ایران پرداخت کرد.

اما گسترده کردن تعاملات رسمی‌ایران و آمریکا پیچیده است. این دو کشور از سال 1980 روابط دیپلماتیک نداشته اند و ایالات متحده در راستای محدود کردن برنامه‌های هسته ای ایران تحریم‌های اقتصادی گسترده ای را در سالهای اخیر علیه ایران وضع کرده است .

با این وجود یکی از مقامات آمریکایی می‌ گوید ایالات متحده سابقه طولانی از گفتگو با دشمنان چه در زمان جنگ واقعی و چه در زمان جنگ لفظی دارد. ایالات متحده اخیرا از طریق یک فرماندهی نظامی‌به مدیریت سازمان ملل که در منطقه غیر نظامی‌شده بین دو کره مستقر شده است با کره ارتباط برقرار کرده است.

این مقام آمریکایی می‌گوید ما با شوروی در زمانی که سلاح‌های هسته ای را به سوی یکدیگر نشانه رفته بودیم گفتگو می‌کردیم .

این مقام آمریکایی می‌گوید یکی از پیشنهادها در مورد این خط ارتباط ویژه مستقیم، این است که این خطر تلفن بین ناوگان پنجم آمریکا مستقر در بحرین و نیروی نظامی‌ارتش ایران که فرماندهی مجزایی از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی‌دارد برقرار شود. مقامات ناوگان پنجم از هرگونه اظهار نظری در مورد این طرح خودداری کرده اند.

اگرچه طرح اخیر صرفا به اتفاقات دریایی مربوط می‌شود بعضی از مقامات آمریکایی می‌گویند آنها معتقدند که اگر این خط ارتباط ویژه مفید واقع شود می‌تواند به یک خط ارتباط ویژه گسترده تر تبدیل شود که نه تنها برای جلوگیری از تقابل‌های دریایی بلکه برای دیگر درگیریهای بلقوه استفاده شود. این موضوع نیز در واحد برنامه ریزی وزارت خارجه آمریکا در حال مطالعه است.

وقتی باراک اوباما به ریاست جمهوری رسید تعامل با ایران را سنگ بنای سیاست خارجی خود در مقابل تهران قرار داد. او امید وار بود که مذاکره بتواند برنامه هسته ای ایرانو حمایت ایران از حزب الله و حماس و دیگر گروههای شبه نظامی‌که منافع آمریکا در منطقه را به خطر می‌اندازند متوقف کند.

دیپلمات‌های آمریکایی از سال 2009 تا کنون سه دور از گفتگوهای مستقیم را با مقامات ایرانی در مورد پرونده هسته ای این کشور برگزار کرده اند . باراک اوباما نیز دو نامه به آیت الله علی خامنه ای رهبر عالیقدر ایران فرستاده است. اما این تلاشها از سوی ایران بدون پاسخ مانده اند.

مقامات وزارت دفاع گفته اند که در ماههای اخیر ایران حمایت خود را از متحدانش در عراق، افغانستان و سوریه افزایش داده است. آنها می‌گویند که معتقدند که این اتفاق از نگرانی‌های ایران از موج اعتراضات دموکراتیک در خاورمیانه و شمال آفریقا که از ابتدای سال میلادی جاری آغاز شده است نشات می‌گیرد. آنها همچنین معتقدند که ایران می‌خواهد خروج نیروهای آمریکایی از عراق و افغانستان که از سوی اوباما مطرح شده است هرچه سریع تر صورت گیرد.

نیروی دریایی ایالات متحده تعاملات سکو به سکو را با کشتی‌های ارتش ایران که در تنگه هرمزو جنوب خلیج فارس به عملیات می‌پردازند حفظ کرده است. این تعاملات برای شناسایی کشتی‌ها و ایجاد امکان عبور و مرور امن از طریق آبراههای بین المللی استفاده می‌شود.

این خط ارتباط ویژه یک سطح بالاتری از تعامل را، فراتر از سطح تماس‌های کشتی به کشتی پیشنهاد می‌کند. بعضی از مقامات آمریکایی می‌گویند آنها معتقدند که تهران احتمال دارد به این پیشنهاد با شک بنگرد. عناصر تندرو در حکومت، ممکن است این خط ارتباط ویژه مستقیم را به عنوان شکلی از همکاری و همدستی با دشمن بزرگ ایران تصور کنند.

پیچیدگی دیگر این موضوع این است که این تعامل آمریکا با ایران ممکن است روابط آمریکا با متحدان عربش در خلیج فارس نظیر عربستان سعودی و امارات متحده عربی را پیچیده سازد.

هر دو کشور ایالات متحده را تحت فشار قرار داده اند که موضع سختی در مقابل تهران اتخاذ کند تا به فعالیت‌های هسته ای اش خاتمه دهد. نگرانی‌های عربستان سعودی طی ماههای اخیر که جنبش دموکراسی خواهانه در سراسر منطقه گسترده شده است افزایش یافته است. ریاض نیروهای خود را در راستای سرکوب انقلاب سیاسی در بحرین به این کشور فرستاد. انقلابی که مقامات سعودی معتقد بودند از سوی تهران علیه خانواده حاکم خلیفه در این کشور سازماندهی شده است.

مقامات سعودی به طور خصوصی نگرانی‌های خود را بروز داده اند که ایالات متحده ممکن است به یک "معامله بزرگ" با ایران دست یابد که به زیان منافع عربستان سعودی باشد. پیش از انقلاب اسلامی‌ایران در سال 1979، تهران به عنوان یکی از نزدیک ترین متحدان آمریکا در منطقه نقش بازی می‌کرد و وابستگی‌های نظامی‌و اقتصادی گسترده ای با ایالات متحده داشت.

منبع: وال استریت ژورنال