پیام این همکاری برای ایران است

دیپلماسی ایرانی: تازه ترین گزارش‌ها به نقل از منابع آگاه حاکی از آن است که ایالات متحده در صدد گفت و گو با عربستان در زمینه همکاری در بخش انرژی صلح آمیز هسته است. این در حالی است که با وجود نزدیکی روابط ریاض و واشینگتن که به طور سنتی وجود داشته است، بهار عربی در خاورمیانه و شمال آفریقا تا اندازه ای این روابط گرم را به سردی متمایل کرده بود.

عربستان که از زمان حمله آمریکا به عراق و سرنگونی صدام حسین ناخرسند به نظر می‌رسید، با پایین کشیده شدن حسنی مبارک از قدرت در مصر آن هم با کمک آشکار ایالات متحده تا حدودی محاسبات خود را در قبال تکیه کردن همه جانبه بر کاخ سفید تغییر داد. از آن پس ریاض با وجود نارضایتی نسبی آمریکا برای فرونشاندن بحران در بحرین به این کشور لشکر کشی کرد و تلاش برای تقویت روابط به پاکستان و همچنین قدرت نمایی در بازار نفت نشان داد که سعودی‌ها به دنبال ایستادن بیشتر روی پای خود هستند.

اما با وجود دوره ای سردی نسبی در روابط دوجانبه اکنون بار دیگر موضوع همکاری هسته ای آمریکا و عربستان مطرح شده است. همکاری که از مدت‌ها پیش زمزمه آن مطرح بود و برخی آن را نشانه ای ار تلاش واشینگتن برای تجهیز عربستان علیه توانمندی هسته ای جمهوری اسلامی ‌توصیف کرده بودند.

خبرگزاری فرانسه به نقل از منابع آگاه گزارش داد که مقامات دولت اوباما در هفته آتی به ریاض سفر می‌کنند تا با مقامات سعودی در خصوص همکاری هسته ای مذاکره کنند. به گفته این منابع خبری، هدف امریکا در این همکاری هسته ای مقابله با ایران است. این در حالی است که پس از بهار عربی در منطقه مواضع اعراب در قبال فعالیت‌های هسته ای ایران نیز روشن تر شده است.

اعراب که به طور سنتی رویکرد محافظه کارانه ای در قبال فعالیت‌های هسته ای ایران داشته و هیچ گاه به طور علنی علیه این فعالیت‌ها موضع گیری نکرده بودند، اکنون با صراحت بیشتری در مورد پیشرفت‌های هسته ای ایران اظهار نظر می‌کنند. حتی در برخی موارد تهدید کرده اند که در صورت پیوستن ایران به کلوپ هسته ای، کشور‌های عربی نیز به سوی دستیابی به تکنولوژی هسته ای گام برخواهند داشت.

به عقیده تحلیلگران، پیشرفت هسته ای ایران همواره یکی از دغدغه‌های اعراب بوده که در خلیج فارس با ایران همسایه هستند. از سوی دیگر جمهوری اسلامی‌همواره اسرائیل را به نابودی تهدید می‌کند و در صورت دستیابی ایران به سلاح هسته ای، ریسک به راه افتادن جنگ هسته ای در منطقه وجود خواهد داشت. هرچند که ایران همواره تاکید دارد از انرژی هسته ای برای اهداف صله آمیز استفاده می‌کند.

خبرگزاری فرانسه این نکته را خاطرنشان می‌کند که سفر مقامات آمریکایی به عربستان به طور علنی اعلام نمی‌شود و این سفر نخستین گام در جهت همکاری هسته ای با ریاض خواهد بود. با این حال برخی اعضای کنگره آمریکا با این اقدام مخالف هستند.

به گفته آنها عربستان کشور بی ثباتی است که از برخی گروه‌های تندرو نیز حمایت می‌کند و به همین دلیل نباید از تکنولوژی هسته ای بهره مند باشد. این در حالی است که عربستان در سال 2008 قراردادی را برای در اختیار داشتن اورانیوم غنی شده با امریکا منعقد کرده است و در این صورت نیازی نیست که ریاض همانند تهران، چرخه سوخت هسته ای در اختیار داشته باشد. گفتنی است که ایالات متحده قرارداد مشابهی را نیز با امارات در سال 2009 امضاء کرده است.

اما زمان مطرح شدن دوباره همکاری هسته ای آمریکا به عربستان از اهمیت خاصی برخودارد است. چرا که آمریکا و متحدانش برای تحریم و فشار بیشتر بر ایران به منظور بازداشتن جمهوری اسلامی ‌فعالیت‌های هسته ای مخاطره آمیز تلاش می‌کنند و از سوی دیگر بهار عربی تحولات چشمگیری را در منطقه رقم زده است.

از سوی دیگر روابط تهران و ریاض تحت تاثیر این تحولات و همچنین بازار نفت رو به وخامت گذاشته است. برخی بر این عقیده اند که تا همکاری هسته ای آمریکا و عربستان راه درازی باقی مانده است اما به هر ترتیب مطرح شدن امکان این همکاری پیام آشکاری برای ایران به همراه دارد.