سوریه نقطه آغاز نقشه اسرائیل؟
امروز صبح یک خودروی بمبگذاری شده در برابر دفتر سازمان امنیت سوریه در دمشق پایتخت سوریه منفجر شد که بر اساس آخرین خبرها «عماد مغنیه» یکی از رهبران مهم حزبالله در سوریه در این حادثه تروریستی کشته شده است. حزبالله اسرائیل را عامل این ترور دانسته است.
انفجار دمشق که در نوع خود ناباورانه است، از اهمیت ویژهای برخوردار است. به گونهای که کارشناسان پیشبینی میکنند، آغازگر تحولات تازهای باشد که به طور کل منطقه را تحت تاثیر قرار داده و آن را وارد فاز تازهای کند. شاید قرار است سوریه نقطه مبدا این تحول تازه باشد.
این انفجار در منطقه «کفر سوسه» در دمشق به وقوع پیوسته است. بنا به گزارشها خودروی بمبگذاری شده یک پاجروی مدل جدید بوده که هیچ کس نمیتوانسته به وجود بمب در آن شک کند. مقامهای امنیتی سوریه تا کنون هیچ اظهار نظری در این باره نکردهاند.
وجود بناهای مدرن و زیبا، یک مدرسه ایرانی، مرکز پلیس و یک دفتر رسمی و مجهز وابسته به سازمان امنیت سوریه از ویژگیهای این منطقه محسوب میشود.
با وجود این که برخی از مسئولان حماس در این منطقه حضور داشتند و در لحظه حادثه در آنجا تردد میکردند، اما به هیچ کدام از آنها آسیبی وارد نیامده است. این در حالی است که در دقایق ابتدایی مخابره خبر انفجار، شبکههای خبری خبر از کشته شدن یکی از مقامهای حماس در سوریه داده بودند. با این حال برخی از شبکههای عربی هدف قرار دادن مسئولان حماس را در این حادثه چندان بعید ندانستند.
یک شاهد عينى در این باره گفت: «دهها تن از اعضاى پليس و سازمان اطلاعات سوريه فورا در محل حادثه حاضر شده و اين منطقه را تحت کنترل خود درآوردند.»
در همین حال برخی روزنامههای عربی خبر از سفر امروز «منوچهر متکی» وزیر امور خارجه ایران به سوریه دادهاند.
احتمالات و پیشبینیها
آنچه در واقعه تروریستی امروز در سوریه رخ داده اما و اگرهای بسیاری را در پس خود دارد. به گواه آمار دمشق یکی از پنج شهر امن جهان است و وقوع چنین حادثهای تعجب بسیاری را برانگیخته است.
از آنجا که این انفجار بصورت کاملا حرفهای روی داده و نوع و شیوه آن بویژه انتحاری نبودن آن نشان میدهد که دست القاعده در پس این ترور نیست. اما از آنجا که حزبالله رسما اسرائیل را در پس این حادثه تروریستی دانسته و دلایلی که برای دست داشتن اسرائیل در این حادثه میتوان متصور شد، میتوان گفت که این اتهام حزبالله به اسرائیل صحیح باشد.
اسرائیل پیش از این اعلام کرده بود که از این پس قصد دارد، ترور رهبران حماس را سرلوحه فعالیتهای سازمانهای امنیتی خود قرار دهد و میخواهد ترور آنها را مجددا آغاز کند.
واقعهای که امروز در دمشق رخ داد در محلهای بوده که مقامهای حماس نیز در آن حضور داشتند. شاید در نهایت به کسی از آنها آسیبی وارد نیامد اما به هر حال یکی از مقامهای حزبالله کشته شد که در محتوای صورت مسئله ما تغییری ایجاد نمیکند. زیرا به هر حال هم حماس و هم حزبالله دشمنان درجه اول اسرائیل محسوب میشوند و در هر حال این رژیم درصدد از بین بردن آنها است.
دوم این که همان طور که بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان معتقدند، هدف قرار دادن نیروهای حماس هدف اصلی عملیات بوده، اما اتفاقا یکی از رهبران حزبالله کشته شده است.
حال پرسشی که در این جا مطرح میشود، این است که اسرائیل چه اهدافی را از این واقعه تروریستی دنبال میکند؟ آیا اسرائیل برنامه تازهای را در منطقه طرحریزی کرده است؟
شواهد امر نشان میدهد که نه تنها برنامه تازهای برای منطقه طراحی شده بلکه خود اسرائیل نیز احتمالا بازیگر اصلی یا حداقل آغازگر این برنامه است. ظاهرا قرار است سوریه نقطه آغاز این برنامه باشد.
در این جا باید اهداف اسرائیل را به دو بخش تقسیم کنیم. نخست گروههای مقاومت که اکنون حماس، حزبالله و جهاد اسلامی در راس آن هستند و هدف قرار دادن آنها مد نظر اسرائیل است. دوم کشورهای حامی و متحد این گروهها یعنی سوریه، ایران و دیگر کشورهای حامی مقاومت در برابر اسرائیل.
گروههای مقاومت
اسرائیلیها تلاش دارند به هر نحوی که شده خطر حماس، جهاد اسلامی و حزبالله را از دامان خود دور کنند. در این میان از بین بردن حماس و جهاد اسلامی که کنترل غزه را در اختیار دارند به دلیل رو در رویی علنی با اسرائیل در اولویت این رژیم قرار دارد.
حملات موشکی گروههای مقاومت به شمال اسرائیل همچنان ادامه دارد و گویا بر تعدد و گستردگی آن نیز افزوده شده است. تقریبا هر روز موشکهای گروههای مقاومت به اسرائیل روانه است و این موضوع مزاحمتهای بسیاری را برای اسرائیلیها موجب شده است. این نگرانی پس از کنترل حماس بر غزه بسیار افزایش یافته. زیرا علنا کنترل بخشی از فلسطین به دست دشمنان سرسخت و خونین اسرائیل افتاده است.
اسرائیلیها در ابتدا تحت فشار افکار عمومی و کشورهای عرب و غربی مجبور بودند با وضعیت موجود بسازند و خود به کشورهای عرب و غربی فشار بیاورند که حماس دست از پرتاب موشک به اسرائیل کشیده و حتی پای میز مذاکره بنشیند. اما نه تنها این فشارها تا کنون اثری نداشته بلکه پرشتابتر و بیشتر نیز شده است. علاوه بر آن بنا به گزارش منابع اسرائیلی اکنون گروههای مقاومت توانستهاند به موشکهای پیشرفتهتری دست یابند به گونهای که برد برخی از آنها حتی قادر است جنوب اسرائیل را نیز هدف قرار دهد. این موضوع بر نگرانی اسرائیلیها به شدت افزوده است.
«ایهود اولمرت» نخستوزیر اسرائیل که برای یک دیدار رسمی در آلمان به سر میبرد در دیدار با آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان رسما گفت: «سیاست ترور را از امروز مد نظر قرار میدهیم و اجازه نمیدهیم اسرائیل پیش از این در معرض خطر باشد.»
در همین حال «حاییم رامون» معاون نخست وزیر اسرائیل نیز گفت: «ارتش وظیفه دارد تمام رهبران حماس را هدف قرار دهد. باید همه آنها را چه مستقیم چه غیر مستقیم از پای در آورد.»
وی حتی به تهدید علنی حماس پرداخت و گفت: «روزهای حماس دیگر به پایان رسیده و این جنبش روزهای آخرین خود را سپری میکند.»
در همین حال ایهود باراک وزیر دفاع اسرائیل که این روزها در ترکیه به سر میبرد و جشن تولد خود را در آنجا میگذراند، قبل از آن که به آن کشور سفر کند در دیدار با گروه روابط خارجی پارلمان اسرائیل گفت: «عملیات اسرائیل در غزه توسعه خواهد یافت. ما اکنون به پیروزی بیش از هر روز دیگری نزدیکتر شدهایم. اکنون دیگر زمان مطرح نیست بلکه فوریت مطرح است.»
وی در ادامه افزود: «ما برنامه طولانی برای افزایش فشارها بر حماس مد نظر داریم. ما میخواهیم زمینههای سقوط حماس را در سریعترین زمان ممکن مهیا کنیم.»
اسرائیلیها برای نشان دادن زهر چشم خود حتی دامنه فعالیتهای خود را تا جبهه محمود عباس نیز گسترش دادهاند. بنا به گزارشها شب گذشته نیروهای اسرائیلی «حاتم عبدالقادر» مشاور محمود عباس رئیس حکومت خودگردان فلسطینی و مسئول امور قدس را در کرانه باختری دستگیر کرده و با خود به اسرائیل بردند.
آنها همچنین شب گذشته 14 محله در کرانه باختری را به طور کامل بازرسی کرده و حداقل 10 فلسطینی را دستگیر و در حدود 700 هزار دلار پول نقد را مصادره کردند.
تمام این شواهد نشان میدهد که اسرائیلیها برنامه تازهای را علیه فلسطینیان و گروه مقاومت مد نظر دارند و قصد دارند بزودی طرحی علیه آنها به اجرا برسانند.
سوریه
اما انفجار امروز دمشق یک پیام ویژه به سوریه نیز دارد. اگر اسرائیل واقعا متهم اصلی واقعه امروز باشد، آنگاه میتوان گفت، آنها با انجام این هدف قصد داشتند یک پیام روشنی را نیز به اطلاع سوریها برسانند.
سوریه محل این حادثه انتخاب شد زیرا سوریه بیشترین حمایت را در میان کشورهای عربی از گروههای مقاومت فلسطین و لبنان انجام میدهد. تمام گروههای مقاومت در دمشق دفتر رسمی دارند و از حمایت مستقیم دولت سوریه برخوردارند. علاوه بر آن اسرائیل مدعی است که سوریه سلاح و موشک در اختیار گروههای مقاومت میگذارد.
بنا بر این اسرائیل با انجام این کار به نوعی قصد داشته این پیغام را به سوریه برساند که در صورت تداوم حمایتهایش از گروههای مقاومت اسرائیل از این که علیه سوریه وارد عمل شود، ابایی ندارد.
اما این یک طرف قضیه است. طرف دیگر قضیه به همزمانی حادثه با اظهارات ایهود باراک در ترکیه باز میگردد. وی در ملاقات با مقامهای ترکی از آنها خواست که به دلیل وجود روابط حسنه میان ترکیه و سوریه و وجود امکانات مناسب در این زمینه آنها از نفوذ خود استفاده کرده و میان سوریه و اسرائیل میانجیگری کنند.
یک مقام نزدیک به ایهود باراک در این باره گفت: «باراک بر خلاف ایهود اولمرت راه سوریه و فلسطین را در طول هم و متعاقب هم میداند. از این رو معتقد است باید روابط با سوریه برقرار شود تا بدین ترتیب خطر حماس نیز کاهش یابد.»
یکی از دیپلمات عالیرتبه ترک نیز در این باره گفت: «ترکیه تلاش خواهد کرد با وساطت میان اسرائیل و سوریه نقش تسهیلکنندهتری میان این دو بر قرار کند. در آیندهای نزدیک رجب طیب اردوغان و عبدالله گل پیغامهایی را از دشمق برای باراک خواهند آورد.»
اگر کمی به عقب بازگردیم، در مییابیم که سال گذشته درچنین روزهایی اخباری افشا شد که سوریه و اسرائیل تلاش دارند به صورت پنهانی با یکدیگر رابطه برقرار کرده و پای میز مذاکره نشسته و تمام اختلافهای موجود با یکدیگر حل و فصل کنند. این اتفاق به دلایل مختلف رخ نداد که مهمترین آن مخالفت آمریکا با این رابطه بود.
اظهارات امروز باراک را میتوان در راستای مذاکرات مخفی بینتیجه دو طرف برای برقراری رابطه دانست. به عبارت دیگر اسرائیل قصد دارد به سوریه بفهماند، در صورتی که دست از حمایت از گروههیا مقاومت یعنی حماس و حزبالله بردارد، حاضر است با آن رابطه برقرار کند.
در این جا یک نکته دیگری را نیز میتوانیم برداشت کنیم و آن این که اگر اظهارات باراک را در کنار واقعه تروریستی امروز سوریه بگذاریم، در مییابیم که اسرائیل قصد داشته این پیغام را به سوریها بدهد که اسرائیل دو رو دارد. یک روی خشن که نمونه آن را امروز دیدید و یک روی ملایم که همان چیزی است که باراک در ترکیه گفته است. حال انتخاب با خودتان است.
نظر شما :