دیپلمات های دوست و رقیب چند ساعت زیر یک سقف
مراسم بیست و پنجمین سالگرد تاسیس دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه با دعوت از بنیانگذاران، پیشکسوتان و تنی چند از مقامات سابق و فعلی وزارت امور خارجه که نقشی اساسی در پایه گذاریاى این مرکز داشتند برگزار شد.
مراسم بیست و پنجمین سالگرد تاسیس دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه روز شانزدهم بهمن 86 با دعوت از بنیانگذاران، پیشکسوتان و تنی چند از مقامات سابق و فعلی وزارت امور خارجه که نقشی اساسی در پایه گذاری و استحکام درخت تنومند دفتر مطالعات سیاسی وزارت امور داشتند برگزار شد.
در این جلسه علاوه بر حضور معاونین آموزش و پژوهش ادوار گذشته، مدیران و متخصصین و کارشناسانی که در پاگرفتن این نهاد بدیع نقش داشتند، جمع کثیری از سفرا و نمایندگان سیاسی بسیاری از کشورها که به لحاظ جبهه گیری در مقابل همایش هولوکاست موضع گیری نکرده بودند و در شمار تحریم کنندگان دفتر مطالعات سیاسی و بین الملل نبودند، شرکت داشتند.
دفتر مطالعات سیاسی وزارت امور خارجه از آن جهت نهادی است بدیع چراکه تنها بخشی از وزارت امور خارجه است که مولود دوران بعد از انقلاب از زمان آغاز به کار این نهاد بود.
از آنجا که کنفرانس بررسی موضوع هولوکاست توسط دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه برگزار شده بود بسیاری از کشورها با تحریم محفل علمی این نهاد، در این مراسم حضور نداشتند.
محمد جواد لاریجانی که در حقیقت بنیانگذار و اولین رییس دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی بود حقایقی را بان کرد که نشانگر بسیاری از مسائل مهم آن روز سیاست خارجی ایران بود که از ابتدا در این دفتر نطفه اش بسته شد، حلاجی شد، رشد کرد و به عرصه عمل وارد شد. آقای لاریجانی با اشاره به بازنگری در رابطه با چین گفت که سفر آقای اکبر هاشمی رفسنجانی، رییس جمهور اسبق ایران به چین در این مرکز طراحی شد، همچنین زادگاه قطعنامه 598 در اینجا بود و بخش از موهای سفید آقای محمد جواد ظریف که الان رو به روی من نشسته اند بر سر این مسئله سفید شد.
جواد لاریجانی که در حال حاضر ریاست موسسه تحقیقات فیزیک نظری را بر عهده دارد خاطر نشان کرد که روابط ایران با "شوروی پست مارکسیسم" در این دفتر بررسی شد. وی همچنین در خصوص پیام امام خمینی به گورباچف خاطراتی را یادآوری کردند.
آقای لاریجانی با بیان اینکه دفتر مطالعات نقش خوبی را تاکنون داشته است اظهار داشت که این مرکز قالب خوبی برای تولید فکر است البته شاید خیلی از ایده ها مورد پذیرش برخی از افراد نباشد اما محل خوبی برای تبادل آرا است.
عباس ملکی، معاون اسبق وزارت خارجه که گسترش و رشد دفتر مطالعات سیاسی و بین الملل و ارتقا سطح آن مدیون او بود تاکید داشت که 2 هزار و 500 موضوع سیاست خارجی توسط این دفتر شناسایی شد. آقای ملکی همچنین به اهمیتی که آقای علی اکبر ولایتی، وزیر خارجه وقت برای این دفتر قائل بود را برشمرد و به گسترش ساختمان و تاسیسات چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه و مهمانسراهای متناسب با فعالیت ها و جذب بسیاری از صاحبان فکر و اندیشه و تخصص را که در کارنامه دوران ریاستشان بود اشاره کرد.
صادق خرازی، معاون اسبق وزیر امور خارجه دولت اصلاحات، بدون آنکه به اقدامات گسترده خوددر دوران مدیرت خود در وزارت امور خارجه اشاره کند گفت که بی تردید مایه خرسندی است که ما شاهد یک کجلس ترحیم برای خودمان در زمان حیات خودمان باشیم. اصولا برگزاری چنین جلساتی که یادآوری است و تالیف قلوب را به همراه دارد قابل ستایش است.
آقای خرازی با عذرخواهی از اینکه شاید سخنانش به دلیل نداشتن آمادگی فاقد انسجام باشد گفت اجازه بدهید روش سخن را به گونه ای دیگر انتخاب کنم اگر چه گفتنی ها را آقایان ملکی و لاریجانی به خوبی بیان داشتند.
سفیر سابق ایران در فرانسه گفت که درست است که ما با سیاست های این دولت و روش عملکرد آن همخوانی نداریم و روش ها و رویکردها را به گونه ای متفاوت می بینیم ولی بی تردید همه در راستای منافع و امنیت ملی تلاش کرده این و بارومان این است که سیاست های موجود و سیاست های گذشته باید در راستای تامین منافع ملت ایران باشد. اینکه امروز در وزارت امور خارجه از کسانی که به گونه ای دیگر به مسائل می نگرنددعوت کرده اند و با صمیمیت به این قبیل فعالیت ها می پردازند قدردانی می کنم.
آقای خرازی با اشاره به فعالیت های دفتر مطالعات سیاسی و بین الملل اظهار داشت که بی تردید دفتر مطالعات سیاسی و بین الملل از دو دهه گذشته در تولید و توزیع فکر در حوزه سیاست خارجی و ارتقا سطح بینش و ادبیات سیاسی ایران نقش بزرگی را ایفا کرده است. چه این تولید فکر به صورت مکتوب باشد چه به صورت شفاهی. تمام این مسائل در حوزه های دانشگاهی و در بخش های کاربردی سیاست خارجی نقش بی نظیری دارد و از طرف دیگر به عنوان یکی از مهم ترین مراکز فکر ساز خاورمیانه نقش آفریده است.
صادق خرازی گفت که قدر این نعمت را باید دانست و سلسله اقدامانت ما باید به اعتلای بیشتر این مجموعه بی انجامد.
شوخی های معاون سابق
آقای خرازی به طنز گفت که در اینجا توصیه من به مسوولان وزارت امور خارجه این است که برای مدیران سابق این دفتر از جمله آقای لاریجانی، ملکی، خوشرو و من هر کدام در دوران مدیریت خود ساختمانی را بنا کرده اند که اکنون جا دارد این ساختمانها را به نام یکی از این مدیران نام گذاری کنید به عنوان مثال ساختمانی را به نام شهید لاریجانی، شهید ملکی و ...
"همچنین توصیه می کنم که جناب آقای منوچهر محمدی، مدیر فعلی دفتر مطالعات کاری کنند که بعد از خودشان ساختمانی به نام خودشان بنا شود."
آقای خرازی با اشاره به فعالیت های آقای لاریجانی در ادامه گفت که آقای لاریجانی هر کجا که بودند کار ماندگار کردند. چه در دفتر مطالعات سیاسی و بین الملل چه در موسسه فیزیک نظری و حالا نیز که مسوول رصدخانه شده اند و قرار است رصد خانه ای درست کنند و ایشان را الغ بیک امروز ایران به حساب می آوریم و نمی توانیم ایشان را با القاب سقراط و خواجه نصیر طوسی خطاب کنیم چراکه این القاب را پیش از این برای کسان دیگر استفاده کرده ایم و بعید می دانم که آقای لاریجانی تمایل داشته باشند که هم پیمانه سقراط زمان ما باشند.
امیدواریم ایشان هر چه زودتر این رصد خانه را راه بی اندازند و از میان آسمان ها و کهکشان ها و راه شیری به سبک منجمان قدیم و کهن در صحنه اسطرلاب بخوانند که ما اطلاح طلبان کی می توانیم به صحنه سیاست بازگردیم؟
آقای خرازی در خاتمه از آقای ملکی و آقای خوشرو تشکر کرد و با اشاره به منوچهر متکی گفت که آقای متکی! باور کنید ما همه از اهالی یک خانواده هستیم. شما را دوست داریم. معتقدیم که انسان پرتلاش، پرهیزکار و دلسوزی هستید و از شما به خاطر اینکه از خانواده وزارت امور خارجه هستید و دلسوزانه و صادقانه مسائل را دنبال می کنید سپاسگزاری می کنم. معتقدم اخلاق و ادب سیاسی و متانت دیپلماتیک حکم می کند که همواره با نگاهی مثبت به مدیریت وزارت خارجه نگاه کنید.
امیدوارم که این حمایت در کارنامه شما در این دولت نقطه ضعف و منفی تلقی نشود و امیدوارم که این نهاد فکری بتواند از ظرفیت های ملی برای پیشبرد سیاست خارجی بهره گیری کند.
در این مراسم دکتر محمود بروجردی رییس سابق مرکز گفت و گوی تمدن ها و کتابخانه ملی گزارش های نسبتا مشروحی را که شامل 25 سال فعالیت این نهاد بود ارائه داد.
وزیر امور خارجه چه گفت؟
منوچهر متکی، وزیر امور خارجه نیز ضمن برشمردن پاره ای از موفقیت های سیاست خارجی در عرصه بین الملل، مشخصا به موفقیت هایی که ایران در مطئله هسته ای به دست آورده است اشاره کرد و تاکید داشت که اگر در زمينه مذاکرات هسته‌يى رويکرد دو سال ابتدايى را نمى‌داشتيم و توصيه فراواناعتمادسازى عمل نمى‌کرديم.امروز دليلى براى آنکه روش خود راتغيير دهيم نداشتيم. ما رويکردى را انتخاب کرديم وقتى به سامان نرسيد اين رويکرد رادر زمان همان دولت تغيير داديم و از سويى ديگر گفت‌وگو و مذاکره را براى رفعابهامات مدیرانه در پيش گرفتيم.
وزير امور خارجه ادامه داد که مداليته حل مسايل باقىمانده که با آژانس طراحى شد بر يک چشم انداز کاملا روشن و مشخص براى پاسخ به سوالاتآژانس طراحى شد و دارد به اهداف مورد نظرش مى‌رسد.
وزیر امور خارجه در خاتمه صادقانه از تمامی صاحبان فکر، اندیشه و تخصص دعوت کرد تا با وزارت امور خارجه همکاری کنند و افزود که درهای وزارت امور خارجه به روی تمامی کسانی که جز خانواده وزارت امور خارجه هستند و در چارچوب سیاست های اعلام شده عمل می کنند باز است و ما همکاری خود با آنها را مغتنم می شماریم.
در خاتمه این مراسم لوح سپاس و تقدیری به تمامی مدیرانی که در این 25 سال دست اندر کار این نهاد بودند اهدا شد.
نظر شما :