ورود اقتصاد آمريکا به بازار نفت

در روزهای آغازین سال جاری میلادی قیمت نفت در بازارهای جهانی از مرز صد دلار گذشت. اما این قیمت بالا تنها برای یک روز بر بازار نفت حاکم بود و با گذشت چندین روز قیمت به کمتر از نود دلار نزول کرد.

 

رکود اقتصادی آمریکا اصلی ترین دلیل کاهش قیمت نفت در بازار جهانی اعلام شده است. اقتصاددانان پیش بینی می کنند در صورتیکه سیاستهای اقتصادی آمریکا برای ممانعت از ایجاد این روند در اقتصاد نتیجه بخش نباشد تا انتهای سال جاری سیر نزولی قیمت نفت ادامه خواهد یافت.

 

پیش بینی ها حاکی از این مطلب است که در صورت رکود اقتصاد آمریکا در سال 2008میلادی متوسط قیمت نفت در بازارهای بین المللی به 70 دلار می رسد. اما دلیل این تاثیر گذاری اقتصاد آمریکا روی بازار نفت چیست؟

 

دلیل تاثیراقتصاد آمریکا روی بازار نفت

آمریکا بزرگترین اقتصاد جهان است. ارزش تولید ناخالص داخلی این کشور در سال گذشته میلادی بیشتر از 13200 میلیارد دلار آمریکا بوده است و با وجود تمامی مشکلات موجود انتظار می رود ارزش تولید ناخالص داخلی این سرزمین تا انتهای سال جاری به بیشتر از 13400 میلیارد دلار برسد.

 

از طرف دیگر فاصله ارزش تولی ناخالص داخلی آمریکا با دویم اقتصاد بزرگ جهان بسیار زیاد است. طبق آمارهای موجود ارزش تولید ناخالص داخلی دومین اقتصاد جهان تقریبا نصف تولید ناخالص داخلی آمریکا است.

 

همچنین صنعت قدرتمند آمریکا سبب شده است تا اقتصاد جهان وابستگی زیادی به اقتصاد آمریکا داشته باشد. هر ساله سهم زیادی از مبادلات تجری جهان با آمریکا انجام می شود زیرا این کشور علاوه بر داشتن کالاهای صنعتی پیشرفته یک مصرف کننده بزرگ نیز محسوب می شود و بازاری بسیار پویا دارد.

 

بنابراین رکود اقتصادی آمریکا و ایجاد بحران در بازارهای اعتباری این سرزمین که سبب کاهش قدرت خرید مردم و ضعف عملکرد بازارهای اقتصادی این کشور می شود به صورت مستقیم روی اقتصاد کشورهای طرف تجارت با آمریکا تاثیر می گذارد و سبب کاهش نرخ رشد اقتصاد و نرخ رشد درآمد و سطح تجارت آنها نسبت به سالهای قبل می شود.

 

بازار نفت هم یکی از این بازارها است که هم از نظر مسایل اقتصادی و بازاری و هم از نظر روانی تحت تاثیر عملکرد اقتصادی بزرگترین بازار مصرف جها ن است. اقتصاددانان براین باورند که بزرگی اقتصا آمریکا علاوه بر تاثیرات اقتصادی سبب شده است تا بازارهای مختلف از نظر روانی هم به آن وابسته باشند.

 

 

به عبارت بهتر ایجاد مشکل در اقتصاد آمریکا یا یکی از بازارهای صنعتی و اقتصادی به این دلیل که احتمال رکود در ماهها و سالهای اینده را بالا می برد ، زمینه ساز کاهش قیمت تولیدات مرتبط با آن بازار را در جهان فراهم می کند. این اتفاق پیش از این می افتد که تاثیر گذاری فاکتورهای بازاری آغاز شود. این وضعیتی است که بازار نفت و دیگر فلزات با آن روبرو است.

 

کاهش نرخ بهره آمریکا

از روزهای اول سال جاری میلادی تا به امروز سیاستهای اقتصادی مختلفی در آمریکا اجرا شد تا مانع از رکود اقتصاد این سرزمین یا به عبارت بهتر موجب به تعویق افتادن این فاجعه اقتصادی شود.

 

یکی از این سیاستها کاهش نرخ بهره بانکی در این کشور بود که طی یک هفته دو بار انجام شد. صندوق ذخایر ارزی آمریکا که توسط بن برنانکه مدیریت می شود در عرض یک هفته دو بار نرخ بهره بانکی را کاهش داد و دلیل این سیاست را این طور اعلام کرد:" همانطور که در اجلاس داووس هم عنوان شد بحران اقتصادی آمریکا در سطحی نیست که راه حلها را یکی یکی امتحان کنیم. ما باید نهایت را در نظر بگیریم و راه حل نهایی را مورد آزمون قرار دهیم تا هر چه سریعتر مانع از وخیم تر شدن شرایط اقتصادی شویم."

 

این اولین باری بود که نرخ بهره آمریکا در عرض یک هفته دوبار افزایش یافت. از طرف دیگر سران آمریکا مبلغی بیشتر از 130میلیون دلار را به اقتصاد تزریق کردند تا با کمک این پول و همراهی آن با سیاست کاهش نرخ بهره انگیزه بیشتری برای وام گرفتن و انجام فعالیتهای اقتصادی را در کشور ایجاد نمایند.

 

تصمیمات اوپک

با توجه به وضعیت حاکم بر اقتصاد جهانی و وضعیت بازار نفت انتظار می رود اوپک نیز تصمیمات قاطعانه تری اتخاذ کند. در جلسه فوق العاده وین که در روز اول فوریه سال جاری برگزار شد علیرغم فشارهای جامعه جهانی به رهبری آمریکا اوپک سطح تولید کنونی خود را حفظ کرد و این سطح تولید را تا انتهای سه ماه اول سال جاری کافی دانست.

 

در این جلسه برخی از کشورهای عضو اوپک اعلام کردند که برای حفظ بازار نفت و ممانعت از تخریب بازار باید سطح تولید این کارتل بزرگ نفتی کاهش پیدا کند. ایران و ونزوئلا که اصلی ترین حامیان این طرح بودند.

 

به نظر می رسد کاهش تولید اوپک در شرایط فعلی تصمیم بسیار معقولی است. زیرا رکود اقتصادی آمریکا خود عاملی برای کاهش قیمت نفت است. از طرف دیگر فصل سرما در حال اتمام است و نیاز انرژی برای تامین نیازهای گرمایشی و به دنبال ان تقاضا هر روز کمتر می شود.

 

در چنین شرایطی اگر تولید اوپک افزایش یابد یا اینکه تولید کنونی حفظ شود در هر دو حالت فشاری مازاد برای کاهش قیمت به بازار وارد خواهد شد که اقتصاد کشورهای نفت خیز اوپک را با مشکلات زیادی مواجه می کند.

 

به هر حال کارتل بزرگ نفتی اوپک در روز پنجم مارس سال 2008 میلادی جلسه دیگری تشکیل خواهند داد که در این جلسه درمورد سطح تولید مذاکره خواهد شد. طبق اخبار موجود در مورد سطح تولید اوپک در ماههای آتی اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد ولی سخنگوی اوپک اعلام کرد که در این جلسه تمام گزینه ها مورد بررسی قرار می گیرد حتی کاهش تولید.