آخرين سخنرانى سالانه بوش ؛ شش سال پس از محور شرارت
جورج بوش رئيس جمهور آمريکا دوشنبه شب 29 ژانویه 2008 آخرين سخنرانى دوره رياست جمهورى 8 ساله اش را ایراد کرد. این سخنرانی گزارشی است که رئیس جمهور آمریکا در مورد اوضاع کشورش و برنامه های آتی خود آماده کرده و آن را در جلسه مشترک اعضای مجالس سنا و نمایندگان آمریکا ارائه می کند.
جورج بوش رئيس جمهور آمريکا دوشنبه شب 29 ژانویه 2008 در آخرين سخنرانى دوره رياست جمهورى 8 ساله اش بارديگر از ايران خواست که غنى سازى اورانيوم را متوقف سازد تا بدين ترتيب بتواند با جامعه بين الملل مذاکره کند. جورج بوش در عين حال خطاب ايران گفت که آمريکا با آنهايى که نيروهاى اين کشور را تهديد مى کنند، مقابله خواهد کرد.
سخنرانی سالانه رئیس جمهور در واقع گزارشی است که عالی ترین مقام آمریکا در مورد اوضاع این کشور و برنامه های آتی خود برای سال آینده آماده کرده و آن را در جلسه مشترک اعضای مجالس سنا و نمایندگان آمریکا ارائه می کند. این سخنرانی از سال 1934 تاکنون منهای 6 مورد استثنا ( در ماه فوریه ) هر ساله در ماه ژانویه ایراد می شود.
البته در سال ها اخیر روسای جمهور جدید پس از ادای سوگند، سخنرانی هایی را در جلسات مشترک اعضای مجالس سنا و نمایندگان ایراد کرده اند، اما این سخنرانی ها در زمره سخنرانی های سالانه رئیس جمهور آمریکا نمی گنجد.
سخنرانی سالانه رئیس جمهور آمریکا از سخنرانی پادشاه انگلیس در مراسم گشایش مجلس این کشور الگوبرداری شده و به صورت یک ضرورت در قانون اساسی آمریکا گنجانده شده است، با این حال در این قانون هیچ تاکیدی بر این که سخنرانی مذکور باید سالانه صورت بگیرد، نشده است.
آخرين سخنرانى سالانه جورج بوش در مقابل اعضاى سنا و مجلس نمايندگان آمريکا اين طور آغاز شد: " از هنگام 11 سپتامبر ما جنگ عليه تندروها و تروريست ها را شروع کرديم. ما همچنان در موضع تهاجم خواهيم ايستاد، ما فشارهايمان را ادامه خواهيم داد و عدالت را در مورد دشمنان آمريکا جارى خواهيم کرد. "
بوش سپس به موضوع افغانستان و اوضاع نيروهاى ناتو در اين کشور اشاره کرد و پس از آن به وضعيت عراق پرداخت و تاکيد کرد که افزايش نيروهاى آمريکايى در عراق به نتايجى دست يافت که يک سال پيش هيچ کس تصور آن را هم نمى کرد.
موضوع ايران
او سپس به موضوع ايران اشاره کرد و گفت که نيروهاى آمريکايى "با آنهايى که سربازانمان را تهديد کنندمقابله خواهد کرد" و آمريکا از متحدان و منافعش در خليج فارس دفاع خواهد کرد.
رييس جمهور در بخشى ازسخنرانى سالانه معروف به "وضعيت کشور" به ايران اشاره کرده و تهران را به تجهيز وتعليم شبه نظاميان عراقى متهم و ادعا کرد که شکست در عراق ايران را تقويت خواهدکرد.
بوش در ادامه اظهاراتش با متهمکردن تهران به حمايت از تروريسم گفت ما در برابر نيروهاى افراطى که به وسيله تهران شکل مىگيرند ايستادهايم، مسوولان ايران مردم خوب و مستعد را سرکوب مىکنندو هر جايى که آزادى در خاورميانه پيشرفت مىکند به نظر مىرسد رژيم ايران آنجاست تابا آن مخالفت کند.
رييس جمهور آمريکا در اين سخنرانى ايران را به تامين مالى وآموزش گروههاى شبه نظامى در عراق متهم و حزبالله لبنان و حماس را تروريستهاييخواند که تحت حمايت ايران هستند.بوش گفت که تهران همچنين موشکهاى بالستيکى را با بردهاى در حال افزايش توليد مىکند و به توسعه قابليت غنىسازى اورانيوم که مىتواند برايساخت سلاح هسته تى به کار گرفته شود، ادامه مىدهد.
بوش همچنين افزود "پيام من به ملت ايران روشن است ما هيچ مشکلى با شما نداريم، به سنتها وتاريختان احترام مىگذاريم و به دنبال روزى هستيم که شما آزادى خود را داشته باشيد."
رييس جمهور آمريکا ادامه داد: "پيام ما به مقاماتايران نيز روشن است: غنى سازى هسته اى را به شکلى قابل راستىآزمايى تعليق کنيد تامذاکرات بتواند آغاز شود و براى پيوستن به جامعه ملل در خصوص نيات هسته اى واقدامات گذشتهتان شفاف سازى کنيد."
بوش در ادامه پيامش به مقامات ايرانى ادامه داد:"اما پيش از همه اينها اين را بدانيد که آمريکا با آنهايى که سربازانمان را تهديدکنند مقابله خواهد کرد و ما در کنار متحدانمان خواهيم ايستاد و از منافع حياتىماندر خليجفارس دفاع خواهيم کرد."
محور شرارت
جورج بوش در سخنرانی های سالانه خود طی سال های گذشته موضوعات متعددی را مورد توجه قرار داده است. یکی از اصلی ترین این موضوعات محور شرارت بود. بوش اگر چه این موضوع را در سومین سال از اولین دور ریاست جمهوری ایش ( نطق سالانه ژانویه 2002 ) مطرح کرد، اما هنوز تلاش وی برای مهار این سه محور همچنان ادامه دارد.
عراق یکی از کشورهای محور شرارت بوش بود. وی توانست در سال 2003 به هدف سرنگونی صدام در این کشور نایل آید، اما مقاومت ها آغاز شد و دولت آمریکا مجبور شد نیروهای خود را در عراق افزایش دهد. هم اکنون 160 هزار تن از نظامیان آمریکایی در این کشور حضور دارند و قرار است که تا ماه ژولای 30 هزار تن از این نیروها کاهش یابند.
کره شمالی یکی دیگر از کشورهایی بود که محور شرارت بوش قرار دارد. فشارهای بین المللی این کشور را در سال گذشته میلادی مجبور به پذیرش متوقف ساختن تولید پلوتونیوم کرد. پیونگ یانگ در روند مذاکرات 6 جانبه پذیرفت که برنامه های اتمی خود را تا پایان سال 2007 رسما اعلام کند. اما اکنون حدود یک ماهی است که از این ضرب الاجل می گذرد و کره شمالی هنوز هیچ اقدامی در این مورد به انجام نرسانده است.
ایران هم از جمله کشورهایی بود که رئیس جمهور آمریکا در سخنرانی سالانه خود ( در سال 2002 ) آن را در زمره محورهای شرارت جهان قرار داد. آمریکا و هم پیمانانش ادعا می کنند که ایران هنوز یک تهدید به حساب می آید و باید تحریم های شدیدی را علیه آن وضع کرد، با این حال گزارش جنجالی 16 سازمان اطلاعات آمریکا در سال گذشته بسیاری از تلاش های جدید علیه ایران را با چالشی جدی مواجه کرد.
اقتصاد از جمله دیگر مباحثی بود که جورج بوش در سخنرانی سالانه 2002 خود مورد توجه قرار داد. او گفت که در صدد است که به بحران اقتصادی در کشورش خاتمه دهد. این در حالی است که بر اساس گزارش دفتر مطالعات اقتصادی ملی آمریکا بحران اقتصادی این کشور در نوامبر سال 2001 به پایان رسیده بود. اکنون سایه رکود اقتصادی بار دیگر بر آسمان این کشور سایه افکنده و بوش در صدد است تا با طرح 150 میلیارد دلاری خود به جنگ این رکود برود.
ایدز یکی از مباحثی بود که چهل و سومین رئیس جمهور آمریکا در سخنرانی سالانه 2003 خود به آن توجه ویژه ای نشان داد. بوش در این سخنرانی گفت که 15 میلیارد دلار برای اقدمات بهداشتی و مبارزه با ایدز در آفریقا اختصاص خواهد داد. وی در ماه مه سال 2007 گفت که قصد دارد این رقم را طی 5 سال آینده دو برابر کرده و به 30 میلیارد دلار برساند.
امنیت اجتماعی و موضوع مهاجران از جمله مباحثی بود که جورج بوش در ابتدای سال 2005 وعده های تازه ای در مورد آنها داد. وی در سخنرانی سالانه خود گفت که قصد دارد امنیت اجتماعی را با کمک کنگره آمریکا به اولویت ویژه خود تبدیل کند، اما طرح وی در کنگره به جایی نرسید. موضوع مهاجران مانند سال های قبل باردیگر در سخنرانی سالانه 2005 بوش مطرح شد و در این سخنرانی از کنگره آمریکا خواست تا قانون مهاجرت در این آمریکا را بهبود بخشند. اما این تلاش هم بیشتر به دلیل مخالفت های محافظه کارانه در اردوگاه جمهوریخواهان بی نتیجه ماند.
انرژی از جمله چالش های جدید در اداره دولت آمریکا است که جورج بوش مجبور شد در سخنرانی سالانه 2007 خود آن را مورد توجه قرار داده و اعلام کند که قصد دارد بر اساس طرح وابستگی اقتصادی کشورش را به نفت کاهش داده و تا سال 2017، مصرف بنزین را 20 درصد کاهش دهد. ماه گذشته طرح دولت آمریکا در این مورد تسلیم کنگره شد، اما سناتورها آن را تغییر دادند و بوش به طور شگفت انگیزی این اقدام را مورد تحسین قرار داد.
موج سوارى دموکرات ها
سه روز پیش از آن که جورج بوش آخرین سخنرانی سالانه خود را ایراد کند، کنگره آمریکا به صحنه نزاع میان دموکرات ها و جمهوریخواهان تبدیل شد. دموکرات ها تلاش کردند که به نوعی از این فرصت استفاده کرده و با تاکید بر ضعف های رئیس جمهور آمریکا در دومین دور از زمامداریش فضای انتخاباتی این کشور را به نفع خود تمام کنند.
به همین دلیل نانسی پولوسی، سخنگوی سنا و سناتور دموکرات از ایالت کالیفرنیا و همچنین هری رید، یکی دیگر از سناتورهای دموکرات روز جمعه پشت تریبون سنا قرار گرفته و اعلام کردند که رئیس جمهور آمریکا باید در سخنرانی سالان خود سیاست های جدید خود در قبال پاکستان و ایران را طی سال 2008 اعلام کرده و برنامه ای نیز به منظور تغییر در رویه موجود برای بازجویی از متهمان به تروریسم و نظارت های اطلاعاتی ارائه کند.
برخی از تحلیل های در مورد این موضع گیری ها بیانگر این است که دموکرات ها می دانند که بوش به پیشنهاد هایشان توجهی نشان نخواهد داد، اما تاکید بر اختلاف نظرهای حزب دموکرات با سیاست های دولت فعلی آمریکا می تواند موقعیت نامزدهای این حزب در رقابت های اولیه انتخابات سال 2008 را تقویت کند.
در حالى که کمتر از 12 ماه به پايان دوره تصدى جورج بوش، رييسجمهور آمريکا باقياست بهنظر مىرسد وى به برنامهها و ايدههاى جسورانه بسيار معدودى مجددا رونقببخشد که از آن جمله مىتوان به درخواست دولت آمريکا در ماه مه 2007 جهت دو برابرکردن ميزان بودجه در راستاى مقابله با بيمارى ايدز و نيز تاکيد بر پيروزى نيروهايائتلاف به رهبرى آمريکا در عراق اشاره کرد.
اين در حالى است که بوش با بحران اقتصادى درآمريکا مواجه است. همچنين سرنوشت نامعلوم تلاشها براى برقرارى صلح در خاورميانه،منازعات سياسى جهت پايان دادن به برنامههاى هسته اى کره شمالى و تنشها بر سرمساله برنامههاى هسته اى ايران از ديگر مقولاتش است که رييس جمهور آمريکا درآخرين سال تصدى اش با آنها دست و پنجه نرم مىکند.
نظر شما :