گزارش سازمان ملل چین را به دردسر انداخت
دیپلماسی ایرانی: داستان تحریم‌ها علیه ایران از زمانی آغاز شد که سفارت ایالات متحده امریکا در ایران اشغال و بسته شد. پس از قطع روابط دیپلماتیک میان دو کشور، امریکا دارایی‌ها، پس‌اندازهای بانکی و اموال دیگر ایران را مسدود کرد. در زمان ریگان بود که فروش تسلیحات به ایران ممنوع اعلام شد و در زمان کلینتون نیز ایران به دلیل تشدید فعالیت‌های هسته‌ای، از هرگونه سرمایه‌گذاری در بخش انرژی محروم شد. اما این رویه امریکا ادامه پیدا نکرد، زمانی را هم به خاطر داریم که مادلین البرایت وزیر خارجه وقت امریکا با لغو تحریم کالاهای صادراتی ایران از جمله فروش مواد غذایی خواستار اغاز فصل جدیدی در رابطه ایران و امریکا شد.
در دوره‌ای از فشار این تحریم‌ها، ایران نیز به قصد جلوگیری از ارسال پرونده اتمی‌اش از آژانس بین المللی انرژی اتمی به شورای امنیت و وضع تحریم‌های تازه علیه این کشور پیمانی را در سعد اباد تهران با وزیران خارجه وقت بریتانیا فرانسه و آلمان امضا کرد که بر آن اساس پذیرفت که پروتکل الحاقی معاهده منع گسترش سلاح اتمی را به صورت داوطلبانه و به منظور اعتماد سازی اجرا کند و در طول مذاکرات غنی سازی اورانیوم را به حالت تعلیق در آورد.
باید باور کرد که ایران با ناملایمات بین‌المللی و تشدید روز افزون تحریم‌ها همچنان درگیر است، اما اخیرا یک گزارش محرمانه سازمان ملل متحد نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی ایران و کره شمالی به طور مداوم به تبادل فن‌آوری موشک‌های بالستیک پرداخته‌اند. در این گزارش که خبرگزاری رویترز نسخه‌ای از آن را در اختیار دارد، آمده: تبادل غیرقانونی فن‌آوری بین این دو کشور «از طریق یک کشور همسایه» که چین است صورت گرفته است. به بهانه تحلیل نقض تحریم‌ها توسط ایران با آقای بیگدلی،کارشناس مسایل بین‌الملل به گفتگو نشستیم :
با توجه به گزارش اخیر سازمان ملل متحد مبتنی بر اینکه ایران و کره شمالی «به طور مداوم» به تبادل فن‌آوری موشک‌های بالستیک با یکدیگر پرداخته و مفاد تحریم‌های سازمان ملل را نقض کرده‌اند، این نقض تحریم‌ها چه تاثیری بر وضعیت ایران در فضای بین‌الملل خواهد داشت؟
موضوع اصلی این است که کره شمالی هیچ تعهدی نسبت به موازین بین‌المللی ندارد و بنابراین محتویات این قطعنامه‌ها را رعایت نمی‌کند و با توجه به روابطی هم که با ایران داشته، چنین انتظارهایی از این کشور می‌رود. اما نکته تاریکی که در این مساله وجود دارد این است که چرا در این شرایط این موضوع علنی و آشکار شده و این گزارش چه مشکلی را حل می‌کند. به عقیده من این مساله فشار برایران را بیشتر خواهد کرد.
در این گزارش آمده تبادل غیرقانونی فن‌آوری بین این دو کشور از طریق چین صورت گرفته است، به میان کشیدن کشوری همچون چین را چطور ارزیابی می‌کنید؟
چین هم کشوری است که در محافل غربی به عنوان عنصری سرکش معرفی شده و به دلیل سرسختی‌هایی که برسر ارزش پول خود نشان داد، کشور مطلوبی نیست. همچنین با توجه به تصرف بازار از نظر غربی‌ها نامطلوب است و حتی برخی معتقدند که این افزایش سریع قیمت نفت فشار وارد آوردن به چین به دلیل کشور مصرف‌کننده عامل انرژی‌ها بوده است.
بنابراین به عقیده شما طرح این مساله همان اندازه که برای ایران ضرر داشته برای چین نیز به همان اندازه مضر بوده است؟
بله به نظر می‌رسد درشرایط فعلی این گزارش هردلیل و علتی هم که داشته نه برای ایران بلکه برای چین به عنوان عضو دایم شورای امنیت بسیار مهم است. همانطور که گفتم کشور کره شمالی تعهدی نسبت به قوانین بین‌الملل ندارد بنابراین توجهی به این گزارش‌ها ندارد.
چین به قطعنامه شورای امنیت علیه ایران رای مثبت داده اما با این گزارش تحریم‌ها نقض شده، این تضاد را چطور تحلیل می‌کنید؟
اعضای دیگر شورای امنیت بر این باورند که چین و روسیه اگر علیه ایران قطعنامه صادر کردند، این عمل مانور ظاهری بوده ولی در اجرای آن خیلی متعهد نبودند و عملا نیز به همین شکل بوده است، هم به دلیل وابستگی‌هایی که میان چین و روسیه وجود دارد و هم به دلیل وابستگی‌هایی که میان ایران و روسیه و چین وجود دارد. به عبارت دیگر اگرچه چین و روسیه به دلیل شرایط بین‌المللی خود قطعنامه را امضا را کردند، اما نسبت به تعهدات خود نسبت به ایران ملایم‌تر عمل کرده و یا خواهند کرد.
واکنش ایران به این گزارش چطور باید باشد؟
واکنش ایران خیلی مهم نیست،بدین معنا که پاسخ ایران برمراجع تصمیم‌گیر خیلی تاثیری ندارد. یعنی اگر ایران ادعا کند که چنین تبادلی بین ایران و کره شمالی صورت نگرفته است، این تکذیب تاثیر موثری بر این مراجع نخواهد گذاشت و این احتمال هم می‌رود که ایران در فکر این است که جوابی را تهیه و ارائه کند. اما بازهم باید تاکید کنم که مهم نیست ما چه جوابی تهیه می‌کنیم، اطلاعاتی را که سازمان‌های امنیتی غربی بدست آوردند، حتما مستند به اسنادی بوده که تکذیب ایران هم تاثیر چندانی بر صحت و سقم آن نخواهد گذاشت.
در پایان می‌توان نتیجه گیری کرد که این گزارش بیشتر به ضرر چین تمام شد و ایران به دلیل نافرمانی‌هایی که به قطعنامه کرده شاید خیلی مهم نباشد، کره شمالی نیز شرایطی همچون ایران دارد و بنابراین این گزارش برای چین از همه بیشتر مشکل‌ساز خواهد شد.
نظر شما :