پريشانى در اردوى بازيگران پاکستان

ترور بى نظير بوتو، اتفاقى نبود که چندان دور از انتظار باشد. او در گذشته و حتى اخيراً بارها از سوى گروه هاى افراطى پاکستان که داراى ارتباطات و اشتراکات سياسى و ايدئولوژيک با طالبان و القاعده هستند، مورد تهديد قرار گرفته بود.

 

بى نظير بوتو به دليل اين که در بين گروه هاى افراطى متهم به داشتن گرايش هاى سکولار و غربى و نيز طرفدارى از سياست هاى آمريکا بود، نوعى هدف براى اين گروه ها تلقى مى شد و به همين دليل هم هست که اين گروه ها به عنوان متهم رديف اول ترور بوتو قلمداد شده اند.

 

با نگاهى به تحولات و حوادث گذشته پاکستان به نظر مى رسد اين حادثه نيز به سرنوشت حوادث قبلى دچار شود.

 

در شرايط فعلى به دليل اعتراضات گسترده اى که عليه مشرف وجود دارد، به نظر نمى رسد اين حکومت بتواند نا آرامى ها و تحرکات افراطى را مهار کند.

 

پاکستان با توجه به بافت اجتماعى و فرهنگى پيچيده خود خاستگاه مناسبى براى گروه هاى افراطى است.

 

لذا دست کم در وضع فعلى به نظر مى رسد دولت پاکستان پتانسيل لازم براى سرکوب اين گروه ها و جريان ها را ندارد.

 

لذا اين جريان ها عملاً نه فقط پاکستان که کشورهاى همجوار و منطقه را نيز متأثر از خود خواهد ساخت که در اين ميان بيش از همه افغانستان شاهد تبعات آن خواهد بود.

 

مسلماً حزب مردم صحنه را خالى نخواهد کرد. البته احتمال دارد انتخابات به تعويق بيفتد، اما انتظار مى رود حزب مردم بتواند تحت رهبرى جديد خود به نحو فعال ترى در انتخابات شرکت کند.

 

با ترور بوتو جايگاه مردمى اين حزب و احتمال موفقيت آن در انتخابات افزايش پيدا کرده است.

بوتو طى هفته هاى قبل از ترورش بر بار مواضع منفى خود عليه مشرف افزوده بود و به عبارتى با وجود توافق هاى نخستين او با مشرف که منجر به بازگشت بوتو شد، اختلافات ديرين آنها سر باز کرده بود حال به عقيده برخى با حذف بوتو از صحنه سياسى، به نظر مى رسد مشرف از فضاى سياسى مساعدترى برخوردار شود و حزب حاکم حداکثر بهره بردارى انتخاباتى لازم را داشته باشد.

 

از طرفى انتظار مى رود، مسلم ليگ شاخه نواز هم که به عنوان رقيب هر دو حزب حاکم و حزب مردم به شمار مى آيد، على رغم اين که رهبران اين حزب مدعى تحريم انتخابات بودند، حداکثر تلاش خود را جهت بهره گيرى از خلأ حضور بوتو و پيروزى در انتخابات به عمل بياورد.

 

در حال حاضر با اين ترور طيف سکولارهاى ارتش پاکستان عزم و تلاش بيشترى را براى مبارزه با تروريسم خواهد داشت.

 

به نظر مى رسد در آينده شاهد افزايش تحرکات ارتش پاکستان بر ضد گروه هاى تروريستى بويژه در مناطق قبايلى باشيم.

 

آمريکايى ها و در کل غرب مهمترين حاميان بوتو بودند. لذا با ترور بوتو و حذف سياسى او شاهد نوعى سراسيمگى در مشى مقامات دولت آمريکا هستيم و اين ترور نگرانى را وارد اردوى تصميم گيران سياسى آمريکا کرده است.

 

در اين وضعيت نوازشريف که با حمايت عربستان ديگربار وارد صحنه پاکستان شده، از گزينه هاى احتمالى دولت آينده است لذا سياست جناح عربى در اين ماجرا روشن است و عربستان به عنوان حامى نواز شريف پس از ترور بوتو فرصت بيشترى براى حضور مؤثر در پاکستان خواهد يافت. اما سياست جناح غرب بويژه آمريکا دچار ابهام و آشفتگى است.