سايه اولین حضور ايران در نشست شوراى همکارى
وزيران امورخارجه کشورهاى عضو شوراى همکارى خليج فارس امروز گردهم آمدند تا درباره بندهاى مورد بحث در نشست سران اين اتحاديه که قرار است فردا با حضور سران کشورهاى عضو به همراه ايران دردوحه پايتخت قطربرگزار شود با يکديگر به بحث و تبادل نظر کنند.
درهمين حال براى نخستين بار قرار است محمود احمدى‌نژاد رئيس‌جمهورى جمهورى اسلامى ايران نيز در اين نشست حضور داشته باشد.
قرار است در اين نشست درباره موضوع‌هاى مهم منطقه‌اى درکنارهمکارى‌ها اقتصادى کشورهاى عضو شورا از جمله درباره روابط ايران با شوراى همکارى خليج فارس و پرونده هسته‌اى جمهورى اسلامى ايران بحث و تبادل نظر شود.
در همين رابطه «عبدالرحمن العطيه» رئيس شوراى همکارى خليج فارس در مصاحبه با خبرگزارى فرانسه تاکيد کرده است که پرونده هسته‌اى ايران بايد مسالمت‌آميز حل و فصل شود و افزايش تهديد‌ها هيچ پيامدى جز پيچيده‌تر شدن اوضاع را در پى نخواهد داشت.
بررسى نتايج کنفرانس آناپليس، مسئله امنيت درعراق، موضوع فلسطين و بحران‌هاى جارى در لبنان نيز از ديگر موضوع‌هاى مورد بحث دراين نشست خواهد بود.
شوراى همکارى خليج فارس در سال 1981 با حضور کشورهاى جنوبى عرب حاشيه خليج فارس به همراه عراق تاسيس شد که هدف ازايجاد آن مقابله با نظام جمهورى اسلامى که تنها دو سال ازعمر آن مى‌گذشت، بود.
حضور رئيس‌جمهورى اسلامى ايران در بيست و هشتمين نشست اين شورا مى‌تواند نشان از تغيير رفتار شوراى همکارى خليج فارس در برابر ايران تلقى شود. تغييرى که البته مدت‌ها است آغاز شده و با حضور رئيس‌جمهورى ايران در آن هر چند به عنوان ناظر، نقطه عطفى در روابط اين شورا با ايران محسوب مى‌شود.
نخستين حضور ايران
در اين ميان حضور رئيس‌جمهورى ايران که براى نخستين بار به عنوان عالى‌ترين مقام ايرانى در آن حاضر مى‌شود اهميت ويژه‌اى به اين کنفرانس داده است. به گونه‌اى که به گفته منابع خبرى بر تمام تحولات پيرامونى اين نشست سايه انداخته است.
منابع نزديک به اتحاديه شوراى همکارى خليج فارس اعلام کرده‌اند حضور رئيس‌جمهورى ايران تنها در قالب پروتکل نيست بلکه قراراست وى دراين نشست تضمين‌هايى درباره برنامه‌هاى هسته‌اى ايران بويژه درباره صلح‌آميز بودن آن ارائه دهد.
همچنين برخى منابع آگاه اعلام کردند قرار است رئيس‌جمهورى ايران بصورت جداگانه با هر کدام از رهبران کشورهاى حاضر در کنفرانس ديدار و گفت و گو کند.
برنامه‌هاى هسته‌اى ايران و تهديد‌هاى غرب بويژه آمريکا که تا مرحله تهديد نظامى نيز پيش رفته کشورهاى حاشيه خليج فارس که هر کدام از آنها پايگاه‌هاى نظامى آمريکا را در خود جاى داده‌اند به شدت نگران اين موضوع کرده که مبادا پاى آنها نيز به اين کش‌مکش‌هاى سياسى کشيده شود.
آقای احمدى‌نژاد در سفر خود به «منامه» پايتخت بحرين که چندى پيش انجام شد در مصاحبه مطبوعاتى خود هنگامى که با پرسش‌هاى خبرنگاران درباره نگرانى‌هاى کشورهاى عرب حاشيه خليج فارس از احتمال بروز جنگ درمنطقه مواجه شد، گفته بود:" به هيچ وجه جنگى در منطقه رخ نخواهد داد." وى درآن کنفرانس از ارائه توضيحات بيشتر دراين باره خوددارى کرده بود.
همچنين قرار است محمود احمدى‌نژاد در مراسم افتتاحيه نشست اعضاى شوراى همکارى خليج فارس نطق ويژه‌اى نيز ايراد کند.
کارشناسان معتقدند، حضور ايران در اين کنفرانس دو مفهوم مهم در خود دارد. نخست اين که ايران قصد دارد در برابر فشارهاى آمريکا بر کشورهاى منطقه براى منزوى ساختن ايران ايستادگى کند و بدين ترتيب به جامعه جهانى اهميت خود را به عنوان يک کشور کليدى در خاورميانه نشان دهد.
ديگر اين که کشورهاى عضو اين اتحاديه با پذيرفتن نماينده ايران به اين کنفرانس تلاش مى‌کنند از بحران‌هاى شديدى که اکنون منطقه را تهديد مى‌کند بکاهند و بدين ترتيب برغرب فشار بياورند تا پرونده هسته‌اى ايران را بصورت مسالمت‌آميز حل و فصل کنند.
همچنين پيش‌بينى مى‌شود درجريان مذاکرات رئيس‌جمهورى ايران با نمايندگان عالى‌رتبه کشورهاى منطقه، وى موضع صريح خود را در برابر پيشنهاد عربستان سعودى مبنى بر انتخاب کشورى بى‌طرف براى غنى‌سازى اورانيوم را به اطلاع آنها برساند.
در اين ميان امير قطر به عنوان ميزبان اين نشست نامه دعوتى را به «رجب طيب اردوغان» نخست‌وزير ترکيه و «بان‌کى‌مون» دبير کل سازمان ملل ارسال کرد که هر دو از حضور در اين نشست عذرخواهى کردند.
دولت ترکيه قرار است يکى از وزيران کابينه را به عنوان نماينده ترکيه به اين نشست ارسال کند.
اما حضور «اکمل‌الدين احسان اوغلو» رئيس سازمان کنفرانس اسلامى و «عمرو موسى» دبير کل اتحاديه عرب در اين نشست حتمى است.
اين نخستين بار نيست که نمايندگان کشورهاى مختلف جهان به غير از کشورهاى عضو شوراى همکارى خليج فارس در مراسم افتتاحيه نشست حضور به هم مى‌رسانند.
پيش از اين در سال 1998 که ابوظبى پايتخت سياسى امارات متحده عربى ميزبان اين نشست بود، نلسون ماندلا رئيس‌جمهورى سابق آفريقاى جنوبى در مراسم افتتاحيه حضور داشت.
همچنين کوفى عنان دبير کل سابق سازمان ملل و ژاک شيراک رئيس‌جمهورى سابق فرانسه نيز در مراسم افتتاحيه شوراى همکارى خليج فارس در کشورهاى عضو شوراى همکارى خليج فارس حضور داشته‌اند.
امارات ادعاى خود را تکرار کرد
اين در حالى است که امارات متحده عربى بار ديگر ادعاى خود مبنى بر مالکيت سه جزيره ايرانى تنب کوچک، تنب بزرگ وابوموسى را در آستانه آغاز به کار نشست سران شوراى همکارى خليج فارس تکرار کرد.
شيخ خليفه بن زايد آل نهيان که به مناسبت استقلال امارات متحده عربى که از قضا با روز آغاز به کار نشست شوراى همکارى خليج فارس هم‌زمان شده، سخنانى ايراد مى‌کرد، مجددا ادعاى مالکيت امارات بر سه جزيره ايرانى را مطرح کرد.
وي در ادامه اين ادعاى خود همچنين گفت: " ما بارها نگرانى خود را درباره اين سه جزيره به اطلاع مقام‌هاى ايرانى رسانده‌ايم اما آنها هيچ اعتنايى به خواسته ما نکرده‌اند. اما با اين حال ما بازهم از آنها مى‌خواهيم که درباره اين جزائر با ما پاى ميز مذاکره بنشينند يا اين که اين موضوع را در دادگاه لاهه مطرح مى‌کنيم تا از راه‌هاى قانونى حل و فصل شود."
ايران در سال 1971 پس از آن که بحرين از اين کشور جدا شد و استقلال يافت، اين سه جزيره را ضميمه خاک خود کرد. اين سه جزيره ازآنجا که در تنگه هرمز واقع شده و از لحاظ سوق‌الجيشى و موقعيت جغرافيايى از اهميت ويژه‌اى برخوردار است بسيار مورد توجه امارات متحده عربى قرار دارد.
اين در حالى است که ايران قرار است در نشست شوراى همکارى خليج فارس که امارات متحده عربى نيز عضوى ازآن است حضور داشته باشد.
برخى از کارشناسان پيش‌بينى مى‌کنند اين موضوع در نشست فردا و در حضور رئيس‌جمهورى ايران مجددا مطرح شود و امير امارات نيز در جريان ملاقات احتمالى‌اش با رئيس‌جمهورى ايران آن را مطرح کند.
نظر شما :