تکرار اتهام حمايت مالى ايران از شورشيان افغانستان

ديپلماسى ايرانى: رسانه‌هاى افغان امروز گزارشى از نشست خبرى "محمد گلاب منگل" والى ولايت هلمند افغانستان منتشر کرده اند که ضمن ارائه گزارش درباره روند مقابله با شبه نظاميان و کاهش کشت مواد مخدر در اين ولايت به انتقاد از حکومت‌هاى ايران و پاکستان به دليل آنچه حمايت از شورشيان ناميده، پرداخته است.

هلمند از جمله موقعيت‌هاى استراتژيکى است که مى گويند سرنوشت طالبان و فرجام جنگ در افغانستان به آن بستگى دارد. هلمند يا هيرمند که بزرگ ترين استان افغانستان به حساب مى آيد، در جنوب غربى اين کشور يعنى در مرز پاکستان و نزديک ايران واقع شده و از جهت کشت مواد مخدر و روزى رسانى به طالبان مرکز توجه دولت و نيروهاى خارجى قرار دارد.

جنگ و تعقيب و گريز در هلمند هنوز پايان نيافته و اگرچه شورشى‌ها از توانايى بسيار کمترى نسبت به گذشته برخوردارند و مرکزيت آنها ضعيف تر شده است، اما شواهد و گزارشى که والى هلمند ارائه کرده، نشانگر آن است که همچنان موفقيت‌هاى مهم و سرنوشت سازى حاصل نشده و مى بايست براى توجيه اين عدم موفقيت، قدرت مخالفان را به اتصال آنها به خارج مرزها و منابع ايرانى و پاکستانى نسبت داد.

گلاب منگل در همان نشست خبری که روز شنبه برگزار شد گفت: شماری از قاچاقچيان مواد مخدر که بازداشت شده اند، به همکاری‌های ایران و پاکستان در این باره اعتراف کرده اند.

او گفته است: ولایت هلمند موقعیت حساس و استراتژیکى دارد و همين موقعيت باعث شده است تا شورشيان اين ولايت را براى همکاری کشورهای همسایه جهت انجام فعالیت‌هایشان ترجیح بدهند. طبق اطلاعات واصله هم حکومت پاکستان و هم حکومت ایران در پرورش و حمايت برخی گروه‌های مسلح کمک می‌کنند و کسانی که دستگیر شده اند همه اقرار کرده اند که از جانب آنها تمویل شده اند.

يکى ديگر از مشکلاتى که هنوز مسئولان امنيتى افغان و نيروهاى خارجى موفق به رفع آن نشده اند، مشکل سودآور بودن و خريدار داشتن کشت مواد مخدر است که به نظر مى رسد بار ديگر اتهاماتى را متوجه بيرون مرزها از جمله ايران و پاکستان کند.

يکى از راهکارهاى تضعيف طالبان، کاستن از کشت مواد مخدر و تامين مالى آنها بوده است. دولت افغانستان به اين منظور سياست کشت جايگزين را براى کشاورزان خود درنظر گرفته و آن را به قانونى بلااستثنا تبديل کرده است. طبق اين قانون هر شخصی که به کشت، نگهداری و قاچاق مواد مخدر اقدام کند طبق قانون مجازات می‌شود.

راهکار کشت جايگزين نيز از آنجا ريشه گرفت که در گذشته برای نابودی مزارع مواد مخدر به کشاورزان پول پرداخت می‌شد. این کار سبب شده بود که کشاورزان، مواد مخدر بیشتری کشت کنند تا پول بیشتری برای نابودی آن به دست ‌آورند. در سال‌های بعد به اجبار زمین‌های کشاورزان تخریب می‌شد که این امر باعث شد عده‌ای از کشاورزان به طالبان بپیوندند. طالبان نیز از این فرصت استفاده می‌کردند و در کنار کشاورزان می‌ایستادند. اما مشکل عمده امروز این است که تعدادى افراد يا گروه‌های مافیایی – که شايد از آن سوى مرزها آمده باشند -  به هلمند آمده‌اند و به زارعان دو برابر قیمت گندم را به صورت پیش ‌پرداخت می‌دهند.

در مناطقی هم که حکومت وجود ندارد یا ضعیف است، طالبان مردم را مجبور به کشت مواد مخدر می‌کنند و بخشی از درآمد ناشی از تولید مواد مخدر از راه‌های گوناگون به دست گروه‌های شورشی و دسته‌های مافیایی می‌رسد. ولایت‌های جنوبی کشور به ویژه هلمند نيز مرکز اصلی تولید مواد مخدر به شمار می‌رود و محل اصلی فعالیت‌های شورشیان هم همین مناطق است.

درحالى که مشکلات و پيچيدگى‌هاى مقابله با طالبان و کشت مواد مخدر در هلمند همچنان ادامه دارد، مقام‌هاى امنيتى افغانستان تلاش مى کنند با گفتن اينکه سرى از سرهاى اين حوادث در خارج از مرزها يعنى ايران و پاکستان قرار دارد، روند کند موفقيت‌هاى خود را توجيه کرده و آن را به عوامل بيرونى نسبت دهند.