آمریکا برای ترکیه تصمیم می گیرد
رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه به واشنگتن سفر کرده بود تا با جورج بوش،رییس جمهور آمریکا برای حل بحران شورشیان پ.ک.ک مذاکره کند. جورج بوش نیز در پیامی به تمام دنیا اعلام کرد که این عملیات تنها با نظارت و اجازه آمریکا میسر خواهد بود.
با وجود آنکه ترکیه هنوز برای آغاز عملیات نظامی در خاک های عراق برای مقابله با شورشیان حزب کارگران کرد(پ.ک.ک) تصمیم قاطعی نگرفته است اما آغاز یک عملیات گسترده در منطقه برای سرکوب این شورشیان از طرف نیروهای ترک بعید به نظر می رسد.
رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه که حزب وی برای دومین بار در انتخابات پارلمانی پیروز شده است و توانسته است به تنهایی تشکیل دهد از آن دسته از سیاستمدارانی است که با صبر و حوصله حرف های حرف های خود را به کرسی می نشاند.
از جمله اقدامات وی می توان به انتخابات ریاست جمهوری ترکیه اشاره کرد که با وجود تمام مخالفت ها رجب اردوغان در یک ترفند سیاسی، شخص مورد نظر خود، عبدالله گل را در کرسی ریاست جمهوری جای داد.
در خصوص سیاست خارجی نیز به نظر می رسد که وی با توجه به شرایط موجود در منطقه و دنیا تا کنون موفق عمل کرده است. از جمله این موارد می توان به پرونده اخیر ترکیه در خصوص آغاز یک عملیات نظامی در شمال عراق در مقابله با پ.ک.ک بوده است.
ترکیه از موضوع شورشیان پ.ک.ک که سالهاست گریبان گیر این کشور است در بهترین موقعیت زمانی استفاده کرد. در شرایطی که روابط ترکیه و آمریکا در پی بازشدن پرونده قتل عام ارامنه در مجلس نمایندگان آمریکا رو به سردی گذاشت، دولت ترکیه موضوع حمله نظامی به شمال عراق را که تا پیش از انتخابات پارلمانی این کشور به عنوان پاشته آشیل حزب عدالت و توسعه به شمار می رفت را به عنوان برگ برنده ای در دستان خود نگه داشت و رجب طیب اردوغان اعلام کرد که همانطور که آمریکا برای حمله به عراق از هیچکس اجازه نگرفته است بدون اجازه وارد عراق خواهد شد تا با تمام قدرت پ.ک.ک را سرکوب کند.
هر چند این بلوف رجب طیب اردوغان توانست عده ای را در ترکیه آرام کند اما ناظران بین المللی شاهد این ماجرا هستند که ترکیه برای پیدا کردن راه کاری اساسی که بتواند بدون دخالت نظامی این شورش ها را آرام کند خانه به خانه از دوستان و همسایگان خود کمک خواست و آخرین تیر خود را نیز به سمت کاخ سفید نشانه رفت تا حتی اگر راه حلی منطقی از سوی این آخرین پناه خود نشنود حداقل اجازه ورود به شمال عراق را گرفته باشد تا مبادا که آمریکا در یک اقدام تلافی جویانه ضربه ای جربان ناپذیر به ترکیه وارد کند.
بنابراین نخست وزیر ترکیه چند روز پس از آنکه کاندلیزا رایس، وزیر امور خارجه آمریکا برای شرکت در اجلاس کشورهای همسایه عراق که در شهر استانبول برگزار شد به این کشور سفر کرده بود به سمت واشنگتن پرواز کرد تا با جورج بوش، رییس جمهور آمریکا به توافقی نهایی برای پایان بحران پ.ک.ک برسد.
این در حالی است که هفته گذشته ترکیه توانسته بود اجلاس کشورهای همسایه عراق را به نفع خود رقم بزند به طوری که این اجلاس کاملا تحت تاثیر بحران شمال عراق قرار گرفته بود.
نخست وزیر ترکیه در واشنگتن
اما نتیجه سفر نخست وزیر ترکیه به واشنگتن آنطور که انتظار می رفت خوشایند نبود. جورج بوش برای خوشایند مقامات ترک در دیدار با رجب طیب اردوغان اعلام کرد که پ.ک.ک یک تشکیلات تروریستی است و این تشکیلات تروریستی هم دشمن ترکیه، هم آمریکا و هم عراق است.
مقامات ترکیه در حالی به کشورشان بازگشتند که نتایج به دست آمده از این دیدار با آنچه که ترک ها از آن انتظار داشتند فاصله زیادی داشت. از آنجا که پیش از سفر آقای اردوغان به واشنگتن، دولت ترکیه حدود خود را به طور واضح مشخص کرده بود و روشن نشدن دستاوردهای کلی این سفر از طرف هیات مذاکرده کننده موجب شده است که آنکارا جوی ناآرام به خود بگیرد. در حقیقت موضعی که عبدالله گل در خصوص این مسئله اتخاذ کرده است نیز خود جای تعجب دارد. وی در سفر خود به باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان در پاسخ به سوال خبرنگاری اعلام کرد که اقدامات ترکیه در خصوص این پرونده مشخص است. آمریکا، کشوری که عراق را اشغال کرده است در قبال این کشور مسوول است. عراق و ترکیه با یکدیگر همسایه هستند و همکاری آمریکا در خصوص مبارزه ترکیه با تروریسم کافی نیست. آمریکا بیش از این مسوولیت بر عهده دارد.
چنین پاسخی در راستای سفر نخست وزیر ترکیه به آمریکا از طرف رییس جمهور ترکیه نشان می دهد که کاخ چانکایا از این دیدار راضی نیست و ترکیه نتوانسته است آنچه را که مد نظرش بوده به دست آورد.
در حقیقت دستاورد سفر رجب اردوغان به واشنگتن غیر قابل پیش بینی نبود چرا که وزیر امور خارجه آمریکا تنها چند روز پیش از این سفر در آنکارا مهمان مقامات ترک بود تا بار دیگر به این کشور یادآوری کند که آمریکا با آغاز عملیات گسترده در شمال عراق برای سرکوب شورشیان پ.ک.ک مخالف است و تنها می تواند بخشی از خواسته های ترکیه را اجرا کند. آنچه در واشنگتن در انتظار مقامات ترک بود نیز چیزی بیش از این نبوده و آمریکا با یک استراتژی تازه بار دیگر به ترکیه اعلام کرد که بیش از این انتظار نداشته باشد.
ترکیه چه انتظاراتی داشت و چه چیزی به دست آورد؟
انتظارات ترکیه از آمریکا برای مقابله با این دشمن مشترک چیست؟ ترکیه پیش از این نیز خواسته های خود را با مقامات آمریکایی و عراقی مطرح کرده است. ترکیه از آمریکا می خواهد که 1- برخی از رهبران اصلی پ.ک.ک را به آنکارا تحویل دهند. 2- بسته شدن دفاتر این حزب در عراق 3- مسدود شدن دارایی های این حزب در آمریکا و اروپا 4- تحویل برخی از شخسیتهایی که به حمایت از این حزب اقدام کرده اند. 5- تحقیق در مورد چگونگی دستیابی اعضای این حزب به سلاح های جنگی.
از دیدار رجب طیب اردوغان و جورج بوش در واشنگیتن چه نتایجی به دست آمد؟ 1- همکاری بلادرنگ اطلاعاتی علیه پ.ک.ک 2- همکاری سه جانیه نظامی بین ترکیه، آمریکا و عراق و 3- پ.ک.ک سازمانی است تروریستی و دشمن ترکیه، آمریکا و عراق است.
بنابراین هرچند آمریکا چراغ سبزی به ترکیه برای آغاز یک سری عملیات محدود نشان داده است اما در این چراغ سبز چند نکته نهفته است. 1- از آنجا که مسئله آغاز یک عملیات نظامی در شمال عراق برای سرکوب شورشیان پ.ک.ک مدتها است که روی میز مقامات ترکیه جای باز کرده است، مسلما پ.ک.ک نیز در این مدت آرام نمانده است هم نیروهای خود را تجهیز کرده است و هم در منطقه پراکنده تر شده اند بنابراین آغاز یک عملیات محدود گره ای از مشکل ترکیه باز نخواهد کرد. 2- آمریکا با این اقدام خود یک پیام کاملا شفاف را به سراسر جهان مخابره کرده است و آن این است که حتی اگر این عملیات آغاز شود بدون اجازه ما نخواهد بود و تحت شرایطی خواهد بود که آمریکا تعیین کند زمانی که آمریکا مشخص کند این عملیات پایان می پذیرد.
نظر شما :