آزادى ديپلمات‌هاى ايرانى در آستانه دور چهارم مذاکرات بغداد
بنا به اظهارات مقام‌هاى آمريکايى 9 گروگان ايرانى در بند نيروهاى اين کشور در عراق آزاد شده اند و به زودی دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا بر سر مسایل عراق در بغداد برگزار می شود.
پیش از این ژنرال «گريگ اسميت» سخنگوى نيروهاى آمريکايى در عراق با شرکت در يک کنفرانس خبرى ضمن اعلام اين خبر گفته ما مصميم ايرانى‌هاى دستگير شده را در نزديک‌ترين زمان ممکن آزاد کنيم. اين 9 نفر که 2 تن از آنها از 5 ديپلمات دستگير شده در شمال عراق هستند بهزودى آزاد مى‌شوند. افراد ديگر از کسانى هستند که در سال هاى گذشته دستگير شده بودند.
در همين حال کنسولگرى‌هاى ايران در دو شهر «سليمانيه» و «اربيل» در اقليم کردستان با حضور « حسن کاظمى قمی » سفير ايران در بغداد و «نوشیروان بارزانى» رئيس دولت اقليم کردستان و «سيد دانا احمد مجيد» استاندار سليمانيه افتتاح شدند.
«دانان احمد مجيد» ضمن ابراز خشنودى از افتتاح کنسلوگرى ايران در سليمانيه گفت: «مطمئنا از اين به بعد روابط ديپلماتيک ما با ايران به سرعت گسترش خواهد يافت و ما در تمام زمينه‌هاى اقتصادى، سياسى و بازرگانى با کشور ايران همکارى‌هاى گسترده‌اى خواهيم داشت.»
آقای بارزانى نيز از افتتاح دو کنسولگرى ايران در کردستان قدردانى کرد و خواستار گسترش روابط با ايران شد.
در ماه ژانويه نظاميان آمريکايى پنج ديپلمات ايرانى را در شهر اربيل به اتهام کمک رسانى به گروه‌هاى شبه‌نظامى عراقى دستگير کردند. ايران در اعتراض به اين اقدام ايالات متحده اعلام کرد، افراد دستگير شده ديپلمات هستند و هيچ ارتباطى با گروه‌هاى شبه‌نظامى ندارند.
آقای بارزانى در مراسم افتتاح کنسولگرى ايران در اربيل و سليمانيه گفت: «ما تمام و کمال از تسهيلاتى که ايرانى‌ها و کردها به يکديگر ارائه مى‌دهند، حمايت مى‌کنيم و ديگر اجازه نخواهيم داد، خللى در اين روابط دو جانبه بوجود آيد.»
سفير ايران در عراق نيز گفت: «ما در اربيل و سليمانيه کنسولگرى داشتيم اما با تاسف بسيار بايد بگويم نيروهاى آمريکايى با دستگيرى پنج ديپلمات ما در اين دو مکان که هنوز هم در بند اسارت هستند، فعاليت‌هاى اين دو کنسولگرى را مختل کردند.»
آقای قمى همچنين گفت: «اين رفتار آمريکايى‌ها غير قانونى و در تضاد با استقلال عراق بوده است. اميدواريم اين افراد هر چه سريعتر آزاد شودند و بر سر کارهاى خود در کنسولگرى اربيل بازگردند.»
پيش از اين و در ابتداى سال جارى ميلادى نيز نيروهاى آمريکايى چند ديپلمات ايرانى ديگر که قصد داشتند در شهر سليمانيه به ديدار «جلال طالبانى» رئيس‌جمهورى عراق بروند را نيز بازداشت کرده بودند. در آن موقع اين اتفاق حتى اعتراض جلال طالبانى رئيس‌جمهورى عراق را برانگيخته بود.
از سوى ديگر وزير امور خارجه عراق گفت، ايران به مهار شبه نظاميان درعراق کمک کرده و آن را تحولى مثبت در آستانه دور جديد گفت‌وگوهاى امنيتيسه جانبه ايران – آمريکا – عراق مى‌داند.
وى همچنين از بيانيه نيروهاى نظامى آمريکا در عراق که درباره آزادى 9 ايرانى بازداشت شده در عراق منتشر شد، تقدير کرد و گفت: «اين اقدامى اعتمادساز است که گفت‌وگوهاى مثمرثمرتر ميان ايران – عراق وآمريکا براى بهبود و امنيت عراق را تشويق مى‌کند. ما براى آزادى اين افراد تلاش‌هاى بسيارى کرده‌ايم. »
وزير امور خارجه عراق گفت: «کميته فرعى امنيتکه اوايل سال جارى ميلادى تشکيل شد و شامل نمايندگان ايران، عراق و آمريکا است بهزودى دوباره تشکيل جلسه خواهد داد. واشنگتن و تهران خاطر نشان کرده‌اند که به حضوردر اين گفت‌وگوها تمايل دارند. »
زيبارى گفت: «دولت عراق به اعمال فشار براى آزاديايرانيانى که همچنان در بازداشت نيروهاى آمريکايى هستند، ادامه خواهد داد. »
اين در حالى است که هم‌زمان با خبر آزادى ديپمات‌هاى ايرانى در بند، نيروهاى آمريکايى با نمايش دادن محموله‌هاى نظامى مدعى شدند که تعدادى بمب، راکت، مين و آر‌پى‌جى ساخت ايران که براى کمک به شبه‌نظاميان عراقى وارد اين کشور شده بود را در يکى از استان‌هاى عراق کشف کردند.
به ادعاى آمريکايى‌ها ايران از حمايت‌هاى خود از آنچه در ادعای واهی فعاليت‌هاى تروريستى گروه‌هاى شبه‌نظامى فعال در اين کشور خوانده می شود کاسته که در مقابل نيروهاى آمريکايى تصميم گرفته‌اند، ديپلمات‌هاى ايرانى را آزاد کنند تا بدين ترتيب مثلا حسن نيت خود را به ايرانى‌ها ثابت کنند.
از همان روزهاى نخست کارشناسان نسبت به اين اقدام آمريکايى‌ها مبنى بر دستگيرى ديپلمات‌هاى ايرانى به ديده ترديد مى‌نگريستند. آنها معتقد بودند، اين ديپلمات‌ها دستگير شده‌اند، زيرا آمريکايى‌ها مى‌خواهند معامله‌اى را با ايرانى‌ها انجام دهند. بى‌شک کاستن از نفوذ به حق و سنتی و تاریخی ايران در عراق از اولويت‌هاى سياسى ايالات متحده آمريکا محسوب مى‌شود.
اين بدان معنا است که آمريکايى‌ها با به اسارت گرفتن ديپلمات‌هاى ايرانى قصد تحت فشار قرار دادن ايران در خاک عراق را داشتند يعنى اين که با سرمايه‌هاى ايرانى اقدام به معامله با خود ايران کرده‌اند.
در اين ميان يک موضوع ديگر نيز مطرح است و آن اين که هيچ تعهدى وجود ندارد که ثابت کند، آمريکايى‌ها دوباره اقدام به چنين کارى نمى‌کنند. ممکن است هر وقت لازم بدانند يا منافعشان ايجاب کند باز هم دست به چنين اقدام‌هايى بزنند. براى مثال مى‌توان به آشوب‌هاى نيمه شعبان اشاره کرد که آمريکايى‌ها هم‌زمان با آن حادثه عده‌اى از ايرانى را بازداشت کردند و 24 ساعت بعد اين افراد آزاد شدند.
اما در اين ميان تناقض ديگرى نيز ديده مى‌شود. هم‌زمان با ابراز خشنودى وزير امور خارجه عراق از گشایش های تازه و تاييد وزارت دفاع آمريکا از کاهش فعاليت‌هاى تروريستى در اين کشور، سخنگوى نيروهاى آمريکايى در عراق با شرکت در يک کنفرانس خبرى و با به نمايش گذاشتن تعدادى اسلحه و بمب ادعا کرده اين جنگ‌افزارها ايرانى است و از ايران براى حمايت از شبه‌نظاميان عراقى به عراق فرستاده شده است.
اين اظهارات در برابر آزادى قريب‌الوقوع ديپلمات‌هاى ايرانى غريب به نظر مى‌آيد. به راستى دليل اين تناقض چيست؟ يکى از پاسخ‌هايى که در برابر اين پرسش مى‌توان يافت، اين است که آمريکايى‌ها با آوردن اين بهانه تلاش دارند در آستانه آغاز دور جديد مذاکرات ايران و آمريکا درباره عراق دستاويزى براى تحت فشار قرار دادن ايران و امتيازگيرى داشته باشند. يعنى اين که آنها مى‌خواهند در کنفرانس بغداد با دست پر حاضر شوند.
نظر شما :