دلايل بازگشت ناگهانى مقتدا صدر به ايران

۰۳ بهمن ۱۳۸۹ | ۱۸:۰۵ کد : ۱۰۰۹۴ اخبار اصلی
نویسنده خبر: على موسوى خلخالى
مقتدا صدر، رهبر جريان صدر در حالى که کمتر از دو هفته از بازگشتش به عراق گذشته بود، روز جمعه 21 ژانويه به ايران بازگشت. وى در سکوت رسانه‌اى و کاملا غيرعلنى به ايران آمده است.
دلايل بازگشت ناگهانى مقتدا صدر به ايران

ديپلماسى ايرانى: مقتدا صدر، رهبر جريان صدر در حالى که کمتر از دو هفته از بازگشتش به عراق گذشته بود، روز جمعه 21 ژانويه به ايران بازگشت. وى در سکوت رسانه‌اى و کاملا غيرعلنى به ايران آمده است. مقتدا صدر از چهره‌هاى فعال در عرصه سياسى عراق محسوب مى‌شود که طرفداران بسيارى در عراق دارد به گونه‌اى که به هنگام بازگشت به نجف اشرف مورد استقبال خيل عظيم طرفدارانش قرار گرفته بود.

مقتدا صدر نزديک به چهار سال را در ايران گذراند. يعنى دقيقا پس از زمانى که نورى مالکى نخست وزير عراق براى سرکوب جيش‌المهدى، شاخه نظامى جريان صدر به جنوب اين کشور لشکرکشى کرد و شهر بصره را از کنترل جيش المهدى خارج ساخت. موضوعى که بر خلاف انتظار جريان صدر بيش از پيش بر محبوبيت نورى مالکى افزود.

طرفداران مقتدا صدر بازگشت او را تاييد کرده‌اند. ولى هيچ دليلى براى بازگشت او بيان نداشته‌اند. برخى از اطرافيان او مى‌گويند که وى به قصد ادامه دروس حوزوى‌اش به ايران بازگشته است.

يکى از اعضاى جيش‌المهدى که نخواست نامش فاش شود در گفت‌وگو با پايگاه خبرى – تحليلى ميدل‌ايست آنلاين در اين باره گفت: «بازگشت مقتدا صدر به ايران کاملا ناگهانى بود و احتمالا به زودى به عراق باز خواهد گشت.»

برخى منابع آگاه مى‌گويند که وى پيامى را از سوى مقام‌هاى ارشد ايرانى به اطلاع مراجع نجف و شخص آيت الله سيستانى رسانده و اکنون نيز با پيام مشابهى براى مقامات ايرانى و احتمالا برخى از علما و مراجع برجسته قم به ايران بازگشته است. البته به صحت و سقم اين اخبار نمى‌توان چندان اعتماد کرد به خصوص که عمده اين اخبار مبتنى بر شنيده‌ها و گفته‌هاى افراد مجهول است.

با اين حال گفته مى‌شود که وى در ديدار با آيت الله سيستانى از ايشان خواسته بود که از او حمايت کرده و جريان و تحرکات سياسى‌اش را تاييد کند.

از سويى برخى تحليل‌هاى داخلى ايران حاکى از آن است که وى مورد تهديد نيروهاى خارجى و افراد آشوب‌طلب در عراق قرار گرفته و مجبور به بازگشت به ايران شده است. البته بسيار واضح و روشن است که بازگشت مقتدا صدر به عراق به هيچ وجه باعث خشنودى امريکايى‌ها نشد و حتى نسبت به بازگشت او به مقامات ارشد عراقى هشدار دادند. اما هم‌زمان اخبارى به گوش مى‌رسد که نشان مى‌دهد اختلاف عميقى ميان مقتدا صدر با گروه شبه‌نظامى عصائب اهل حق، شاخه تندروى نظامى جدا شده از جيش‌المهدى به وجود آمده است. اين احتمال وجود دارد که اين جريان که با آمدن مقتدا صدر به عراق بيانيه‌هاى تندى عليه او منتشر کردند، وى را تهديد به ترور نيز کرده باشند.

مقتدا صدر با قول مساعد نورى مالکى، نخست‌وزير عراق به نجف اشرف بازگشته بود. مالکى به او قول داده بود که بحث تحت پيگرد قرار دادنش را به تعليق در آورد و از طريق مجامع بين‌المللى نيز رايزنى کند که مبادا براى او مزاحمتى ايجاد شود. ممکن است مالکى پس از بازگشت مقتدا صدر به نجف تحت فشار قرار گرفته و از رهبر جريان صدر خواسته باشد که بى‌سروصدا عراق را ترک گفته و به ايران بازگردد مبادا کسانى که به دنبال بازداشت يا آزار و اذيت او هستند عليه او وارد عمل شوند و او نتواند کارى براى او انجام دهد.

مقتدا صدر به اتهام دست داشتن در ترور مجيد خوئى، فرزند آيت الله العظمى خوئى، مرجع فقيد حوزه نجف اشرف در سال 2003 تحت پيگرد اينترپل قرار دارد و دادگاه عالى عراق نيز به اتهام قتل و ترور جيش المهدى او را مورد پيگرد قرار داده است.

با اين حال بهاء الاعرجى، سخنگوى فراکسيون صدر در پارلمان عراق دليل بازگشت مقتدا صدر به ايران را انجام چند سفر خارجى به کشورهاى منطقه اعلام کرده و گفته است که ايران نخستين مقصد مقتدا صدر بوده است.

مقتدا صدر از چهره‌هاى بارز عراقى است که جريان سياسى وابسته به او 39 کرسى در پارلمان عراق به دست آورده است. فراکسيون وى از جريان‌هاى موثر در انتخاب نورى مالکى براى دور دوم نخست‌وزيرى عراق محسوب مى‌شود و اکنون نيز در کابينه مالکى و پارلمان عراق حضور موثرى دارد. اين حضور پررنگ باعث شده تا مالکى نتواند به تقاضاى امريکايى‌ها براى تمديد معاهده امنيتى با آنها که واشنگتن به دنبال آن است پاسخ مثبت دهد.

مقتدا صدر به هنگام بازگشت به عراق در سخنرانى خود که در برابر منزل مسکونى‌اش در نجف اشرف انجام داده بود از مردم خواسته بود که به مقاومت در برابر امريکايى‌ها ادامه دهند و نگذارند که بيش از اين در عراق بمانند.

نيروهاى امريکايى موجود در عراق در حال حاضر به 50 هزار نفر کاهش يافته و پيش‌بينى مى‌شود که اين تعداد نيز بر اساس توافق‌نامه امنيتى عراق با امريکا تا پايان سال 2011 از عراق خارج شوند.    

على موسوى خلخالى

نویسنده خبر

مترجم، روزنامه نگار و معاون سردبیر دیپلماسی ایرانی.

اطلاعات بیشتر


نظر شما :