نشانههاى اختلاف در گروه1+5 درباره مسئله هستهاى ايران
ديپلماسى ايرانى: مذاکرات هستهاى ميان نماينده ايران و گروه 1+5، براى تعيين محتوا و دستور کار اين گفت و گوها، دوشنبه و سه شنبه اين هفته در ژنو آغاز خواهد شد. گرچه گروه 1+5 براى ايجاد وحدت در روند مذاکرات، خانم اشتون، مسئول سياست خارجى اتحاديه اروپا را به عنوان نماينده اين گروه در مذاکره با ايران تعيين کرده است، اما مواضع کشورهاى عضو گروه 1+5 درباره مذاکره با ايران چنين وحدتى را نشان نمىدهد.
ايالات متحده امريکا، مانند گذشته رويه دوسويه و متناقض تحريم و مذاکره را در قبال ايران پيش گرفته است. سازمان خزانه دارى امريکا در تازهترين اقدام خود در هفته گذشته تدابير شديدترى را براى اعمال تحريم عليه ايران اتخاذ کرده است. سازمان خزانه دارى امريکا در اين اقدام خود، 10 شرکت را به دلیل ارتباط با جمهوری اسلامی ایران، به لیست افراد و نهادهای مورد تحریم خود اضافه کرد.
البته موضع امريکا در قبال مذاکرات آتى يک تفاوت عمده با مواضع قبلى اين کشور دارد و آن هم اين است که در آستانه اين مذاکرات، هيلارى کلينتون، وزير امور خارجه ايالات متحده حق ايران را در غنى سازى اورانيوم در خاک خود تاييد کرده است. او در حاشيه نشست امنيتى منامه در مصاحبهاى گفته است که در آینده امکان موافقت آمريکا با برنامه غنیسازی اورانیوم ایران وجود دارد اما آن را مشروط به برقراری اعتماد بین ایران و قدرتهای بزرگ دانست. او گفته است: پس از آنکه ايرانىها ثابت کردند میتوانند غنیسازی اورانيوم را به طور مسئولانه و مطابق تعهدات بینالمللی خود انجام دهند، میتوانند در تاریخی در آینده غنیسازی کنند.
همين موضع امريکا در پذيرفتن حق ايران در غنى سازى اورانيوم در داخل خاک اين کشور، موجب خشم و عصبانيت سه کشور اروپايى عضو گروه 1+5، يعنى آلمان، انگليس و فرانسه شده است. يکى از نقاط اختلاف ميان اعضاى اروپايى گروه 1+5 همين موضع ايالات متحده است. آلمان، انگلستان و فرانسه در بيانيهاى مشترک بار ديگر ايران را به نقض تعهدات بين المللى و عدم همکارى با بازرسان آژانس متهم کردند.
در اين ميان چين و روسيه با اين که در روند تحريمها عليه ايران به طور کامل با غرب همراهى کردند، در آستانه مذاکرات به بىطرفى سنتى خود بازگشته اند و در صددند که با بازى با کارت ايران، حداکثر منافع ملى خود را تامين کنند.
روسيه بعد از گذراندن يک دوره پرتنش در ارتباط با ايران، بار ديگر رو به سوى ايران کرده است. ولاديمير پوتين، نخست وزير روسيه در مصاحبه با سى ان ان گفته است ايران يک تهديد نيست و به هر شيوهاى اعلام کرده است که آماده ورود به مذاکرات با جامعه جهانى است. او با اشاره به سياستهاى روشن روسيه در قبال ايران و آگاهى ايران از اين سياستها گفته است: با تمامى شرکاى خود در اين روند تا حل کامل مشکلات همکارى خواهيم داشت و اين تنها به نفع ساير طرفها نيست بلکه به نفع ايران و ملت ايران هم هست. معتقدم چيزى براى ترس وجود ندارد و ايران حق دارد تحت نظارت سازمانهاى بينالمللى برنامه هستهاى داشته باشد.
وزير خارجه چين نيز در سخنانى مشابه در گفت و گو با کاترين اشتون، مسئول سياست خارجى اتحاديه اروپا و نماينده گروه 1+5 در مذاکره با ايران گفته است: جهان نظارهگر مذاکرات هستهاى ايران و اعضاى 1+5 خواهد بود. چين اميدوار است که مذاکرات هستهاى با ايران سازنده باشد و همه اطراف شرکت کننده در اين مذاکرات در جهت پيشرفت مذاکرات تلاش کنند.
موضع آژانس بين المللى انرژى اتمى نيز در جاى خود مىتواند تاثير به سزايى در روند مذاکرات آتى داشته باشد. گزارش يوکيا آمانو در ارديبهشت ماه مبناى قطعنامه 1929 شوراى امنيت قرار گرفت. او در آستانه آغاز مذاکرات هستهاى ميان ايران و گروه 1+5 گزارش ديگرى به اعضاى شوراى حکام آژانس بين المللى انرژى اتمى ارائه کرده و در آن از ايران خواسته است تا با همکارى کامل با بازرسان آژانس بين المللى انرژى اتمى، نگرانىهاى اين سازمان را درباره ابعاد نظامى احتمالى آژانس درباره فعاليتهاى ايران برطرف کند.
با نگاهى به مواضع کشورهاى عضو گروه 1+5 که براى تمرکز و وحدت مذاکرات، خانم اشتون را به نمايندگى از طرف خود براى مذاکره با ايران مامور کردهاند مىتوان دريافت على رغم شعارهاى اين گروه مبنى بر اين که قدرتهاى جهانى در برخورد با مسئله هستهاى ايران اتفاق نظر دارند، اختلافات ابرزى ميان مواضع اعضاى اين گروه وجود دارد. بايد منتظر ماند و ديد که آيا اين بار اختلافات مقامات اروپايى با امريکاست که مذاکرات را عقيم مىگذارد يا اين کشورها راه ميانهاى براى روبه رو شدن با مسئله ايران هستهاى در پيش خواهند گرفت.
نظر شما :