ايران بازيگر اصلى عرصه سياسى عراق

دیپلماسی ایرانی: با وجود مذاکرات گسترده احزاب مختلف سیاسی عراق، بعید است که عربستان سعودی در شکل گیری دولت آینده این کشور نقش مهمی داشته باشد. اگر چه ریاض میزبان شمار بسیاری از رهبران سیاسی عراقی از جمله ایاد علاوی، مسعود بارزانی، جلال طالبانی و سید عمار حکیم بوده است.

چارلز تریپ استاد دانشگاه لندن، کارشناس در امور سیاست خاورمیانه و عراق به ترند نیوز در این باره می‌گوید: «به نظر من عربستان سعودی دارای هیچ اهرمی برای فشار آوردن نیست. هر کسی که دولت عراق را شکل خواهد داد، برای ایجاد روابط خوب با همسایگان از جمله با عربستان سعودی برای این که این کشورها مشکلی ایجاد نکنند، تلاش خواهد کرد. اما با تمام این احوال عربستان سعودی به عراق نمی‌تواند فشار آورد.»

جلال طالبانی رئیس جمهور عراق در مصاحبه خود با شبکه خبری العربیه گفت: «عربستان سعودی هیچ افدامی برای دخالت در شکل گیری دولت آینده عراق انجام نمی‌دهد.»

اظهارات طالبانی هماهنگ با سفر معاون طارق هاشمی، معاون سنی رئیس جمهوری عراق به ریاض است که وی نیز نامزدی خود را در انتخابات برگزار شده در 7 ماه مارس اعلام کرده بود.

ائتلاف العراقیه به رهبری علاوی بنا بر نتایج رای گیری اول شد و اما به دلیل این که هیچ کدام از حزب نمی‌توانند به تنهایی دولت را تشکیل دهد، فرض بر این است که دولت آینده عراق ائتلافی خواهد بود.

به نظر غصان العطیه، رئیس بنیاد توسعه عراق، رقابت واقعی در انتخابات اخیر میان نیروهای سیاسی عرب و ایران بوده است.

به اعتقاد العطیه تمامی اتفاقاتی که در عراق پس از انتخابات صورت می‌گیرد را باید در این چهارچوب دید. انتخابات یک نفر پیروز را مشخص نکرد و به این دلیل باید ائتلاف شکل گیرد.

علاوی متعلق به ائتلاف سکولار که در سال 2004 نخستین دولت دموکراتیک و موقت عراق را رهبری می‌کرد و عموما نماینده جناج سنی‌ محسوب می‌شود، ایران را مورد انتقاد قرار می‌دهد و تهران را متهم می‌کند که از طریق احزاب مذهبی شیعه برای تشکیل دولت جدید عراق فشار می‌آورد.

بنظر العطیه، کشورهای عربی برای متحد کردن نیروهای سیاسی در کشور در طول دوره انتخابات همانند ایران که این کار را در سال 2008 انجام داد، تلاش کرده‌اند.

با این حال به نظر وی عامل اصلی، رقابت واقعی بین هواداران طرفدار عرب و طرفدار ایران در عراق است.

چارلز تریپ نیز می‌گوید: «هیچ یک از مدعیان پست نخست وزیری عراق اعم از نوری مالکی، ابراهیم جعفری، سید جعفر صدر و ایاد علاوی نمی‌خواهند خود را به عنوان سیاستمدار طرفدار ایران نشان دهند. اما در عین حال ایران را هم نمی‌توانند نادیده بگیرند.

وی می‌گوید: «این بسیار مهم است که دولت آینده عراق، خود را به عنوان طرفدار عربستان سعودی یا ایران نشان ندهد. در غیر این صورت، چنین تظاهری این خودکشی سیاسی خواهد بود.»

نوری مالکی با وجود داشتن روابط خوب با واشنگتن، در دوران نخست وزیری خود، در جهان عرب به عنوان یک سیاستمدار ایران دوست محسوب می‌شد.

العطیه می گوید: «وضعیت کنونی هم با اوضاع در لبنان شباهت دارد و درعین حال متفاوت است. اگرچه در لبنان دولت سعد حریری پس از تشکیل دولت به توسعه روابط با سوریه و عربستان سعودی پرداخت اما در عراق همه چیز بستگی به توافق ایران و عربستان سعودی دارد.»

به اعتقاد العطیه ایران بیشترین امکان برای تاثیر گذاری در سیاست عراق را دارد. وی در این باره می‌گوید: «در مقایسه با عربستان سعودی موضع ایران قوی‌تر است. زیرا ایران از سال 2003 روابط دیپلماتیک و رسمی خود را با بغداد آغاز کرد و در بسیاری از مواقع در عرصه‌های مختلف این کشور عراق نقش آفرید. من مطمئن نیستم که عربستان سعودی، اردن یا مصر بتوانند وضعیت عراق را بهبود بخشند. بدین معنی این مبارزه طول خواهد کشید.