برکناری والتز، سمت جدید روبیو و پیامدهای آن
کاخ سفید مرکز فرماندهی یک‌نفره
دیپلماسی ایرانی: گرچه دونالد ترامپ به‌تازگی مشاور امنیت ملی خود را تغییر داده، اما مشورتی که بیش از همه برایش ارزش دارد، نظر خودش است. با وجود تعهد به سیاست «اول آمریکا»، او در پایان‌دادن به درگیری خونین اوکراین و تضمین آزادی گروگان‌های باقی‌مانده در غزه، با چالش مواجه بوده است. او همچنین برای مذاکره بر سر یک توافق هسته‌ای پیچیده با ایران، در چارچوب مهلتی که خودش تعیین کرده، تلاش کرده است. در تمام این مدت، او حملات هوایی آمریکا علیه حوثی‌ها در یمن را افزایش داده است؛ گروهی که به گفته او در یک کارزار تقریبا ۵۰روزه که نشانه چندانی از پایان آن دیده نمی‌شود، «نابود» شده‌اند. کنار‌گذاشتن مایک والتز، پیروی ترامپ از غرایز خود را ساده‌تر می‌کند، اما لزوما دستیابی به پیروزی‌های سیاست خارجی را آسان‌تر نخواهد کرد.
از روزی که ترامپ در ژانویه به دفتر بیضی بازگشت، به‌وضوح نشان داد که تصمیم‌گیرنده اصلی در سیاست خارجی بوده و آماده است از حلقه‌ای گسترده، فراتر از تیم سنتی بین‌‌سازمانی، شامل مدیران تجاری و چهره‌های دنیای «ماگا» (اول آمریکا) مشاوره بگیرد. ممکن است مارکو روبیو، وزیر امور خارجه که به طور موقت به عنوان مشاور امنیت ملی نیز خدمت خواهد کرد، کنترل فرایند سیاست خارجی را به دست گیرد. اما احتمال بیشتر آن است که ترامپ همچنان به دریافت مشاوره از خارج از سیستم سنتی امنیت ملی ادامه دهد؛ حتی زمانی که مشاوران دولتی او تردید دارند.
ریچارد هاس، رئیس سابق شورای روابط خارجی که در وزارت امور خارجه، شورای امنیت ملی و پنتاگون خدمت کرده است، به وال‌استریت‌ژورنال می‌گوید: «این دولت، از بالا به پایین‌ترین دولت در حافظه اخیر است. این یک دولت کارمند‌محور نیست». بانفوذترین مشاور ترامپ یکی از اعضای کابینه نیست، بلکه فرستاده ویژه، استیو ویتکاف، غول املاک و مستغلات است که می‌گوید با «تقریبا تمام» سیاست‌های رئیس‌جمهور موافق است. ویتکاف هفته گذشته در حالی که جلسات با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه و عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران را مدیریت می‌کرد، از مسکو به عمان شتافت. در این میان، تأثیرگذاران راست افراطی مانند لورا لومر نیز بر تصمیمات حیاتی پرسنلی تأثیر گذاشته‌اند.
ترامپ نقش امنیت ملی روبیو را «موقت» توصیف کرد و این باعث گمانه‌زنی درباره اینکه چه کسی ممکن است در ماه‌های آینده این سمت را پر کند، شد. حامیان «ماگا» که به اتحادهای ایالات متحده مشکوک هستند و تمایل بیشتری به تعامل با پوتین دارند، برای نفوذ با طرفداران سیاست‌های سنتی‌تر جمهوری‌خواه برای بازدارندگی مسکو رقابت می‌کنند.
ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری خود چهار مشاور امنیت ملی داشت. اولین انتخاب او، ژنرال بازنشسته ارتش، مایک فلین، کمتر از یک ماه در این سمت دوام آورد. دیگران سعی کردند بین انگیزه‌های معاملاتی ترامپ و تلاش‌های خود برای سیاست‌گذاری منظم، راهی بیابند. روبیو اولین فرد پس از هنری کیسینجر خواهد بود که هم‌زمان به عنوان مشاور امنیت ملی و رئیس وزارت امور خارجه خدمت می‌کند. سابقه او به عنوان سناتور نشان می‌دهد که مانند والتز و تا حدی برخلاف ترامپ، عمیقا به نیات پوتین و ایران بدبین است.
کمتر کسی انتظار دارد که روبیو چیزی نزدیک به تسلط کیسینجر بر سیاست خارجی را برقرار کند. جان بولتون، یکی از مشاوران امنیت ملی دوره اول ترامپ، خاطرنشان کرد کیسینجر هر دو نقش را در اوج رسوایی واترگیت بر عهده گرفت و پس از استعفای رئیس‌جمهور ریچارد نیکسون نیز در سمت خود باقی ماند. بولتون گفت: «آنها در یک بحران واقعی قانون اساسی بودند. این پیش‌بینی خوبی برای ترامپ نیست». بولتون ماه‌ها قبل از اخراج از این سمت در سال ۲۰۱۹ با ترامپ درگیر بود.
اچ‌آر مک‌مستر، ژنرال ارتش، در سال ۲۰۱۷ به نقش مشاور امنیت ملی قدم گذاشت. این موقعیت برای افسر رک‌گویی که به دنبال ترسیم گزینه‌های سیاستی بود، در حالی که طرفداران «ماگا» از دور به او حمله می‌کردند، ناخوشایند بود. او در سال ۲۰۱۸ توسط ترامپ اخراج شد و در خاطرات بعدی خود نقل کرد به همسرش گفته است: «پس از بیش از یک سال در این شغل، نمی‌توانم تسلط پوتین بر ترامپ را درک کنم».
رابرت اوبراین که پس از بولتون مشاور امنیت ملی شد، در مدیریت ترامپ ماهرتر بود. او تلاش کرد انگیزه‌های رئیس‌جمهور را به سیاست تبدیل کند و گاهی اوقات توییت‌های او را به عنوان دستورالعمل‌های سیاستی در بین کارکنان شورای امنیت ملی توزیع می‌کرد. او بر تکمیل توافق‌نامه ابراهیم که روابط بین اسرائیل و چندین کشور عربی را عادی‌سازی کرد، یکی از دستاوردهای برجسته سیاست خارجی ترامپ، نظارت داشت.
والتز، یک کلاه‌سبز سابق ارتش و نماینده کنگره از فلوریدا، هنگامی که مشاور امنیت ملی شد، پایگاهی در دنیای «ماگا» نداشت. او در انتقال اولویت‌های امنیت ملی رئیس‌جمهور در تلویزیون مشکل داشت و دیدگاه‌های سنتی تندروانه‌اش درباره روسیه و ایران، با برخی از غرایز خود ترامپ ناهماهنگ به نظر می‌رسید.
فقط چند روز قبل از برکناری از سمت مشاور امنیت ملی، والتز سعی کرد وفاداری خود را نشان دهد و «پیروزی‌های امنیت ملی» دولت ترامپ را در مقاله‌ای در «نشنال‌اینترست» تبلیغ کرد. اما پیروزی‌ها تاکنون اندک بوده‌اند؛ ایالات متحده و ایران هنوز با توافق هسته‌ای فاصله زیادی دارند، پیشنهاد غیرمحتمل ترامپ برای انتقال همه فلسطینیان از غزه از نظر غزه‌ای‌ها و کشورهای عربی منطقه غیرقابل قبول است و اهداف او برای به‌دست‌آوردن گرینلند و تبدیل کانادا به ایالت پنجاه‌و‌یکم نیز دور از دسترس به نظر می‌رسد. بااین‌حال، رئیس‌جمهور حداقل از ایده‌های خود دست نکشیده است./شرق
نظر شما :