کارشناسان درباره کنار رفتن رابرت مالی چه می گویند؟

نویسنده: محمد المنشاوی

دیپلماسی ایرانی: در خصوص بحران رابرت مالی تعدادی از تحلیلگرانی که «الجزیره» با آنها گفت وگو کرده اند درباره دو مسئله توافق نظر دارند:

نخست: مسائل مورد مذاکره میان تهران و واشنگتن بزرگتر از شخصیت هر مذاکره کننده‌ای در تیم‌های دو کشور است. به این ترتیب که این مسائل مورد اختلاف مهم و اساسی است و بُعد یا ترجیح شخصی درخصوص آنها وجود ندارد.

دوم: کنار گذاشتن رابرت مالی کسانی را خوشحال می‌کند که خواستار بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران نیستند و او هدف تندروهای مخالف این توافق بود؛ یعنی کسانی که او را به عنوان فردی دلسوز ایران به تصویر کشیدند.

پرفسور جودت بهجت، استاد مرکز پژوهش‌های راهبردی خاور نزدیک و جنوب آسیا در دانشگاه دفاع ملی پنتاگون، در گفت وگو با سایت «الجزیره» گفت: «خبر مربوط به رابرت مالی تعجب آور است. او یک دیپلمات بلندپایه با تجربه فراوان در طول چندین دهه است».

بهجت در ادامه گفت اگرچه مالی در مذاکرات پرونده هسته‌ای نقش کلیدی دارد؛ اما کنار گذاشتن او امری ممکن است. به ویژه که این مذاکرات به مسئولان بلندپایه‌ای که مذاکرات را جلو می‌برند مرتبط نیست بلکه به موانعی مربوط است که واشنگتن و تهران نیاز دارند بر آنها غلبه کنند مانند مبادله زندانیان، سطح غنی سازی و لغو تحریم‌ها. به گفته او نباید درخصوص اتفاق رخ داده اغراق کرد؛ اما همچنین نباید آن را دست کم گرفت.  

آسل راد، پژوهشگر بنیاد اوراسیا و کارشناس امور ایران می گوید: «روشن است که مخالفان روند اتخاذ دیپلماتیک با ایران از این خبر برای محکوم کردن مالی و جلوگیری از هرگونه تلاش دولت بایدن برای توافق با ایران استفاده خواهند کرد.»

راد درباره نگرانی‌ها درخصوص این‌که نبود مالی ممکن است بر روند پیشرفت مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا تأثیر بگذارد گفت: «طبق بیانیه‌ای که روز پنجشنبه از سوی متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه منتشر شد، چندین مقام وزارت امور خارجه و کاخ سفید در حال کار بر روی این موضوع هستند و این مذاکرات از نبود مالی تأثیر نخواهد پذیرفت.»

به نوبه خود جورجیو کافایرو، مدیر اجرایی مرکز تحلیل کشورهای عربی خلیج فارس در واشنگتن در گفت وگو با سایت الجزیره گفت نیت اشخاص خوشحال از اتفاقی که برای مالی افتاده باعث می‌شود در این خصوص تردید کنم که چه بسا گروه‌های مخالف دیپلماسی دستی در ماجرای فرستاده بایدن در امور ایران دارند به ویژه این‌که مالی ثابت کرد شخصی باهوش، شایسته و عاقل است.

طبق گفته کافایرو، مالی باور دارد توافق جدید با ایران درباره پرونده اتمی این کشور به نفع آمریکا و امنیت بین المللی است؛ اما شخصیت‌هایی در واشنگتن طرفدار دستور کار خطرناک نومحافظه کارها هستند. دستور کاری که با تلاش مالی برای حل و فصل موضوع هسته‌ای ایران از طریق دیپلماسی به جای تشدید تحریم‌ها یا جنگ در تعارض است.

منبع: الجزیره / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11