لابی بریتانیا در کنگره امریکا برای حمایت از کلاهک های جدید اتمی

نویسنده: جولیان بورگر

دیپلماسی ایرانی: بریتانیا در حال لابی گری در کنگره ایالات متحده برای حمایت از کلاهک جدید بحث برانگیز موشک های تریدنت است و این مساله را برای «آینده ناتو به عنوان یک اتحاد هسته ای» بسیار مهم خوانده. بن والاس، وزیر دفاع بریتانیا، در نامه جدیدی که به سمع و نظر گاردین رسیده، از کنگره ایالات متحده خواسته تا از هزینه های اولیه برای کلاهک موسوم به «دابلیو 93» پشتیبانی کند. این نامه که در ماه آوریل ارسال شده، بریتانیا را وارد یک سری مناقشات سیاسی در آمریکا می کند و دولت ترامپ را در برابر بسیاری از دموکرات ها و گروه های کنترل تسلیحات قرار می دهد چرا که لزوم برنامه 14 میلیارد دلاری توسعه این کلاهک همچنان جای بحث دارد. نیروی دریای ایالات متحده همین حالا هم دو کلاهک دارد که می تواند روی موشک های تریدنت پرتاب شونده از زیردریایی سوار کند.

همکاری نزدیک در توسعه کلاهک دابلیو 93 همچنین شک و تردیدها درباره استفاده از بازدارندگی مستقل بریتانیا به وجود آورده است؛ پارلمان بریتانیا اولین مرتبه وقتی درباره این موضوع شنید که مقامات آمریکایی به طور تصادفی مشارکت بریتانیا در این طرح را فاش کردند. بریتانیا همچنین از تلاش های دولت آمریکا برای تسریع کار روی کلاهک درخواست 53 میلیون دلار بودجه برای طراحی اولیه سلاح در طرح بودجه 2021 پشتیبانی می کند. برخی تحلیلگران معتقدند که تلاش ها برای تسریع برنامه با هدف تصویب بودجه مورد نیاز برای آن پیش از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا صورت گرفته است. این احتمال وجود دارد که دولت جو باید برنامه دابلیو 93 را به کل لغو کند یا مورد بازنگری قرار دهد.

والاس خطاب به اعضای کمیته های خدمات مسلح مجلس های سنا و نمایندگان گفته: «اکنون، زمان چالش برانگیزی است، اما بسیار مهم است که ما در این دوره دشوار وحدت و همبستگی بین المللی را نشان دهیم. بودجه کنگره در سال 2021 برای برنامه دابلیو 93 تضمین ادامه تعمیق روابط هسته ای بی نظیر بین دو کشور است و این امکان را برای بریتانیا فراهم می آورد که برای چند دهه آتی از بازدارندگی مستمر در دریا اطمینان حاصل کند.»

مداخلات بریتانیا در حالی صورت می گیرد که بودجه اولیه کلاهک هنوز تایید نشده است. برنامه بودجه در کمیته های خدمات مسلح مجلس نمایندگان و سنا تصویب، اما دست کم به طور موقت توسط کمیته آب و انرژی مسدود شده است. کرکنان کنگره می گویند چنین مداخله مستقیم توسط بریتانیا را در مباحثات داخلی آمریکا درباره سلاح های هسته ای را به یاد نمی آورند. یک مشاور کمیته گفت: «ما قبلاً هرگز نامه ای از این دست ندیده ایم، بنابراین کمی تعجب آور است که آنها تصمیم گرفته اند این موضوع را برای مداخله انتخاب کنند.»

بریتانیا تاکید دارد که بازدارندگی هسته ای تریدنت مستقل است، اما از آنجا که دو کشور از موشک های یکسانی استفاده می کنند، می توانند کار روی کلاهک را به صورت هماهنگ پیش بررند. کلاهک «هالبروک» کنونی بریتانیا با کلاهک دابلیو 76 آمریکا شباهت زیادی دارد. پیش بینی می شود که کلاهک دابلیو 93 آمریکا نیز با نسخه بریتانیایی آن شباهت زیادی داشته باشد.

درباره کلاهک دابلیو 93 اطلاعات کمی فاش شده، اما تصور می شود مبنای طراحی آن نمونه آزمایش شده در زمان جنگ سرد باشد. این کلاهک به طور بالقوه اولین طراحی کلاهک جدید در زرادخانه آمریکا از زمان جنگ سرد به شمار می رود انتظار می رود عملکرد آن به طور قابل توجهی از دابلیو 76 که شش برابر قدرتمندتر از بمب هیروشیماست، بالاتر باشد. تقاضا برای تامین بودجه توسعه کلاهک دابلیو 93 از آن جهت در ایالات متحده جنجالی شده که کلاهک دابلیو 76 موشک بالستیک پرتاب شونده از زیردریایی پیشتر با هزینه چند میلیارد دلاری ارتقاء یافته است.

کینگستون ریف، مدیر خلع سلاح و سیاست کاهش تهدید در انجمن کنترل تسلیحات، گفت: «این هزینه بی مورد است. کلاهک دابلیو 76 یک برنامه گسترده افزایش طول عمر را پشت سر گذاشته و دست کم تا اوایل 2040 کاربردی است. آمریکا می تواند بدون تسریع در توسعه طراحی کلاهک که دست کم 14 میلیارد دلار هزینه خواهد داشت، به توسعه زرادخانه بریتانیا کمک کند.» انتظار می رود هزینه کل برنامه نوسازی سلاح های هسته ای ایالات متحده بیش از هزار میلیارد دلار هزینه داشته باشد.

هزینه مبالغ هنگفت برای تسلیحاتی مانند دابلیو 93 تهدیدی جدی برای معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای سال 1968 به شمار می رود. دنیل جوینر، استاد حقوق دانشگاه آلاباما و کارشناس معاهدات هسته ای، می گوید: «وقتی به چیزی شبیه دابلیو 93 می نگریم، به تنهایی نقض ماده 6 به شمار نمی رود و تنها یک داده دیگر است که نشان می دهد ایالات متحده و بریتانیا به ماده 6 متعهد نیستند.»

گرِگ ملو، مدیر اجرایی گروه مطالعاتی لوس آلاموس، گفت: «طرفداران سلاح های هسته ای در پنتاگون، اداره امنیت ملی هسته ای و آزمایشگاه ملی لوس آلاموس با در نظر گرفتن احتمال تغییر دولت همه تلاش خود را برای تصویب هزینه ها در این برنامه به کار گرفته اند. آنها می خواهند کنگره امسال برنامه را تایید کند و به خواسته خود خیلی نزدیک شده اند. زمانی که برنامه به جریان افتاده باشد، دولت بعدی برای متوقف کردن آن بیشتر دچار زحمت می شود.»

منبع: گاردین / تحریریه دیپلماسی ایرانی 34