ظریف در میانه ستایش و نکوهش

۱۰ شهریور ۱۳۹۸ | ۱۴:۴۰ کد : ۱۹۸۵۹۱۳ سرخط اخبار

رئیس دستگاه دیپلماسی طی یک ماهی که از تحریمش از جانب آمریکایی‌ها می گذرد رکوردی قابل‌تامل را در پویش سیاست خارجی کشور بر جای گذاشته است. این در حالی است که مخالف‌خوانی و غرض‌ورزی‌های سیاسی علیه ظریف همچنان ادامه دارد.

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، گفت وگویی که امروز روزنامه «ایران» با وزیر امور خارجه منتشر ساخت، بازتابی گسترده در خبرگزاری و تارنماهای خبری داشت. علاوه بر آن، رسانه ها طی ۲۴ ساعت گذشته به کارنامه عمل ظریف طی یک ماه اخیر و نیز انگیزه های حمله منتقدان و مخالفان به وزیر امور خارجه توجهی ویژه نشان دادند.

ظریف و انتقاد از «انقلابیون زیرکولر نشین»

انتقاد ظریف از «انقلابیون زیرکولرنشین» یکی از پرتکرارترین عناوین برگزیده از مصاحبه وزیر امور خارجه بود که رسانه هایی چون «ایسنا» آن را انتخاب کردند. به نوشته این خبرگزاری از گزارش روزنامه «ایران»، وزیر خارجه ایران در حالی که به واسطه موفقیت دیپلماسی تأثیرگذارش در فهرست تحریم‌های امریکایی قرار گرفته است، همچنان یکی از سوژه‌ها و بهانه‌های طیف‌های منتقد و مخالف دولت و نظام است. کسانی که سعی دارند با طرح این ادعا که مسئولان دیپلماسی در تحقق بخشیدن به منافع ملی ناکام مانده‌اند، در محافل سیاسی ترک‌تازی کنند.

برخی تارنماها همچون «عصر ایران» هم عینا به انعکاس مصاحبه وزیر امور خارجه با روزنامه «ایران» پرداخته و جملات برجسته این روزنامه را به عنوان برگزیده های این گفت وگو انتشار دادند از جمله «تحمل می کنم تا دوگانه سازی شکل نگیرد»، «امریکا نتوانست صدای مرا خاموش کند»، «برای حفظ سمتم، منافع ملی را زیر سؤال نمی‌برم»، «از دوگانه‌سازی در کشور ابا دارم»، «من و سردار سلیمانی دوگانگی را احساس نکردیم»، «برنامه‌های صداوسیما برای نقد سیاست خارجی نیست، بلکه برای تخریب آن است»،  «فرزندان من در ایران زندگی می‌کنند»، «چرا دوستان ما می‌خواهند افتخارات کشور را به سرشکستگی تبدیل کنند»، «اگر دیپلماسی نبود حتی کشتی ایرانی آزاد نمی‌شد»، «تصمیم به استعفا لحظه‌ای نبود و در لحظه خوب گرفتم»، «اگر به دنبال سیاست های امریکا بودم چرا تحریم شدم؟»، «تا کی می‌خواهید غرور مردم را به بازی بگیرید»

در این میان، «فرارو» این عنوان را از سخنان وزیر امور خارجه برگزید که «آنها که گاندو را می‌سازند، باید پاسخگو باشند/ اگر منویات آمریکا را اجرا کردم، چرا آقایان تحریم نشدند و من تحریم شدم؟ »

این در حالی است که در بسیاری از رسانه های اصولگرا پیام توئیتری دیروز ظریف مبنی بر اختیار ایران برای فروش نفت به رغم تحریم های آمریکایی مورد توجه قرار گرفت. به گزارش «تسنیم»، وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به اینکه آمریکا سعی دارد با راهزنی دریایی و تهدید از صادرات نفت ایران جلوگیری کند، تأکید کرد ایران علی‌رغم این فشارها به همه مشتریان خود و هر کشور دیگری که بخواهد نفت خواهد فروخت.

«آقای پمپئو! ما به همه و هر خریداری نفت خواهیم فروخت» هم عنوان گزارش «مهر» از توئیت اخیر ظریف بود که ذیل آن می خوانیم: وزیر خارجه کشورمان طی مطلبی در فضای مجازی تاکید کرد: غُر نزنید آقای پمپئو! ما به همه و هر خریداری نفت خواهیم فروخت.

شماری از رسانه های اصولگرا هم ترجیح دادند همزمان با انعکاس و بازنشر سخنان ظریف، انتقادات خود را به دستگاه دیپلماسی ادامه دهند. از جمله تارنمای «الف» که با «فواد ایزدی» کارشناس مسایل سیاست خارجی و آمریکا مصاحبه کرد و در خلاصه این گفت وگو آورد: یک کارشناس مسایل سیاست خارجی معتقد است که متاسفانه برخی از مقامات کشورمان وسواس مذاکره پیدا کرده و مطرح می‌کنند که امکان دارد فرصت مذاکره را از دست بدهیم، در صورتیکه آمریکایی ها با مذاکره کردن به دنبال امتیازگیری بیشتر از ایران هستند و ما گام‌های بعدی خودمان در قبال رفتار آنها را با جدیت بیشتری برداریم.

بازنمایی دستاوردها و تحلیل غرض ورزی‌های سیاسی با ظریف

«سد سست تحریم و دیپلماسی خروشان ظریف» عنوان گزارشی در خبرگزاری «جمهوری اسلامی» است که در آن به پویایی وزیر امور خارجه در راس دستگاه دیپلماسی اشاره دارد و در بخشی از آن می خوانیم: ۱۰ سفر به ۹ کشور و طی مسافت ۴۳ هزار و ۸۹۷ کیلومتر در ۱۸ روز پاسخ فعالانه محمدجواد ظریف و دیپلماسی پویای ایران به تحریم‌ وزیر امور خارجه ایران از سوی ایالات متحده بوده است.

به نوشته «ایرنا»، ظریف در حالی در کمتر از ۲۰ روز، یک رکورد بی‌سابقه - که به نظر می‌رسد تا مدت‌ها از سوی دیگران دست نخورده باقی بماند - از خود به جای گذاشت که به طور میانگین از هر دو روز، یک روز را در حال انجام ماموریت بوده است. با این وجود، ابتکارات ظریف مسبوق به سابقه و معطوف به تحریم‌ها نیست کما آنکه او در ماه‌ها و سال‌های پیشین سکانداری‌اش در دستگاه دیپلماسی، تحرکات چند وجهی و جدیدی را نه تنها در برجام بلکه در عرصه‌های مختلف به یادگار گذاشته بود که به طور مثال می‌توان به طرح چهار ماده‌ای جمهوری اسلامی ایران برای حل بحران سوریه و یمن و همچنین مقابله با سیاست‌های خصمانه آمریکا اشاره کرد.

«مردی که ابهت تحریم‌های ابرقدرت را زیر سوال برد» هم تیتر گزارش خبرگزاری «ایلنا» در تمجید از کاراکتر و کارنامه ظریف است. به نوشته «ایلنا» محمدجواد ظریف که «هنری کیسینجر» وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی پیشین ایالات متحده از او با عنوان «دشمن قابل احترام» نام برده این روزها با مقبولیت خود در فضای بین‌الملل و دیپلماسی فعال، هژمونی ابرقدرت را زیر سوال برده است.

در گزارش این خبرگزاری آمده است: در تاریخ دهم مرداد بود که وزارت خزانه‌داری آمریکا وزیر امور خارجه کشورمان را در لیست تحریمی خود قرار داد؛ تحریمی که در وهله نخست این نگرانی را در اذهان به وجود آورد که آیا قرار است در روند فعالیت رئیس دستگاه دیپلماسی ایران خللی وارد شود؟ سوالی که برای دریافت پاسخش نیاز به صبر طولانی نبود. 

ایلنا در ادامه به کارنامه عمل فشرده و پویای وزیر امور خارجه طی یک ماه گذشته پرداخته و در پایان آورده است: تلاش دیپلماتیک محمدجواد ظریف برای عزت ایران و ایجاد ثبات در خاورمیانه بی‌وقفه و بدون استراحت ادامه دارد.

در همین ارتباط هم «خبرآنلاین» گزارشی را منتشر ساخت با عنوان «انتخابات ۹۸ و جوشش خونِ دلواپسی در رگ تندروهای ضدبرجام» که به تکاپوی مخالفان دولت و سیاست خارجی «حسن روحانی» و وزیر امور خارجه او پرداخته و آورده است:  مصادره به مطلوب ها با چاشنی تقطیع، تحریف و تفسیر به رأی، بارها به ابزارِ تندروهابرای فضاسازی و تخریب دیپلماسی دولت تبدیل شده است. مورد اخیر یعنی سفر ناگهانی ظریف به محل برگزاری نشست سران گروه هفت در فرانسه بود که دوباره هجمه دلواپسان را علیه ظریف و دستگاه دیپلماسی دولت برانگیخت؛ با این بهانه واهی که اقدامی است برخلاف منویات رهبری. این در حالی است که بازگشت ظریف از پاریس به تهران و پس از تنها یک روز عزیمت مجدد وی به محل برگزاری اجلاس گروه هفت در فرانسه، به وضوح حاکی از مشورت و رایزنی و سپس تصمیم‌گیری در عالیترین سطح نظام و اقدام هماهنگ‌شده‌ای که ظریف تنها نقش مجری آن را ایفا کرد.

این تارنما خاطرنشان می سازد: این روزها با بررسی اجمالی هشتگ ظریف در توئیتر و سپس تفکیک توئیت‌هایی که بر علیه وی نوشته شده‌اند، نکته‌ای قابل تأمل پیش رو قرار می‌گیرد که هم تآسف‌آور است و هم هشدارآمیز. کافی است نام و عکس اکانت‌ها را بپوشانید (صرف اینکه با مواضع و بستگی‌های کاربر مربوطه آشنایی قبلی نداشته باشید) احتمالاً به سختی می‌توان مرز قابل ملاحظه‌ای میان دو طیف تخریب چی داخلی و خارجی که با جنگ روانی مجازی علیه ظریف فضاسازی می‌کنند دریافت. هر دو طیف با ادبیاتی تند و واژگان توصیفی نسبتاً مشابه ظریف را خائن، دروغگو، نوکر، گوش به فرمان، توجیه‌گر و ... لقب می‌دهند. تنها نکته‌ای که می‌توان از آن برای مرزبندی تفکیک این دو طیف به کار گرفت می‌تواند این باشد که مخالفان نظام جمهوری اسلامی ظریف را مجری دستور کار رهبری و توجیه‌گر و گوش به فرمان نظام و ... می‌دانند و ارزشی‌ها سعی می‌کنند ظریف را در مقابل رهبری و در نوکری آمریکا لقب دهند.

«خبر آنلاین» همچنین برای پاسخ به این پرسش که آیا «هجمه‌های داخلی بر تحریم ظریف نقش داشت؟» به سراغ «دیاکو حسینی» کارشناس سیاست خارجی رفت. حسینی در بخشی از گفت وگوی خود تصریح می دارد: مشخصاٌ یکی از مهمترین انگیزه های دولت آمریکا از سیاست تحریم، دامن زدن به رقابت قدرت و دشمنی های داخلی میان آنچه آنها میانه روها و تندروها می نامند، بود. اگر تحریم مستقیم مردم و یا تحریم مقامات منجر به تنش های سیاسی بیشتر در سلسله مراتب قدرت در ایران شود، واشنگتن از آن استقبال می کند.

حسینی می افزاید: به همین ترتیب از سریال گاندو بگیرید تا سخنرانی های پشت تریبون های نماز جمعه تا مجادله ها در شبکه های اجتماعی و فضای عمومی، همه ی این جزییات که به نظر ما بی اهمیت می آیند یک دید بسیار کلی از فضای داخل ایران به تصمیم گیرندگان آمریکایی می دهد. خصوصا صدا و سیمای ما دستاورد تازه اش با سریال گاندو که مطمئن باشید که درسیاست آمریکا را این سریال به یک جمع بندی خواهد رساند که این همان منازعه قدرت است. که اگر ظریف تحریم شود اختلافات بیشتر می شود، یا اگر امریکا از برجام خارج شود منجر به یک جنگ قدرت در ایران می شود. از لنز آمریکا این مساله در ایران اتفاق افتاده است.

کلید واژه ها: محمد جواد ظریف


نظر شما :