ایران در دوره حساسی است

سفر «شینزو آبه» به تهران و ضرورت استقبال از آن

۱۸ خرداد ۱۳۹۸ | ۱۱:۰۰ کد : ۱۹۸۴۰۰۰ آسیا و آفریقا نگاه ایرانی
نویسنده خبر: صادق ملکی
صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بحران میان ایران و امریکا در بخش مهمی اسیر شیفتگی و نفرت است. باید از این نگاه دور شد و به عرصه سیاست و روابط نگاه خاکستری کرد. عرصه سیاست و کشورداری را باید از دام نفرت و شیفتگی رهایی داد و قرائت منطبق بر منافع را بر آن حاکم کرد.
سفر «شینزو آبه» به تهران و ضرورت استقبال از آن

دیپلماسی ایرانی: انتخاب ایران این جغرافیای خاص از جهان به عنوان زادگاه، با ما نبوده اما علاقمندی و تعلق خاطر بدان حاصل انتخاب ماست. ما ایران را نه تنها دوست داریم، بلکه بخاطر آن جان می دهیم. اعتقاد داشته و داریم که وطن متعلق به همه ماست و هیچکس حق ندارد آنرا مصادره به مطلوب کند. ما مهمان امروز این خاک  نبودیم که دل بدان نداده باشیم. قرن هاست با درد آن، دردمند و با شادی آن  شاد شده ایم. می دانیم که ایران امروز در یکی از سخت ترین شرایط تاریخی خود بسر می برد و بیش از همه به همدلی متکی بر عقلانیت نیاز دارد. تکیه بر مردمی که توانستند خرمشهر را آزاد کنند رمزعبوراز شرایط امروز و ماندگاری ایران است. 

بحران میان ایران و امریکا در بخش مهمی اسیر شیفتگی و نفرت است. باید از این نگاه دور شد و به عرصه سیاست و روابط نگاه خاکستری کرد. عرصه سیاست و کشورداری را باید از دام نفرت و شیفتگی رهایی داد و قرائت منطبق بر منافع را بر آن حاکم کرد.

همانگونه که جنگ ها به یکباره شروع نمی شوند بحران ها هم به یکباره فروکش نمی کنند. باید سیاست را از سایه ادبیات سلحشورانه دور و عزت را با کلید واژه مصلحت معنا کرد. توجه کنیم آرامش نسبی و شرایط امروز که  پایداری آن بیشتر از تهران، بستگی به رفتارهای واشنگتن دارد، بیش از آنکه حاصل تهدید و فریادهای جنگ باشد، حاصل تلاش های مبتنی بر گفت وگو و صلح بوده است. نباید نسبت به خطرات و شرایط جاری در بحران میان ایران و آمریکا بی تفاوت بود.

علیرغم ادامه سیاست یک بام و دو هوای آمریکا واعلام تحریم جدید علیه پتروشیمی ایران از سوی واشنگتن، بحران میان ایران و آمریکا در نگاه کلان علائم کاهشی از خود نشان می دهد. یک ماه پیش بحران میان ایران و امریکا در حال تصاعد بود اما امروز نسبت به دیروز فضا آرام تر شده است. با توجه به این فضا باید از سفر شنزو آبه، نخست وزیر ژاپن به تهران استقبال کرد. نباید شرایط بحران را ایجاد کرد لیکن اگر بحران به وجود آمد باید در فراز و نشیب بحران، در کنار تلاشگران جلوگیری از تصاعد بحران قرار گرفت. ژاپن اگرچه متحد واشنگتن است و از منظر برخی شاید نتواند میانجی یا پیام آور بی طرفی باشد، اما در سیاست هر تهدیدی می تواند به فرصت تبدیل شود. اگر امکان مذاکره مستقیم میان تهران و واشنگتن نیست، میانجیگری و مذاکره با توکیو و یا انتقال پیام خود به نوعی عامل کمک به کاهش بحران و حتی می تواند نوعی مذاکره مستقیم تلقی شود. 

پس از سفر ظریف و ترامپ به توکیو، نخست وزیر ژاپن  به ایران می آید. با مدنظر قرار دادن اظهارات مقامات ایرانی و امریکائی و به توجه به اخبار درج شده به نظر می رسد در بحران میان ایران و امریکا بیش از فضای جنگ، فضای مذاکره حاکم شده است. سفر آبه بدون تردید در ارتباط با بحران میان ایران و امریکاست. بقیه اخبار حاشیه سازی است و نباید چندان به آنها اعتنا کرد.  اظهارات ترامپ مبنی برآمادگی برای مذاکره با ایران بدون پیش شرط و در پی آن اعلام آمادگی روحانی برای مذاکره و در آخرین تحولات اظهارات پمپئو مبنی بر انجام مذاکرات بدون پیش شرط در شرایط جاری همگی نشانگر غلبه اندیشه صلح در این مقطع بر اندیشه جنگ است. در بن بست و ابهام های ناشی از فضای جنگ و صلح، تنها راه رهایی، گفت وگوست. باید از اظهارات و قرائت هایی که که خطر جنگ در آن مستتر است دور شد. باید از ضرورت صلح گفت و جسارت را نه با واژه جنگ، بلکه با واژه صلح معنا کرد. از اتهام بزدلی نهراسید و اگر لازم بود نه از جان، از آبرو مایه گذاشت. نباید با سکوت با قرائتی که جنگ را برای ایران نعمت می داند همراه شد. باید از چرایی و از علل بحران میان ایران و آمریکا، ابعاد و پیچیدگی های آن شناخت دقیق و مستقل داشت. قرائت مستقل از بحران می تواند عامل کمک به کاهش دامنه بحران باشد. بحرانی که متاسفانه برخی در داخل و خارج بر تنور آن می دمند. با توجه به قدرت جنگ سالاران در واشنگتن و متحدین منطقه ای آن، دقت کنیم سفر آبه به تهران می تواند آخرین گام های صلح باشد. با استقبال از این سفر بیش از همیشه می توان به جهان این پیام را داد که ایران به دنبال جنگ نیست، اما اهل تسلیم هم نیست. نباید دل به عدم تکرار ریاست جمهوری ترامپ داد، هرچند که ترامپ هم نباشد انتظار تغییرات زیادی نباید داشت. توجه داشته باشیم بحران ها حاصل شرایط و زمان بوده و نوع بازی بازیگران در آن اهمیت زیادی دارد. ترامپ علیرغم همه اقدامات منفی خود نسبت به ایران، مذاکره با تهران را تضمین دور دوم ریاست جمهوری خود می داند. لذا امروز و قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا می توان از ترامپِ تشنه مذاکرات امتیازاتی گرفت که فرداهای پس از انتخابات امکان آن نخواهد بود.

نکته آنکه به عنوان ایران در شطرنج سیاست جهانی دقت کنیم ناخواسته مهره سرباز دیگران نشویم. درک کنیم که روس ها و چینی‌ها و رهبران آنها نیز به اندازه آمریکا و ترامپ قابل اعتماد نیستند. اصلا اعتماد در روابط بین‌الملل موضوعیت ندارد. برای ایران آنچه باید اصل باشد تامین منافع است. چگونگی و راه تامین منافع را با مدنظر قرار دادن ظرفیت خویش یافته و با تغییر شرایط بازی فقط به تأمین منافع اندیشیده و منطبق با آن گام برداریم. نه ایران و نه رهبران آن سنخیتی با عراق دیروز ندارند. باید تصمیمات سخت استراتژیک را با درک موقعیت در زمان مناسب گرفت و در این ارتباط فقط به منافع و ماندگاری و بزرگی ایران اندیشید.

صادق ملکی

نویسنده خبر

صادق ملکی، کارشناس، استراتژیست و تحلیلگر ارشد مسائل سیاسی است.

اطلاعات بیشتر

کلید واژه ها: ایران و آمریکا ژاپن شینزو آبه


( ۷ )

نظر شما :

حسین کاظمی ۱۸ خرداد ۱۳۹۸ | ۱۱:۴۳
فرش قرمز برای هیچ ! شینزوآبه نه چوب جادو دارد و نه عصای موسی و تنها نقش سفیر آمریکا را بازی میکند و تنها فرقش زمختی لحن کاوی آمریکایی را ندارد و کمی چاشنی شرقی به آن داده است نه پیشنها جدیدی برای ایران خواهد داشت و نه قدرت آن را دارد که آمریکایی ها را کمی نرم کند ژاپن بی طرفترین کشور در موضوع اختلاف ایران با آمریکا می باشد که ناخواسته درگیر آن شده و تنها برای رفع مسئولیت از طرف واشینگتون به ایران خواهد آمد اینهمه زوق مرگی برای دستان خالی شینوآبه کمی زیادی است .
سیمین تقوی راد ۱۸ خرداد ۱۳۹۸ | ۱۴:۳۶
برای ایران آنچه باید اصل باشد تامین منافع است. اما تعریف درست یا دفاع از منافع ملی با امت گرایی و جهان وطنی برخی از آقایان سازگار نیست ، مثلاً استاد انسان شناس و ظاهراً سوسیالیست دانشگاه تهران مقاله می نویسد و به جای پافشاری بر تامین منافع ملی بر خراب شدن اوضاع انتخاباتی ترامپ پافشاری می کند. گویی که وحی نازل شده که وظیفه برکناری ترامپ و اعوان و انصار دست راستی اش در کل جهان بر عهده مردم ایران است.
میرزا کوروش ۱۸ خرداد ۱۳۹۸ | ۲۰:۵۷
ما مردم ایران منافع ملی کشورمون برامون مهمه خیلی هم مهمه با هیچ کشوری هم سر جنگ نداریم با تمام دنیا دوستیم و منافع ملی جز با روابطه ی دوستانه با تمام دنیا بدست نمییاد
ابراهیم قدیمی ۱۹ خرداد ۱۳۹۸ | ۰۳:۰۴
نقش میانجی ها وواسطه ها در معاملات سیاسی.تجاری و سیاسی ونظامی مختلف است. برخی امین اند. فقطا اطلاعاتی در پاکت یاا فایل دربستنه میاورند ودرپاکت یا فایلی دربسته بدون اطلاع ازمفاد میبرند. ومی اورند.برخی تا حدود مختلفی مشاوره هم در سطوح مختلف با توجه به توانائی ها واختیارات میکنند.من تصور نمیکنم که جناب نخست وزیر ژاپن با توجه به شخصیت بین المللی ایشان میانجی نا مه رسان باشدمطمئنا ایشان صاحب اختیار مذاکراتی است که طبق در خواست باتوجه به علاقمندی ژاپن به احتراز از درگیری ها نظامی در جهان قرار گرفته است.این مهم است که ژاپن امین هر دوطرف وصاحب اختیاراتی باید باشد تا توانائی ها خودرا نشان دهد.ژاپنی ها ژاپنی اند وامریکائی نیستند وتوانائی های خوبی در تحلیل مشکلات وارائه راه حل بروش ژاپنی ونه امریکائی دارند.
احمد ۱۹ خرداد ۱۳۹۸ | ۰۹:۵۴
بزرگترین اشتباه سیاست خارجی ایران بعد از انتخاب ترامپ آن بودکه اجازه ندادند که وزیر خارجه با ترامپ مذاکرات کند چون در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا اولویت اول ترامپ ترکیه و عربستان بود که آنان از مذاکرات با ترامپ موفق شدند و ایران جزو اولویت اول او شد
مجید ۱۹ خرداد ۱۳۹۸ | ۱۰:۳۳
هر کسی بنا بر تجربه ومیزان علاقه به کشور نظری میدهد .پذیرفتن شرایط امریکا .ان کشور را به مرحله بعد که جنگ حتمی است می برد مرحله اول از بین بردن توانایی هسته ای بود .مرحله دوم کاهش توان موشکی .ومرحله سوم ضربه بزرگ وقافلگیری ایران در یک جنگ ناخواسته حالا به هر دلیل .خودتان هم می دانید انها برای شروع جنگ حتی به دلیل هم نیاز ندارند.خود مذاکران هسته ای در درجه اول یک کلاهبرداری تاریخی بود وترامپ دارد مرحله بعدی را انجام میدهد