نبرد سعودی بر سر هند

نویسنده: جیمز ام. دورسی

دیپلماسی ایرانی: به نظر می رسد که تلاش های رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه برای تسخیر قلب و ذهن مسلمانان هند با چالش هایی مواجه خواهد شد، چرا که عربستان سعودی قصد دارد در این زمینه با او رقابت کند.

سعودی ها از چندین سازمان سَلَفی در هند از جمله موسسات خیریه، موسسات آموزشی و سازمان های سیاسی حمایت مالی می کنند. بنیاد هند که روابط نزدیکی با حزب حاکم بهاراتیا جاناتا - حزب ناراندرا مودی، نخست‌ وزیر هند - دارد، سال گذشته تحلیلی منتشر کرد که در آن بر اهمیت اقدام دو دانشگاه وابسته به بودجه سعودی به استفاده از درخت خرما در لوگوهایشان تاکید شده بود. این مساله مدرکی دال بر تلاش های پیروزمندانه عربستان سعودی برای ایجاد «اساس ایدئولوژیکی عربی کردن مسلمانان در هند» به شمار می رود. با گذشت زمان، این مساله ضربه ای مهلک به ماهیت و شخصیت محلی اسلام در شبه قاره هند وارد خواهد آورد.

اما تاثیرگذاری تلاش های عربستان سعودی از طریق حدود 3 میلیون کارگر هندی که در این کشور مشغول به کار هستند، تشدید می شود. بسیاری از این کارگران هندی از ایالت کرالا واقع در جنوب غربی هند آمده اند.

حامد چندامانگالور (عبد الحامد آریپاتامانیل) تحلیلگر سیاسی و محقق هندی از ایالات کرالا به این مساله اشاره کرده است که جامعه مسلمان در این ایالت تحت روند عربی سازی هستند؛ این مساله درست همانند غربی سازی صورت می‌گیرد. آن هندی هایی که در بریتانیا زندگی کرده بودند، سبک و سیاق زندگی بریتانیایی را با خود به هند بازگرداندند. در روندی مشابه مسلمانانی که در ایالت کارلا ساکن هستند، درصدد بازگرداندن فرهنگ و شیوه زندگی عربی از عربستان سعودی بر آمده اند.

اقدام در برابر عامل ایران در هند

اگرچه تمایل اردوغان به هند و مسلمانان این کشور اساسا از جاه طلبی های او در ارتباط با رهبری جهان اسلام ناشی می شود، اما برای عربستان سعودی تنها مساله موجود به برتری در زمینه مذهبی مربوط نیست. شاید برای عربستان سعودی دلیل اصلی تعامل با مسلمان های هند، مقابله با نفوذ ایران در این کشور باشد.

هر چه نباشد، تلاش برای نفوذ بر مسلمانان هند می تواند یک نقطه فشار دیگر برای سعودی ها در مخالفت با سرمایه گذاری های هند در بندر چابهار ایران در حاشیه خلیج فارس باشد. عربستان سعودی نگران این مساله است که بندر چابهار به دولت ایران در مقابله با تحریم های اعمال شده از سوی ایالات متحده در پی خروج دونالد ترامپ، رئیس جمهوری این کشور از توافق بین المللی هسته ای سال 2015، کمک کند.

هند، متحد قدرتمند ایران

سعودی ها نگران این مساله هستند که بندر چابهار ایران را قادر سازد تا سهم بیشتری از بازار هند را برای صادرات نفتی خود به بهای کاهش سهم عربستان سعودی، به دست آورند. این مساله به معنای افزایش درآمدهای دولت ایران خواهد بود و این امکان را برای این کشور فراهم می آورد تا در خلیج فارس و اقیانوس هند اعمال قدرت کند.

در چنین بستری، عربستان سعودی شیعیان هندی را که طبق برآوردها حدود 10 تا 30 درصد از 180 میلیون مسلمان این کشور را تشکیل می دهند به مثابه نیروهای حامی ایران می بیند. رسانه های هندی به نقل از یک گزارش اداره اطلاعات هند اعلام کردند که محققان فوق محافظه کار اسلامی سعودی به طور متداول با جوامع مسلمان سنی هند دیدار می کنند. طبق گزارش اداره اطلاعات هند، تعداد این بازدیدکنندگان در سال های 2011 تا 2013 برابر با 25000 نفر بوده است. گفته شده در زمان این بازدیدها ده ها میلیون دلار توزیع شده اند که در مقیاسه ورای بودجه تخصیصی از سوی ترکیه است.

نتیجه

رقابت ترکیه و عربستان برای تسخیر قلب و ذهن مسلمانان هندی تهدیدی برای ملی گرایان هندی است که می تواند در نهایت به یک مشکل سیاسی بیانجامد.

منبع: گلوبالیست / تحریریه دیپلماسی ایرانی 34