ظریف: اروپا آماده پرداخت تاوان اقتصادی برای حفظ برجام نیست

دیپلماسی ایرانی: «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران در گفت‌وگو با روزنامه «العربی الجدید» که به کشور قطر نزدیک است، از آماده‌نبودن اروپایی‌ها برای حفظ توافق هسته‌ای خبر داد و تأکید کرد که تحریم آمریکا نمی‌تواند سیاست ایران را تغییر بدهد. 

تحریم نمی‌تواند سیاست ایران را تغییر دهد

ظریف در این گفت‌وگو با بیان اینکه «تحریم‌ها تأثیرات اقتصادی دارد» تأکید کرد «اما بر سیاست ما تأثیر نخواهد گذاشت» و توضیح داد که از زمانی که فعالان اقتصادی دریافتند که دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا چه تصمیمی در قبال توافق هسته‌ای دارد، این مسئله تأثیر منفی خود بر اقتصاد را بر جا گذاشت و «در نتیجه ملت ایران هدف واقعی تحریم است و آمریکا امیدوار است با این تحریم، جامعه، دولت را تحت فشار قرار بدهد تا سیاستش را تغییر بدهد یا اینکه کل نظام را تهدید کند». 

به گفته محمد جواد ظریف «نیاز است که حیات توافق با هدف کسب مزایای اقتصادی آن، حفظ شود» و اروپایی‌ها برای حفظ آن هر چند در محافل سیاسی «تعهداتی را که اعلام کردند، به طور جدی در محافل سیاسی انجام دادند... اما در عرصه اجرا و عمل، موانعی بر سر راهشان قرار گرفت» و ایران می‌داند که «دولت‌های اروپایی هنوز آمادگی اجرای تعهد سیاسی را همزمان با دادن بهای اقتصادی [برای حفظ توافق برجام] ندارند. آنها گمان می‌کنند می‌توانند دستاوردها را بدون دادن بها [تاوان] حفظ کنند». 

ظریف این سیاست را برای اروپا «در طولانی مدت» نامفید دانست و با بیان اینکه «هزینه بزرگتری برای آنها به بار خواهد آورد» گفت که «با این حال ما هنوز با شرکا در اروپا، چین و روسیه در تماسیم و تلاش می‌کنیم راههایی برای مقابله با تحریم‌ها و کاستن از تبعات آن پیدا کنیم. درست است که آمریکا قدرت اقتصادی بزرگی است اما همه کشورهای دنیا مقابل تحریم او ایستاده‌اند...».

ظریف بار دیگر بر این تأکید کرد که «آمریکا نمی‌تواند صادرات نفت ایران را صفر کند... ایران قدرت صادرات نفت خود را دارد و بازار هم به آن نیاز دارد» و در خصوص توقف سوختگیری هواپیمای ایرانی در لبنان و ترکیه گفت: ما راه‌های زیادی داریم که با آن پروازهایمان ادامه یابد. آن را قبلا تجربه کردیم و تکرارش خواهیم کرد. آمریکایی‌ها نمی‌توانند پروازهای ایران را متوقف کنند یا مانع حرکت دریایی ایران شوند». 

غرب باید سیاستش در منطقه را تغییر دهد نه ایران

وزیر خارجه ایران در پاسخ به سوالی منبی بر اینکه برخی طرف‌های اروپایی از ایران ناراضی‌اند که مأموریت آنان در مقابله با سیاست‌های آمریکا را تسهیل نمی کند و با اصرار بر نقش منطقه‌ای و پرونده موشکی، کمکی نمی‌کند، گفت: ما در برخی امور با اروپا اشتراک داریم و در برخی دیگر، تفاوت نظر. در بخش منطقه‌ای باید گفت که ما جزئی از منطقه هستیم و سیاست‌های ما در قبال آن، از غربی‌ها، منطقی و واقعگرایانه‌تر است. اگر به گذشته برگردیم، سوال‌های زیادی مطرح می‌شود. چه کسی از صدام حمایت کرد سپس مجبور شد مقابلش بایستد؟ چه کسی القاعده را در مقابل شوروی حمایت کرد و ناچار شد با همان بجنگد؟ چه کسی نخست‌وزیر کشوری دیگر را بازداشت کرد؟ چه کشورهایی قطر را محاصره کردند؟

ظریف افزود: در مقابل ایران در همه این پرونده‌ها نقشی مثبت ایفا کرده است و مثلا عربستان را که مورد حمایت غرب است، از محاصره کردن قطر بازداشت. در نتیجه سیاست‌های ما نیست که برای منطقه درست کرده است، بلکه سیاست‌های دوستان آمریکا و غرب است.

در خصوص پرونده موشکی وزیر خارجه ایران گفت: بهتر است بودجه‌های نظامی را [در منطقه] مقایسه کنیم. من از آمار نهادهای بین‌المللی کمک می‌گیرم. امارات 22 میلیارد دلار و عربستان 67 میلیاراد دلار سلاح خریده‌اند و موشک‌هایی با بُرد 2500 کیلومتر دارند. در مقابل، بودجه نظامی ایران بین 12 تا 16 میلیارد دلار است و بُرد موشک‌هایش بیشتر از دو هزار کیلومتر نیست. خلاصه اینکه آمریکا، منطقه را به انبار سلاحی تبدیل کرده که یمن را نشانه گرفته. آیا این سلاح‌ها غربی نیست؟ آنکه باید سیاستش را تغییر دهد، غرب است نه ایران.

ظریف اتهام به ایران مبنی بر اینکه مخالفانش را در خارج هدف می‌گیرد، گفت که «زمان صدور چنین اتهام‌هایی مهم و قابل توجه است. اتهام برنامه‌ریزی برای منفجر کردن کنفرانس معارضه در پاریس با سفر رئیس جمهور ایران به سوییس و اتریش همزمان شد؛ در 29 اکتبر، همان روزی که قرار بود مکانیزم اس.پی.وی اروپا اعلام شود، گفته شد فردی به اتهام برنامه‌ریزی برای هدف گرفتن معارضان اهوازی بازداشت شده است. باید به حقایق هم اشاره کرد. برخی افراد که در دانمارک زندگی می کنند مسوولیت حمله [تروریستی] اهواز را از طریق تلویزیونی که مقرش در لندن است بر عهده گرفتند و دیگرانی که در فرانسه زندگی می‌کنند مسئولیت کشتار پانزده هزار ایرانی را اعلام کرده‌اند. آنکه از این تروریسم حمایت می‌کند، کشورهای اروپایی هستند که اجازه می دهند [تروریست‌ها] در خاکشان پناهنده شوند. باید به این حقایق بخوبی اندیشید. ایران نمی‌خواهد که اروپا در معرض تهدید امنیتی قرار بگیرد. به فرانسه و دانمارک پیشتر ابلاغ کرده‌ایم که برای همکاری و دادن اطلاعات درباره آن افراد، آماده‌ایم». 

امنیت منطقه خریدنی [وارداتی] نیست

وزیر خارجه ایران، در پاسخ به سوالی درباره «ناتو عربی» برای محاصره ایران و اینکه آیا «بی‌توجهی ایران به آن بخشی از دیپلماسی تهران مبتنی بر جنگ روانی علیه دشمنان است»، گفت «ما علیه کسی جنگ روانی آغاز نکرده‌ایم و به امور منطقه، واقعگرایانه نگاه می‌کنیم».

ظریف، پیشنهاد «تشکیل مجمع گفت‌وگوی منطقه‌ای و اجرای شیوه همکاری میان کشورهای منطقه» را یادآوری کرد و گفت «متاسفانه کشورهایی در منطقه هستند که تلاش می‌کنند امنیت را بخرند، اما ما معتقدیم که امنیت خریدنی نیست بلکه با دست نیروهای منطقه‌ای ایجاد می‌شود».. اوا افزود که ایران معتقد است که آمریکا قصد تاراج ثروت منطقه را دارد و با رژیم صهیونیستی به صورت سازماندهی‌شده تلاش می‌کند مسئله فلسطین را به فراموشی بسپارد و معادلات را دگرگون کند. «برخی کشورهای عربی امروز تشویق به عادی‌سازی [روابط با رژیم صهیونیستی] می‌کنند. دوستان در جهان عربی باید خوب دقت کنند که به کدام سو دارند حرکت می‌کنند». 

معامله قرن محقق نخواهد شد

ظریف در پاسخ به سوالی درباره معامله قرن و سفر نخست‌وزیر اسرائیل به عمان و نقش این کشور در معامله قرن، تأکید کرد که «معامله قرن حاصل نخواهد شد چون حقوق فلسطینی‌ها را نادیده می‌گیرد». او گفت که رژیم صهیونیستی تلاش می‌کند سیاست خود را تحمیل کند و میان ایران و کشورهای عربی اختلاف‌افکنی کند. ظریف عُمان را کشور «همسایه، شریک خوب و راهبردی» توصیف کرد و گفت، «ما در امور عمان دخالت نمی کنیم و این درباره ترکیه و روسیه نیز صادق است. این دو کشور هم با اسرائیل روابط دارند. ما دیدگاه خود را به دوستانمان در مسقط منتقل کرده‌ایم اما چیزی را بر او تحمیل نمی کنیم و کشورهای همسایه می‌دانند که ایران با این سیاست‌هایی که به نفع منطقه نیست، مخالف است».

انتقال پیام از طریق عمان کذب است

ظریف همچنین انتقال هرگونه پیام از آمریکا یا رژیم صهیونیستی از طریق عُمان را تکذیب کرد و توضیح داد که هر مذاکره‌ای «باید با احترام متقابل همراه باشد نه با اعتماد متقابل. احترام هم از پایبندی به تعهدات شروع می‌شود و هر گاه ببینیم که آمریکا چنین امری را رعایت کرد، آنگاه می‌توان از مذاکره سخن گفت. اما الان درباره چه گفت‌وگو کنیم؟ سال‌ها با آمریکا بحث کردیم و به توافق هسته‌ای رسیدیم اما هیچ تضمینی نداریم که آمریکا دوباره همان رفتار را نکند و از تعهداتش شانه خالی نکند». 

ظریف همچنین هرگونه اعزام نماینده از طرف عربستان سعودی به تهران و سخن درباره پرونده یمن را تکذیب کرد و گفت که «هیچ اطلاعاتی درباره صحت این امر ندارم و اساسا اعتقاد دارم ممکن نیست» و در پاسخ به این سوال که «آیا برای استقبال از هیأتی سعودی آمادگی دارید و چه چیزی را روی میز می‌گذارید» گفت‌ «ما بازگشت روابط عربستان و ایران به شکل طبیعی آن، کوچکترین مشکلی نداریم. این مسئله، منوط به ریاض و تصمیم‌ها و رفتارهایش است که باید در آن بازنگری کند تا تنش منطقه‌ای کاهش یابد. این سیاست ضد ایران و سوریه و عراق و قطر و یمن همه‌اش از جانب عربستان سعودی است نه از جانب ما».

ایران از پایان جنگ در یمن حمایت می‌کند

وزیر خارجه درباره «مذاکره در پرونده یمن مثل سوریه» گفت که «ایران هیچ شرطی [در خصوص یمن] ندارد و خواستار پایان بحران است» در پاسخ به سوالی درباره تلاش عربستان و امارات برای اشغال الحدیده در غرب یمن گفت که «عربستان گمان می‌کرد می‌تواند پرونده یمن را در چند هفته جمع کند اما چند سال بدون نتیجه تا الان گذشته است. خیلی تلاش کردند که تحولات الحدیده را در میدان به نفع خود تمام کنند اما مشکل برخی کشورهای همسایه این است که اعتقادی به راهکار سیاسی ندارند و می‌خواهند کار را از طرق نظامی و با پوشش سیاسی حل کنند. این نشدنی است. باید آتش‌بس عملی برقرار شود و در نهایت همه به ضرورت توقف اقدامات نظامی، ارسال کمک به مردم و حمایت از تشکیل دولت یمنی فراگیر و گفت‌وگوی یمنی-یمنی خواهند رسید. اینها چهار نکته‌ای است که ایران در آوریل 2014 آن را اعلام کرده است». 

ایران از طرح عربستان برای ترور ایرانی‌ها خبر داشت

ظریف در پاسخ به این سوال که نظر شما درباره خبرهایی مبنی بر برنامه‌ریزی عربستان برای ترور مسئولان ایرانی از جمله قاسم سلیمانی و تشکیل اتاق عملیات جنگ اقتصادی علیه ایران چیست، گفت: ما اطلاعاتی از آن داشتیم. عربستان از گروه‌های تروریستی در ایران چند سال است که حمایت می‌کند. ریاض قبلا این را رسما اعلام کرده بود که جنگ را به عمق ایران می‌کشاند. بعد از آن ما شاهد افزایش فعالیت گروه‌های مسلح و تروریستی در شرق کشور بودیم و همچنین داعش که به مجلس حمله کرد.

ظریف افزود: این سیاست‌های عربستان سعودی، جدید نیست. ما از آن اطلاع داریم. رژیم سعودی تلاش می‌کند سلطه خود را تحمیل کند و آنچه اخیرا حاصل شده، نشان می دهد، همه ادعاها مبنی بر اینکه ایران اقدامات تخریبی علیه ریاض انجام می‌دهد دروغ است و عکس آن صحیح است. عربستان است که از افراطگرایی حمایت می‌کند تا به ایران ضربه بزند. آنچه روزنامه نیویورک‌تایمز [در خصوص این طرح سعودی] گفته، بخشی کوچک از رفتار سعودی علیه ماست. امیدواریم که چشمان دیگران بر روی آنچه ریاض انجام می‌دهد باز شود؛ ریاضی که قطر را محاصره کرده، یمن را بمباران می کند و نخست‌وزیر لبنان را بازداشت کرد و جنایت قتل خاشقچی روزنامه‌نگار را مرتکب شده و الان ترکیه به طور جدی آن را دنبال می‌کند».

روابط با ترکیه «خیلی خوب» است

ظریف در پاسخ به سوالی درباره مواضع ترکیه گفت، «روابط ما با ترکیه خیلی خوب است. بلکه راهبردی است. اما این معنایش این نیست که درباره همه چیز توافق داریم. درباره برخی مسائل سوریه اختلاف نظر داریم. آن را کم کرده‌ایم و به این نتیجه رسیدیم که تروریسم به همه آسیب می‌زند و گروه‌های جدایی‌طلب به مثابه تهدیدی است که منطقه را دچار منازعه جدید می‌کند. می‌دانیم که حمایت آمریکا از برخی طرف‌ها وحدت سوریه را تهدید می‌کند.. نباید اجازه باز شدن فضای اختلاف قومیتی در سوریه و عراق را داد که خیلی خطرناک است. ایران و ترکیه همه‌پرسی جدایی در عراق را رد می کنند و در مقابل سناریوهای مشابه در سوریه نیز می‌ایستند».