اتحادیه اروپا محکم ایستاده است

دیپلماسی ایرانی: سه سال پیش روزنامه گاردین از توافق هسته ای به عنوان پیروزی دیپلماسی، حمایت کرد. اگرچه افراد بدبین ارزش این توافق را زیر سوال بردند، اما ایران به تعهداتش پایبند بوده که قطعا نشان دهنده ی صبر و زحمتی است که در این راه متحمل شده اند. با این حال، توافق هیچ گاه فرصت تحقق کامل را پیدا نکرد و اکنون هم در لبه ی پرتگاه قرار گرفته است. خصومت عمیق دونالد ترامپ با هر موفقیتی که اسم باراک اوباما پشت آن باشد و جنگ طلبی اطرافیانش، باعث شد تا خروجش از برجام، امری غیر قابل اجتناب باشد. و حالا دولت آمریکا تحریم های گسترده ای را علیه ایران اعمال کرده است و در نوامبر با اجرایی کردن محدودیت های نفتی و بانکی به شدت آنها خواهد افزود.

ما از مقاومت اتحادیه ی اروپا به ویژه آلمان، فرانسه و انگلیس حمایت می کنیم. اکنون سوال این است که آیا آنها می توانند توافق را حفظ کنند؟ در حال حاضر شرایط وخیم تر شده است: ایران کشوری پرقدرت در منطقه محسوب می شود و حسن روحانی که رئیس جمهوری میانه رو است اعتبارش را در داخل به خاطر شکست برجام، از دست داده است. بنابراین، تعداد اندکی بر این باورند که توافقی بهتر، در کار خواهد بود و اگرچه دولت آمریکا این مسئله را انکار می کند که هدف واقعی اش تلاش برای تغییر رژیم است، اما هم صحبت ها و هم اقدماتش خلاف آن را نشان می دهد.

. این حق مردم ایران، که خود درگیر مشکلات اقتصادی هستند، نیست. از آوریل، ارزش ریال به شدت کاهش پیدا کرده است. قیمت کالاهای اساسی، از جمله دارو، افزایش پیدا کرده است. امسال تظاهراتی که از زمان انقلاب بی سابقه بوده، اتفاق افتاده است. مردم در این تظاهرات خشمشان را از مسائل زیادی از افزایش قیمت ها تا کم آبی نشان دادند. برخی دیگر از معترضان از نبود آزادی سیاسی و اجتماعی به تنگ آمده اند. منافع اقتصادی که قرار بود از توافق حاصل ایران شود هیچ گاه به آن شکل محقق نشد و اکنون بیشتر به یک سراب می ماند.

اما تجربه ی کودتای سال 1953، که آمریکا و انگلیس آن را رهبری کردند، و راه را برای تحقق انقلاب سال 1979 باز کرد، باید زنگ خطری جدی برای منافع ملی آمریکا باشد که دخالت در سیاست های داخلی ایران تا چه میزان می تواند خطرناک باشد و ایرانی ها هم به خوبی از عواقب تغییر رژیم در منطقه آگاه هستند. سیاست های دولت ترامپ، لفاظی ها و تهدید های آشکارش به نظر نمی رسد که منجر به اصلاحاتی شود و فقط باعث تقویت ملی گرایی و قدرت گرفتن تندروها خواهد شد و به آنها چه به طور رسمی چه در پشت پرده، قدرت بیشتری خواهد داد.

رهبران کشورهای اروپایی به خوبی می دانند که در شرایط پر مخاطره ای قرار گرفته اند. تردیدهای زیادی در این باره وجود دارد که آیا به کار گرفتن مقررات مسدود کننده، که به منظور کاهش تاثیرات تحریم های ثانویه ی آمریکا بر شرکت های اروپایی که با ایران در حال داد و ستد هستند، شکل گرفته است، می توانند اثر بخش باشند یا نه. طرح اتحادیه ی اروپا برای استفاده از بانک سرمایه گذاری اروپا به منظور حفظ جریان مالی، در حال حاضر از طرف خود بانک زیر سوال رفته است چون می ترسد که بازار های آمریکا را از دست بدهد. پیدا کردن راهی برای قوت قلب و توانایی بخشیدن به شرکت های تجاری برای همکاری و سرمایه گذاری در ایران بسیار دشوار است، اما اگر چنین اقدامات قاطعی اتخاذ نشود، تعهدات سیاسی بی نتیجه خواهد بود.

منبع: گاردین / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی/33