قصه تلاش های پیچیده برای تقسیم ذخایر نفت و گاز میان اسرائیل و لبنان

دیپلماسی ایرانی: امسال برای هشتمین سال متوالی است که دیپلماسی ایرانی یادداشت های سرکیس نعوم را منتشر می کند. این یادداشت ها بعد از سفر وی به امریکا و دیدارش با مقامات فعلی و سابق امریکایی به طور مرتب در روزنامه النهار منتشر شده است. به دلیل تغییراتی که در روزنامه النهار ایجاد شده نتوانستیم به همه این یادداشت ها دسترسی داشته باشیم اما آن دسته از یادداشت هایی که امکان دسترسی به آنها وجود داشته و از اهمیت و جذابیت بالایی برخوردار بوده است را تهیه و منتشر می کنیم. در این جا هفتمین بخش از این یادداشت ها را می خوانید:

در ادامه صحبت هایم با مسئول پیگیری قضایای لبنان و پرونده اسرائیل – فلسطین که بعدا وارد بحث پژوهشی شد، درباره احتمال حمله اسرائیل به لبنان، از او پرسیدم: «آیا چیزی از مذاکرات یا گفت وگوهایی که میان فردریک هوف، مامور رسمی امریکا در لبنان و اسرائیل بر سر نفت و گاز موجود در آب های منطقه ای جهت بهره برداری آنها می دانی؟ لبنان می خواهد از عایداتشان برای حل بحران اقتصادی اش و پرداخت بدهی های متراکمش که نزدیک به 85 میلیارد دلار است، استفاده کند؟»

جواب داد: «او کسی بود که مامور به این کار بود و «طرح هوف» را بعد از مذاکرات سختی که میان لبنانی ها و اسرائیلی ها در دوره جارد کوشنر، داماد ترامپ و مشاور او از زمان رسیدنش به منصب ریاست جمهوری ایالات متحده انجام داد، مطرح کرد. اما بعد از آن پرونده را به رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه ]وقت[ داد. تیلرسون پرونده را به دیپلمات سابق که دفعات مکرری در لبنان مامور بود، دیوید ساترفیلد سپرد. بعد از این که معاون موقت (Acting) وزیر شد با این پرونده سر و کار پیدا کرد. برای همین دو بار از بیروت و اسرائیل دیدن کرد.»

بعد گفت: «دیوید دیپلمات حرفه ای و خیلی خوب و جدی و عمیق و صاحب تجربه بود. اما تیلرسون بعد سفر آخری که ساترفیلد به لبنان و اسرائیل داشت از او خواست استعفا دهد یا او را برکنار کرد. حالا این رفت و آمدها و برکناری ها چه تاثیری بر این پرونده می گذارد نمی دانم. اما آن چه می دانم این است که او با «هوف» تشکیل جلسه داد و هوف او را در جریان الف تا ی پرونده قرار داد. و گفت که خط دریاریی که به لبنان و اسرائیل بعد از کار جدی و مشورت با مهندسین حرفه ای انجام داده این است که 50 درصد از این ذخایر گازی و نفتی را به لبنانی ها بدهد، نه آن طور که لبنانی ها 60 درصد می گویند و نه آن طور که عده ای دیگر 45 درصد یا 40 درصد ادعا می کنند. این را هم به او گفت که اسرائیلی ها از این پیشنهاد راضی نیستند و چندان خوششان نیامده است. آنها گفتند که از امریکا انتظار داشتند حداقل 50 درصد اگر نه بیشتر از این ذخایر را در اختیارشان بگذارد. اما در آخر به هوف گفتند که ما با این پیشنهاد همراه می شویم، اما آن را اعلام نمی کنیم تا زمانی که موافقت رسمی یا غیررسمی اما جدی لبنانی ها را دریافت کنیم. منظور آنها موافقت «حزب الله» بود. اگر کارها پیش برود گفت وگو بر سر خط آبی و نقاط اختلافی و روستای الغجر و مزارع شبعا را نیز آغاز می کنیم.»

پرسیدم «هوف» به «ساترفیلد» دیگر چه گفت؟ جواب داد: «به او اطلاع داد که به لبنان رفت و با نخست وزیر وقت دیدار کرد و از او خواست که راهی برای همکاری با نصرالله و با همه طرف های دیگر از جمله نجیب میقاتی پیدا کند. نتیجه این تلاش ها را به اطلاع او رساند و به او توصیه شد که مخالفان که نمایندگانشان فواد سنیوره و سعد حریری بودند نیز در جریان باشند. حریری زیاد اهمیت نمی داد. اما سنیوره گفت: «کار بسیار خوبی کردی و ما به تو تبریک می گوییم. اما باید سازمان ملل هم در جریان باشد. هوف جواب داد: غیرممکن است، اسرائیل قبول نمی کند. سنیوره اصرار کرد. هوف از دبیرکل سازمان ملل خواست هیئتی را به لبنان بفرستد تا توافق اعلام شود و از آن حمایت شود، اما مخالفان مخالفت کردند. حتی موافقان طرح نیز چندان با «پیشنهاد» همراهی نکردند. جبران باسیل طرح را رد کرد و بر حفظ مرزهای لبنان تاکید کرد. هوف به او توصیه کرد از این دو کلمه در صورتی که معنایش مرزهای بین المللی میان لبنان و اسرائیل در حالت صلح باشد استفاده نکند. نبیه بری، رئیس مجلس بیشتر از همه با هوف همکاری کرد. در آن موقع جفری فلتمن که قبلا سفیر امریکا در لبنان بود و در این دوره معاون دبیرکل سازمان ملل شده بود (چند هفته پیش بازنشسته شد و این سمت را ترک کرد) پیشنهاد داد که هوف به طور رسمی برای 60 روز مشاور او باشد، و با این عنوان بین لبنان و اسرائیل در رفت و آمد باشد تا مساله «طرح دریایی» را حل کند، اما او موافقت نکرد.»

ادامه دارد...