روسیه به دنبال شمشیر کدام پادشاه است؟

روزبه آرش: ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در ابتدی صف قرار گرفته و عکس پدرش را در دست دارد. «هنگ جاویدان» او در کجا شکل خواهد گرفت؟ این رویایی شیرین است یا آرزویی که او را به کام مرگ خواهد برد؟ جان تفت، سفیر آمریکا در روسیه اعلام کرده بود «راهپیمایی هنگ جاویدان همواره یکی از ملموس ترین نمادهای روسیه برای او و جهان خواهد بود، این جنگ کبیر میهنی روس ها با فاشیسم است.» این بار پوتین بیشر از هر زمانی در اندیشه نبرد خود است. نبردی بزرگ با غرب.

هیتلر در کتاب «نبرد من» آشکار می کند که نفرت و وسواس عجیبی  نسبت به روس ها دارد. همین نفرت برای به دست آوردن فضای حیاتی در شرق، او را به حمله به روسیه واداشت؛ حمله ای که در نهایت به زمین گیر شدن او و ارتش نازی منجر شد. عملیات بارباروسا، اسم رمز حمله آلمان به شوروی در جریان جنگ جهانی دوم بود. ساعت 3:30 صبح بیست و دوم ژوئن 1941 عملیات بارباروسا آغاز شد. هیتلر در یک سخنرانی رادیویی در آن زمان اعلام کرد: «باز هم امروز تصمیم گرفته ام سرنوشت و آینده رایش و مردممان را در دست سربازانمان قرار دهم.» بیش از ۳,۹ میلیون سرباز قدرت های محور، اتحاد شوروی را در طول دو هزار و۹۰۰ کیلومتر مرز مشترک اشغال کردند که بزرگ ترین اشغال در تاریخ جنگ های بشر است. ارتش سرخ در سه جبهه به مصاف نازی ها رفت؛ شمال، جنوب و غرب. عملیات نازی ها در شمال به اشغال کانال لادوگا و محاصره لنینگراد (سن پترزبورگ کنونی) انجامید. «رفیق استالین مردمش را به سمت پیروزی هدایت خواهد کرد» این مضمون پوستری تبلیغاتی بود که مردم سن پترزبورگ را بیدار کرد. مقاومت ارتش و مردم در برابر ارتش آلمان، سرنوشت جهان را تغییر داد؛ مقاومتی جانانه که در تاریخ جنگ های جهان به «زمین سوخته» معروف شده است. نبردِ استالینگراد تابستان ۱۹۴۲–۲ فوریه ۱۹۴۳، یکی از طولانی ترین، مهلک ترین و سرنوشت سازترین نبردهای جنگ جهانی دوم و تمام تاریخ بشر بوده است. در این نبرد ارتش آلمان نازی و متحدان آن به منظور فتح شهر استالینگراد روسیه به آن یورش بردند که پس از چندین ماه درگیری خونین در سوم فوریه ۱۹۴۳ شکست خوردند و فیلد مارشال فون پاولوس به اتفاق ۲۵۰۰ افسر عالی رتبه که ۲۴ نفر از آنها را ژنرال ها تشکیل می دادند و بیش از صد هزار نفر دیگر تسلیم ارتش سرخ شوروی شدند.

با توجه به نبرد شدید تن به تن و حمله مستقیم به غیرنظامیان همانند حملات هوایی از این نبرد به عنوان یکی از بزرگترین (۲٫۲ میلیون سرباز) و خونبارترین (۱٫۲ تا ۲ میلیون کشته و زخمی) درگیری های تاریخ بشر یاد می شود. پس از این نبرد آلمان هیچگاه نتوانست ابتکار عمل را به دست بگیرد. حمله آلمانی ها برای اشغال شهر از اوت ۱۹۴۲ به کمک لشکر ششم و برخی عناصر لشکر چهارم پنزر آغاز شد. لوفتوافه، نیروی هوایی آلمان نازی با بمباران های مخرب از مهاجمان حمایت کرد که همین موضوع شهر را به تلی از خرابه ها بدل نمود. در ادامه نبرد به جنگ خانه به خانه تبدیل شد که دو طرف را مجبور به اعزام نیروهای کمکی کرد. تا میانه نوامبر ۱۹۴۲ آلمانی ها به قیمتی گران مدافعان را به نواری نازک در کرانه غربی رود ولگا عقب راندند.

نوزدهم نوامبر همین سال ارتش سرخ عملیاتی موسوم به عملیات اورانوس را از دو جهت علیه جناحین ضعیف تر که توسط رومانیایی ها و مجارستانی ها نگهداری می شد، آغاز کرد. جناحین نیروهای آلمانی به سرعت در هم کوبیده شد تا لشکر ششم به طور کامل در منطقه استالینگراد به محاصره دربیاید. آدولف هیتلر، پیشوای آلمان نازی دستور داد تا این نیرو در مکان خود باقی بماند و هیج اقدامی از طرف آن برای شکستن محاصره صورت نگیرد. درعوض به به لشکر از طریق مسیر هوایی آذوقه رسانده شود و از بیرون برای شکستن محاصره تلاش گردد. نبرد برای دو ماه دیگر ادامه یافت. در فوریه ۱۹۴۳ دیگر آذوقه و مهمات محاصره شدگان رو به پایان بود تا این این که تمامی نیروهای باقی مانده در پی وخامت اوضاع خود را تسلیم دشمن کردند. این نبرد در کل پنج ماه و یک هفته و سه روز به طول انجامید.

حالا مردم محلی سن پترزبورگ در هفتاد و دومین سالگرد شکست دادن ارتش نازی به خیابان ها آمده اند تا یاد خانواده و سربازانشان را که در این جنگ شرکت داشتند، زنده نگه دارند. در «هنگ جاویدان» امسال نزدیک به 400 هزار نفر از مردم سن پترزبورگ شرکت کردند و پوتین در راس صف آنها قرار داشت. این سومین بار است که رهبر روسیه در مراسم هنگ جاویدان شرکت می کند. امریکا دشمن، سوریه زمین سوخته و پوتین به دنبال فضای حیاتی در غرب است.

در نوامبر سال ۱۹۴۳ در کنفرانس تهران، وینستون چرچیل نخست وزیر بریتانیا، شمشیری ساخته  شده در کشورش با نام «شمشیر استالینگراد» را به استالین اهدا نمود که بر تیغه آن این کلمات حک شده بود: «به شهروندان استالینگراد با قلبهای پولادینشان، هدیه ای از شاه جورج ششم، به عنوان نشان تکریم مردم بریتانیا.» ارتش سرخ با پیروزی در این نبرد، راه رسیدن به قدرت جهانی را برای شوروی هموار ساخت. موقعیت برتر شوروی، به مثابه طرف تعیین کننده در مذاکرات، در کنفرانس یالتا در فوریه ۱۹۴۵۵، ناشی از  موقعیت آن در تناسب قوای نظامی جنگ جهانی بود. حالا هم پوتین در آرزوی موقعیت برتر است. او اهرم هایش را یکی پس از دیگری جمع می کند. انتخابات آمریکا، سوریه و کره شمالی. پوتین در راس جمعیت انبو سن پترزبورگ ایستاده و در این اندیشه است که این بار شمشیر کدام پادشاه به او هدیه داده خواهد شد؟