رای‌دهندگان آمریکایی درباره توافق هسته‌ای چه می‌دانند؟

نویسنده: پل پیلار

دیپلماسی ایرانی: از جمله عوارض ماندگار فصل مبارزات انتخاباتی با چنین کیفیت افتضاحی، ایجاد سوء تفاهم گسترده در مسائل جدی سیاست خارجی است. مسائلی که به طور معمول خارج از درک عموم مردم است و درباره آن در مناظرات کمتر بحث می شود. با وجود شخصی مانند دونالد ترامپ که در مناظره دوم کاملا مشخص کرد که رویکرد او برای چهار هفته باقی مانده تا انتخابات، حفظ یک مجموعه از اتهامات و اظهارات تکراری و تاکید بیشتر بر روی آنهاست، نباید هم به بهتر شدن این سوءتفاهمات امید داشت. اظهارت ترامپ در واقع پافشاری روی مسائل و صحبت هایی است که به بیشتر شدن دریافت های غلط می انجامد و زمان و فضا برای اصلاح را کمتر و کمتر می کند. در  مناظره ها، در میان حجم گسترده اطلاعات نادرست، هیلاری کلینتون این مسائل را به چک کردن وبسایت شخصی اش برای یافتن حقیقت تخفیف داد. حتی با وجود این که او سهم بیشتری را به بحث های جدی سیاست های عمومی، داخلی و خارجی تخصیص داد، اما این دست رویکردها مشغله اصلی اش نبود.

مساله فقط اظهارات نادرست خاصی نیست که با جستجو در واقعیت بشود جلوی آن را گرفت. بلکه مشکل بزرگتر، اطلاعات نادرستی است که به اندازه دورغ های مشخص و عریان، در تار و پود صحبت ها، با کنایه، طنز و حذف طرف مقابل به خورد بیننده داده می شود. اثر آنها در ذهن عموم باقی می ماند، فارغ از این که نتیجه انتخابات چه خواهد بود. بسیاری از شهروندان ـ از جمله شاید برخی از زنان حومه پنسیلوانیا که به نظر می رسد تبدیل به مدلی در سیاست روز شده اند ـ تصمیم گرفته اند که یک زن ستیز (یا بدتر) را به کاخ سفید راه ندهند. این سوءتفاهمی است پایدار که حتی اگر درست هم نباشد می تواند در نتایج انتخابات تاثیر بگذارد. هرچند مدل رفتاری دونالد ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی به چنین برداشت هایی دامن زده است.

حالا یک موضوع مهم سیاست خارجی را در نظر بگیرید مانند توافق هسته ای با ایران. این نمونه ای قدرتمند است برای درک این که اطلاعات نادرست و سوءتفاهم می تواند چه مشکلاتی به بار آورد. حتی پیش از آغاز کمپین انتخاباتی ترامپ، گفته های بسیاری از چند سال قبل وجود داشت که چنین توافقی باید از بین برود. برای حزب جمهوری خواه به عنوان یک اصل، توافق هسته ای که در سیاست خارجی جای دارد، کارکردی متناظر و مقرون به صرفه در سیاست داخلی دارد: به این معنی که این توافق، دستاوردی برای دولت باراک اوباما است، در نتیجه برای جمهوری خواهان مشخص است که باید در داخل آن را نابود کنند.

حتی کسانی که به دنبال حقیقت آزمایی سخنان کاندیداها هستند نمی توانند درباره این مساله کاری کنند، چرا که نامزدها هیچ کدام درباره این موضوع که چگونه توافق هسته ای را اداره می کنند صحبتی نکرده اند. تنها برگی که در دست حقیقت آزماها وجود دارد این است که در بحث معاونان نامزدهای ریاست جمهوری، «برنامه هسته ای» با «برنامه سلاح هسته ای» تلفیق شد. شاید بهترین فرصت برای حقیقت آزمایان آخرین مناظره کاندیداهای ریاست جمهوری بود. جایی که ای بی سی نیوز، به خوبی حرف های ترامپ، دادن اطلاعات غلط و تحریف هایش را درباره توافق و برنامه هسته ای ایران جدا کرد. این صحبت ها از کارکتر ترامپ برمی آید، فردی که بارها این توافق را «غلط» و «یک طرفه» خوانده است: «با توجه به تغییراتی که ایران در برنامه هسته ای خود داده است، از جمله ایجاد شرایط برای کاهش ذخیره مواد هسته ای غنی شده، تنها به طور موثر زمان ساخت بمب توسط ایران از چند ماه تا یک سال افزایش پیدا کرده است.» این اطلاعات نادرستی است که می تواند تاثیراتی منفی در سیاست خارجی داشته باشد. بسیاری در ایران در حال حاضر به خاطر سهم منافع اقتصادی ایران در پی این توافق، ناامید هستند و آن چه را که دریافت کرده اند ناچیز می دانند. آنها نیز این توافق را یک طرفه و به نفع طرف مقابل می خوانند.

اطلاعات نادرست دیگری نیز در این مناظره وجود داشت که می شود به آن نگاهی انداخت. ترامپ به 1,7میلیارد دلار پول نقدی اشاره می کند که به عنوان بخشی از توافق هسته ای باید پرداخت می شد. پولی که در واقع بخشی از حل وفصل مشکلاتی است که قدمت آن به زمان حضور شاه در ایران باز می گردد. ترامپ در ادامه دادن اطلاعات غلط، آن را بخشی از پولی نام می گذارد که مالیات پردازان آمریکایی پرداخت کرده اند. در حالی که این پول از ابتدا متعلق به ایران بوده است. ترامپ نتیجه عجیب وغریب دیگری را از میان مفاد توافق هسته ای می گیرد و می گوید: «ایران و روسیه حالا بر ضد ما هستند.» در حالی که توافق هسته ای در تمامی سال های گذشته نزدیک ترین همکاری بین ایران ـ آمریکا  و روسیه ـ آمریکا را موجب شد.

برای بیشتر رای دهندگان آمریکایی نیازی به واکاوی تمامی جزئیات توافق هسته ای و روابط پیچیده دهه های گذشته نیست، اما اندکی بیشتر از جمله ای که کلینتون به گفتن آن اکتفا کرد لازم است: «برنامه هسته ای ایران بسته شد بدون این که یک گلوله شلیک شود.» این ها نکات اصلی ای است که رای دهندگان باید آن را بدانند:

• برای سال ها، پیش از شروع مذاکرات، ایران سانترفیوژهای بیشتری را به راه انداخته بود و غنی سازی اورانیوم ادامه می یافت. ایران چه به دنبال سلاح هسته ای بود یا نبود، به قابلیت ساخت آن نزدیک تر می شد. این فرآیند ادامه می یافت و ایالات متحده بیشتر و بیشتر تحریم ها را علیه مردم ایران اعمال می کرد.
• توافق این روند را متوقف کرد و همه مسیرها به سمت ساخت سلاح هسته ای مسدود شد.
• در توافق امکان بازرسی بین المللی هسته ای گسترده و سرزده وجود دارد که خود بیشترین بازدارندگی را ایجاد کرده است.
• بازرسان در گزارش های خود تایید کرده اند که با وجود گذشت بیش از یک سال از اجرای توافق، ایران به طور کامل به تعهدات خود پایبند بوده است.
• هیچ کس طرح قابل قبول و جایگزینی مانند طرح موجود را نمی تواند پیشنهاد کند که تا این حد نیز موثر باشد. تلاش های جایگزین برای رسیدن به توافقی دیگر تنها به عدم توافق منجر می شود که نتیجه آن بازگشت به وضعیت قبلی است.

این ها بحث هایی درست و حقیقی است، که به احتمال زیاد در چهار هفته باقی مانده تا انتخابات هم نخواهیم شنید. به خصوص وقتی که یکی از کاندیداها تمام استراتژی اش تا چهارهفته باقی مانده را صرف لجن پراکنی به سمت طرف مقابل تا جایی که در توان دارد، کرده است.

منبع: نشنال اینترست/ مترجم: روزبه آرش