وقتی آمریکایی‌ها از دیدن ناو ایرانی تعجب کردند

پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای، به مناسبت روز نیروی دریایی گفت و گویی را با امیر دریادار حبیب الله سیاری فرمانده نیروی دریایی ارتش منتشر کرد.

در ابتدای این گفت وگو که در پایگاه اطلاع رسانی KHAMENEI.IRمنتشر شده، آمده است:رهبر انقلاب، در یک تعریف کوتاه، نیروی دریایی را «نیروی راهبردی» معرفی کردند و فرموده اند: «نیروی دریائی امروز در بسیاری از نقاط عالم و در کشور ما یک نیروی راهبردی است؛ به چشم یک نیروی راهبردی به نیروی دریائی باید نگریسته شود.»

متن کامل این گفت و گو به این شرح است:

* چندین سال پیش، رهبر انقلاب از اصطلاح «نیروی راهبردی» برای نیروی دریایی استفاده کردند و این ترکیب بعد از آن تبدیل به یک گفتمان در نیروی دریایی شد، ولی متأسفانه در فضای رسانه ای، آن چنان به این موضوع پرداخته نشد. از نظر جنابعالی چرا نیروی دریایی نیروی راهبردی است و تأثیرات آن از حیث ژئوپلیتیک چگونه است؟

فرمانده معظم کل قوا در 14 مهر سال 88 در دانشگاه حضرت امام رحمة الله علیه بحث نیروی دریایی راهبردی را مطرح فرمودند که برای ما به عنوان مسئولین نیروی دریایی کاملاً مطلب جدیدی بود و تا آن موقع حتی درباره ی این موضوع فکر هم نکرده بودیم. ریشه ی کار آنجا بود که در 19 بهمن 86 بنده گزارشی از وضعیت کلی نیروی دریایی خدمت ایشان تقدیم کردم. ایشان تدابیر ارزشمندی برای ادامه ی کار نیروی دریایی و همچنین پیشرفت و ارتقای کار نیروی دریایی فرمودند. ما کارمان را ادامه دادیم و خدمت حضرت آقا طرح ارائه دادیم. ایشان بازهم تدابیر دیگری فرمودند و طرح ولایت را مصوب کردند. همین کار را ادامه دادیم تا اینکه در سال 88 ایشان بحث نیروی دریایی راهبردی را مطرح فرمودند.

بحث جالبی بود و ما را به این فکر انداخت که معنی و مفهوم نیروی دریایی راهبردی چیست و مقام معظم رهبری چه مطلبی را دنبال می کنند؟ روی این موضوع بسیار کار کردیم و به این نتیجه رسیدیم که در کل نیروی دریایی در طول تاریخ فرازونشیب های متعددی را پشت سر گذاشته است. برای مثال، نیروی دریایی ایران در دوره ی هخامنشیان از خلیج فارس به دریای مدیترانه رفته و در آنجا عملیات انجام داده بود. حتی در فیلم ضد ایرانی که آمریکایی ها ساخته اند هم این موضوع نشان داده شده است که ایرانی ها در آن زمان توانسته اند از طریق دریا به کشوری چون یونان حمله کنند. می گویند عدو شود سبب خیر، اگر خدا خواهد، عکس العمل جامعه ی ایران در رسانه ها به این توهین، این بوده است که در هزاران سال پیش، چگونه نیروهای ایرانی توانسته اند این همه مسیر را طی کنند و چگونه توانسته اند این همه نیرو را به آنجا منتقل کنند. البته بنده با تفکری که پشت این کار بوده است فعلا کاری ندارم. مهم این است که درهرصورت این ملت تا این حد توانمند بوده است.

همین طور که با فرازونشیب های مختلف تاریخ پیش می رویم، در شهریور 1320 که انگلیسی ها به نیروی دریایی در جنوب حمله می کنند، غلامعلی بایندر که فرمانده ی نیروی دریایی بوده است با آن ها مقابله می کند و نیروی دریایی آسیب کلی می بیند و حدود هفتصد نفر از نیروی دریایی در شمال و جنوب شهید می شوند. در سریال «در چشم باد» هم به این موضوع که چه اتفاقی افتاد و اینکه چگونه هجوم بردند و به نیروی دریایی آسیب زدند، پرداخته شده بود.

در زمان رژیم پهلوی درست است که برای ارتقای توان نیروی دریایی به سمت وسوی خرید تجهیزات جدید رفتیم، اما چیزی از خودمان نداشتیم. تجهیزات و امکانات خوبی داشتیم و در حال گسترش بودیم، حتی در سواحل مکران نیز در حال احداث پایگاه های جدید بودیم، اما مهم این بود که حلقه ی زنجیر ناتو بودیم؛ یعنی خودمان تصمیمی نمی گرفتیم و کارگزار ناتو بودیم. تولیدکننده نبودیم، صرفا مصرف کننده ی دانش و تکنولوژی دیگران بودیم. در واقع خط دفاعی را برای جلوگیری از نفوذ کمونیست به آب های گرم جنوب شکل می دادیم.

اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، نیروی دریایی وارد جنگ شد و آن را با افتخار پشت سر گذاشت. در 7 آذر 59 که 67 روز از جنگ می گذشت، نیروی دریایی عراق را منهدم کردیم و کشور عراق را محاصره ی دریایی کردیم. تجارت عراق را قطع کردیم، صادرات نفت آن را قطع کردیم و اصلی ترین آسیب را به بدنه ی اقتصادی کشور دشمن وارد کردیم. این پیروزی بسیار بزرگی بود. با این کار نشان دادیم که نیروی دریایی ایران روی پای خودش ایستاده و به جوانان و دانش بومی خودش تکیه کرده است.
بعد از دفاع مقدس، دوره ی سازندگی را داریم. بعد از آن در سال 88 فرماندهی معظم کل قوا فرمودند اگر نیروی دریایی می خواهد نیروی دریایی شود، باید از خلیج فارس بیرون برود و در دریاهای آزاد دریانوردی کند. همان سال 88 فرمودند دریانوردی را که الحمدالله امروز شکل پیشرفته ای پیدا کرده است، ادامه دهید. از فرمایش مقام معظم رهبری می توان فهمید که یکی از مفاهیم نیروی دریایی راهبردی این است که در دریاهای آزاد دریانوردی کنیم. در ادامه ی سخنان و تدابیرشان دلیل این کار را نیز فرمودند که به فرموده ی ایشان، منافع کشور در دریا، منافع راهبردی و کلان است.

با داشتن اقتدار می توان از این منافع به نفع کشور استفاده کرد. طبق فرمایش مقام معظم رهبری، باید به سواحل عمان و حضور در دریای عمان توجه کرد، زیرا دریای عمان برای ایران گنج است. ذخیره ای است که تا امروز به آن توجه نشده است. ایشان می فرمایند تاکنون همه ی حواسمان را متوجه خلیج فارس کردیم، البته که خلیج فارس نیز برای کشور مهم است، اما باید توجه کنیم عقبه ی اساسی خلیج فارس، دریای عمان است. بنابراین با توجه به نوع نگاهی که حضرت آقا نسبت به منافع کشور و گنج کشور در دریا دارند، منافع کلان و راهبردی کشور در دریا را مورد بررسی قرار دادیم.

* چرا از نظر رهبر انقلاب، دسترسی به دریا و حضور در دریای عمان مهم بوده و هست؟

در بررسی هایمان متوجه شدیم بیشترین منابع غذایی کشور در دریاست. بیشترین انرژی ها از جمله انرژی های جدید، در دریا هستند که باید بتوانیم از آن ها استفاده کنیم. برای مثال، در حال حاضر استفاده از انرژی جزر و مد در دستور کار قرار دارد، زیرا این انرژی از انرژی های فناناپذیر دریاست. تجارت کشور از راه دریاست. می دانید که بالای نود درصد از صادرات و واردات کشوری هایی که به دریا راه دارند، از طریق دریاست. مزارع دریایی و گردشگری نیز از منابع دیگر هستند، زیرا در واقع در سواحل دریا کسب وکار ایجاد می کنند. مقام معظم رهبری نیز فرموده اند در سواحل و دریا، اقیانوسی از کار وجود دارد. بنابراین با بررسی فرمایش های آقا متوجه می شویم که منظور ایشان پیشرفت دریامحور کشور است. در حقیقت در هر مقطعی روی مفهوم بیانات مقام معظم رهبری کار شده است. همه ی بیانات ایشان، مفاهیمی عمیق و ریشه دار هستند.

با پیشرفت دریامحور کشور می توان یکی از پایه های اساسی پیشرفت کشور در منابع راهبردی و کلان را طبق فرمایش مقام معظم رهبری، در دریا بنا کرد. بنادر را باید در سواحل گسترش دهیم و آن ها را به بنادر جدید ارتقا دهیم تا به تعبیر و فرموده ی ایشان، از خام فروشی نفت جلوگیری کنیم. چراکه با صادرات نفت خام به کشورهای دیگر، آن ها روی نفت کار می کنند و بعد محصولات حاصل شده را به کشور خودمان می فروشند، اما با ایجاد پتروشیمی در سواحل، می توان نفت را به فرآورده تبدیل کرد و فروخت. همان طور که می دانید پتروشیمی صنعتی است که به آب نیاز دارد و باید در سواحل ایجاد شود. اینکه حضرت آقا فرمودند ما غفلت کردیم، درست است. اگر به موقع اقدام کرده بودیم، هیچ وقت بندر دبی درست نمی شد، زیرا برای شرکت های تجاری مقرون به صرفه نیست که کالای خود را از تنگه ی هرمز با آن شرایط محدود دریانوردی در جنوب خلیج فارس وارد خلیج فارس کنند. برای هر شرکتی بحث زمان و اقتصاد مطرح است و به نفعش است بار خود را در بنادری چون چابهار و جاسک پیاده کند.

پیشرفت دریامحور کشور در آبادانی و رونق سواحل نیز تأثیرگذار است. امروز کریدور جنوب به شمال مطرح است. اگر چابهار و جاسک به آسیای میانه وصل شوند، در واقع آسیای میانه را به دریای آزاد وصل کرده اند. می دانید که آسیای میانه به دریای آزاد راه ندارد. بنابراین این گونه تجارت آسیای میانه از طریق ایران انجام می شود. این اقدام سود و بهره ی زیادی برای ایران خواهد داشت. برای توسعه ی دریامحور کشورها می توان با عبور از عرض دریای خزر، به قفقاز وصل شد. خوشبختانه موقعیت ژئوپلیتیک جمهوری اسلامی ایران به گونه ای است که انگار در چهارراهی جهانی قرار گرفته است که می تواند قاره ها را به یکدیگر وصل کند. راه ابریشمی که در قدیم وجود داشت، به دلیل همین جایگاه منحصربه فرد کشور ما بود.

می دانید که در ایران سه نوع ساحل وجود دارد: یکی ساحل دریای خزر، دومی ساحل خلیج فارس و سومی ساحل مکران. ساحل مکران در واقع سواحل جنوب شرق بندرعباس تا آخرین بندر در مرز ایران و پاکستان را شامل می شود. ساحل مکران مهم ترین ساحل کشور است، زیرا از آنجا مستقیم به دریای آزاد راه داریم. سواحل مکران دروازه ی طلایی ورود به آب های آزاد جهان است که خیلی از کشورها آرزوی داشتن چنین سواحلی را با چنین موقعیتی دارند. یکی از این کشورها روسیه است. کشور روسیه در سال های قبل، کشوری عقب افتاده بود؛ تازمانی که پتر کبیر به بررسی دلایل پیشرفت اروپای غربی پرداخت. در این بررسی ها متوجه شد که علت این پیشرفت، استفاده ی آن ها از دریا بوده است. پتر کبیر بعد از بازگشت به روسیه، شهر سن پترزبورگ را در کنار رودخانه ی نوا بنا کرد و این گونه روسیه را از طریق این رودخانه به دریای آزاد وصل کرد. بنابراین این گونه است که امروز روسیه ادعای ابرقدرتی و پیشرفته ترین کشور را در جهان دارد. اما متأسفانه در ایران سلاطین بی لیاقت این کشور به این فکر نیفتادند. به همین دلیل است که ملت ایران از این نظر عقب افتاده اند. به این ترتیب، بنا بر نظر حضرت آقا، در جهت پیشرفت دریامحور کشور، امروز متوجه اهمیت سواحل مکران شده ایم.

دلیل دیگری که می توان به آن اشاره کرد، این است که در تاریخ، در زمان حکومت امپراتوری عثمانی، اگر اشتباه نکنم سال 1500 میلادی، راه ارتباطی بین غرب و آسیای جنوب شرق قطع شد. برای تجارت بین آسیای جنوب شرق و غرب، مسیر ابریشم، چه از راه زمین چه راه از دریا، وجود داشت، اما بیشتر مسلمانان در آن به تجارت می پرداختند. اروپایی ها که به این فکر افتاده بودند دوباره ارتباط خود را با آسیای جنوب شرق برقرار کنند، سراغ اسپانیایی ها و پرتغالی ها رفتند. پرتغالی ها و اسپانیایی ها در دریای آزاد حرکت کردند و آفریقا را دور زدند و دو دسته شدند. یک دسته به سمت آمریکای جنوبی رفتند و دسته ی دیگر که پرتغالی ها بودند، به سمت اقیانوس هند رفتند. نزدیک باب المندب دوباره دو شاخه شدند. یک شاخه به سمت آسیای جنوب شرق رفتند و آنجا مستقر شدند. بسیاری از جزایر اندونزی هنوز دست کشور پرتغال است. شاخه ی دیگر به طرف ایران آمدند و در شمال اقیانوس هند در تیس مستقر شدند. تیس روستایی نزدیک چابهار است که در آنجا قلعه ای نیز به نام قلعه ی پرتغالی ها وجود دارد. فردی به نام آلفونسو آلبوکرک می گوید هرکسی بخواهد در قرن بیست ویکم به بعد در جهان حکومت کند، باید در این منطقه مستقر شود. بعد نیز به قشم، کیش و خلیج فارس لشکرکشی می کند و حدود 120 سال آنجا حاکمیت می کند؛ یعنی تا زمان شاه عباس که شاه عباس امام قلی را مجهز می کند تا پرتغالی ها را از خلیج فارس بیرون کنند. آن ها که خود توانایی این کار را نداشتند، از انگلیسی ها کمک می گیرند و با کمک انگلیسی ها، پرتغالی ها را از خلیج فارس بیرون می کنند. به همین دلیل است که بندر گمبرون به بندرعباس تغییر نام پیدا کرده است. بعد از آن، قشم و کیش نیز آزاد می شوند، اما انگلیسی ها که استعمارگرانی واقعی هستند، خود آنجا مستقر می شوند.

برنامه ریزی انگلیسی ها بر این اساس است که اگر می خواهید بر ملتی حکومت کنید، دو کار باید انجام دهید. یکی اینکه بر آب های آن تسلط پیدا کنید. دوم، مردمش را از ساحل دور نگه دارید. همین کار را در مورد ایران انجام دادند؛ یعنی با فرهنگ سازی سعی کردند مردم را از دریا دور کنند. جالب آنکه صدراعظم بی لیاقتی در زمان قاجاریه گفته بود اگر انگلیسی ها تسلط بر آب های خلیج فارس را می خواهند، خب به آن ها بدهید، چرا باید کام شیرین دوست را با آب شور دریا تلخ کنیم!؟ این نتیجه ی کار استعمار است که ما را نسبت به منافع کلان و عظیمی که در دریا داریم بیگانه می کند.

وقتی مردم را از ساحل دور می کنند، اتفاقی که می افتد این است که بنادر مهم ما محروم می ماند. چند بندر مهمی که در تاریخ داشتیم، یکی تیس بود که امروز روستای کوچکی در ورودی چابهار است. یکی جاسک بود و دیگری سیراب که هر سه نیز محروم مانده اند. وقتی مردم را از ساحل دور می کنند، بر دریای ما تسلط پیدا می کنند. ایران بعدها که پیشرفت می کند، در ناتو قرار می گیرد. در واقع دریاهای ما در کنترل آن ها بوده است. بنابراین سرزمین سواحل مکران سرزمین سوخته می شود؛ به گونه ای که کمترین آثار توسعه در آن مناطق دیده می شود و خواسته ی استعمار نیز همین بوده است. در تدابیری که حضرت آقا با دیدگاه عمیق خود اندیشیده اند، نیروی دریایی عامل برقراری امنیت برای به چرخش درآمدن چرخه ی اقتصادی مملکت است. به همین دلیل است که ما نظریه ی «بازگشت به دریا» را متعلق به رهبر جمهوری اسلامی ایران می دانیم، زیرا بعد از سال ها استعمار، امروز دیدگاه مقام معظم رهبری این است که به سمت آبادانی سواحل برویم که مطمئناً این سواحل باعث پیشرفت دریامحور کشورمان می شوند.

* در حال حاضر چه راهبردهایی در دستور کار نیروی دریایی قرار دارد؟

در حال حاضر، دو بحث مطرح است. یکی بحث بازگشت به دریا برای پیشرفت دریامحور کشور و دیگری بحث اقتدار دریایی. این دو موضوع را به دو شعار اصلیِ توسعه ی سواحل مکران برای اجرای تدابیر مقام معظم رهبری و اقتدار دریایی برای حضور در دریای آزاد و برقراری امنیت برای توسعه ی سواحل تبدیل کرده ایم. امروز این دو شعار اصلی در دستور کار دولت قرار گرفته است و به طور منظم و مرتب پیگیری می شود. برنامه های مختلفی برای آباد شدن سواحل مطرح شده تا به آنچه مورد نظر مقام معظم رهبری در زمینه ی دریا و بهره برداری از دریاست، نزدیک شویم.

در بحث اقتدار دریایی، دیدگاه حضرت آقا این است که چون دوسوم کره ی زمین آب است، باید به دریاهای آزاد برویم. زمانی می توانید از منابع و منافعی که در دریا وجود دارد استفاده کنید که اقتدار دریایی داشته باشید؛ یعنی در دریا قوی و محکم حضور پیدا کنید و بتوانید دریاها را کنترل کند. دریاهایی که مربوط به منافع خودتان می شود، بدون نگاه سلطه گری بر دیگران. حضرت آقا نیز می فرمایند ما نگاه تعرض آمیز به کشورها نداریم. در دریای آزاد باید حضور داشته باشیم، زیرا دوسوم کره ی زمین دریای آزاد است. حضور در دریای آزاد به معنی دفاع از منافع است. امروز با بحث دزدان دریایی خلیج عدن روبه رو هستیم که اقتصاد همه ی کشورهای دنیا را به خطر انداخته است. اگر کشور جمهوری اسلامی ایران توانایی حضور در آب های آزاد آن منطقه را نداشته باشد و نتواند از منافع کشور خود دفاع کند، اقتصاد کشور دچار مشکل می شود. ضمن اینکه باید التماس کنیم تا انگلیسی ها کشتی های ایرانی را اسکورت کنند. امروز در آبراه های مهم دنیا هرکسی به فکر این است که بر دیگران تسلط پیدا کند. بنابراین ما باید بتوانیم از حق خود دفاع کنیم، بدون اینکه نگاه تجاوزکارانه ای به دیگران داشته باشیم. حضور در دریای آزاد منافع دیگری نیز دارد؛ یعنی ضمن دفاع از اقتصاد کشور و حفظ آن، خود حضور ایران در بین کشورهای دنیا، موضوع مهمی است. امروز توانمندی ما در دریا به اندازه ای است که به مدیترانه می رویم و برمی گردیم. حضرت آقا وقتی به بندرعباس تشریف آورده بودند، فرمودند وقتی شما به دریاهای آزاد می روید، آن ها می دانند شما قصد حمله به دیگران را ندارید، اما نفس حضور شما آن ها را دستپاچه می کند و مثل زنبور به جوش وخروش می آورد، زیرا حرکت شما برای کشورهای منطقه الهام بخش و امیدآفرین است.

* گویا رهبر انقلاب تأکید داشته اند که به سواحل کشورهای آفریقایی هم بروید.

بله، حضرت آقا در جایی فرموده اند نیروی دریایی مثل وزارت امور خارجه می تواند در توسعه ی دیپلماسی کشور اثرگذار باشد. وزارت امور خارجه برای برقراری توسعه ی ارتباط است، اما اقتصاد، تجارت و فرهنگ همه در چارچوب مأموریتی است که حضرت آقا برای نیروی دریایی مطرح فرموده اند. امروز وقتی نیروی دریایی ایران هفتصد تا هشتصد نفر را در بنادر کشورهای دنیا پیاده می کند، قصد نشان دادن فرهنگ کشور خود را دارد. می دانید که روی ایران هراسی در دنیا بسیار کار شده است. حضرت آقا می فرمایند با رسانه هایی که در اختیار دارند، در مناطق بسیاری علیه ایران صحبت کرده اند که نیروی دریایی با اقتدار خود همه ی این ها را خنثی می کند. ارتباطات را قوی می کند. رفت وآمدها را زیاد می کند. بین جمهوری اسلامی با دنیا ارتباط برقرار می کند. در دریاها امنیت را برقرار می کند. امنیت اقتصادی و روابط دیپلماسی را گسترش می دهد. در واقع توان فرهنگی، نظامی، علمی و صنعتی کشور را به معرض نمایش می گذارد و در نهایت با ملت های دنیا ارتباط برقرار می کند.
در چند سال گذشته، به مدیترانه، کشورهای حاشیه ی دریای سرخ و برخی از کشورهای شرق آفریقا رفته ایم، حتی به آسیای جنوب شرق نیز رفته ایم. همه ی این ها نشانه ی اقتدار است. وقتی ناو ایرانی به چین می رود، مردم آن برنامه ریزی می کنند و برای بازدید آن می آیند. این به معنی توانمندی کشور است. به نظر بنده، از اثرات حضور در دریای آزاد، غرور ملی است. امروز شاید استکبار جهانی در همه ی آب های دنیا حضور داشته باشد، اما نگاهی سلطه گرایانه دارد. درحالی که نگاه ایران سلطه گرایانه نیست. افتخار ماست که در آب های آزاد حضور داشته باشیم. نگرش حضرت آقا این است که باید در اقیانوس اطلس نیز حضور داشته باشیم. حضرت آقا فرموده اند کشوری در غرب آفریقا وجود دارد که بهتر است آنجا نیز بروید. اگر اشتباه نکنم، اسم آن را گامبیا فرمودند. بنده نیز عرض کردم، چشم می رویم. حضرت آقا فرمودند دلیل آن چاپ کتابی به نام «ریشه ها» است. نویسنده ی این کتاب از سیاه پوستان برده بوده که بعدها تحصیل کرده است. گویا در این کتاب، به این کشور اشاره شده است. آمریکایی ها وقتی برای بردن برده به این کشور می رفتند، جنایت های زیادی در این کشور کوچک آفریقایی مرتکب می شدند. حال اگر ایران به این کشور برود و فرهنگ خود را به آن مناطق نشان دهد و برای مردم آنجا احترام قائل شویم، تفاوت نگاه جمهوری اسلامی ایران با آمریکا، و آنچه در بحث ایران هراسی مطرح شده است، برای مردم جهان مشخص می شود.
درهرصورت این نگاه و این تفکر در برنامه ی کار قرار گرفته است. بحث های سیاسی آن باید با هماهنگی های وزارت امور خارجه باشد تا بتوانیم به آنجا مسافرت کنیم. بنابراین نظریه ی بازگشت به دریا با توجه به هدف توسعه ی دریامحور کشور و با توسعه ی سواحل مکران به عنوان پایه و اقتدار دریایی انجام پذیر است. این دو لازم و ملزوم یکدیگر هستند.

* رهبر انقلاب چه ویژگی هایی را برای نیروی دریایی برشمرده اند؟

حضرت آقا سال گذشته فرمودند نیروی دریایی چند ویژگی خاص دارد. اول، نیروی دریایی «نظامی» است، زیرا در چارچوب ارتش جمهوری اسلامی ایران خدمت می کند و در واقع برای دفاع از مرزهای آبی و منافع و منابع، مسئولیت و مأموریت نظامی دارد؛ یعنی کنترل خطوط مواصلاتی کشور از مأموریت های نیروی دریایی است. دوم، نیروی دریایی «علمی» است به این دلیل که علم در نیروهای مسلح در بالاترین سطح خودش است. علمی که امروز در ناوهای موشک انداز و ناوشکن ها وجود دارد، علم پیشرفته ای است. وقتی نیروی دریایی حرکت می کند، صنعت را نیز به حرکت درمی آورد. می دانید که اگر امروز به ساخت ناوشکن اقدام کنیم، چند شرکت دانش بنیان، دانشجو، دانشگاه و کارخانه شروع به فعالیت می کنند؟ اگر بندرسازی را شروع کنیم، وضع عمرانی کشور تغییر می کند. اگر استقرار نیروی دریایی در منطقه یا سواحل مکران ادامه یابد، در عمران و آبادانی آن منطقه تأثیر بسزایی خواهد داشت. سوم، نیروی دریایی «بین المللی» است. این صفت را به هیچ نیروی دیگری نداده اند، زیرا به محض جدا شدن از ساحل، عرصه ی ما عرصه ی بین المللی می شود. عرصه ی پنجاه کیلومتر بیرون از مبدأ عرصه ی بین المللی است. چهارم اینکه نیروی دریایی «سیاسی» است. به همان دلیلی که عرض کردم که مثل وزارت امور خارجه می تواند در توسعه ی دیپلماسی کشور اثرگذار باشد. و ویژگی پنجم اینکه تأثیر در «آبادسازی ملی» است، زیرا حضور نیروی دریایی در سواحل مکران باعث آبادانی می شود. باعث ایجاد امنیت می شود و همه می توانند پای کار بیایند و آنچه مدنظر رهبری است، اتفاق بیفتد. بنابراین طبق فرمایش مقام معظم رهبری، نیروی دریایی با ویژگی های ملی بودن، بین المللی بودن، سیاسی بودن و اثرگذار در آبادسازی ملی، راهبردی است و باعث شکل گیری نظریه ی بازگشت به دریا می شود. ایران نیز می تواند مانند سایر کشورهای دنیا، از دریا استفاده کند. کشور سنگاپور با اینکه از نظر مساحتی نصف جزیره ی قشم است، اما منافع زیادی از دریا می برد. همین طور دبی یا بندر شانگهای چین نیز از دریا بهره ی کلانی می برند.
واقعیت این است که هفتاد درصد سطح کره ی زمین آب است، هشتاد درصد مردم یا در کنار آب زندگی می کنند یا حداکثر در فاصله ی دویست کیلومتری از آب زندگی می کنند. نود درصد صادرات و واردات کشورها نیز از طریق آب صورت می گیرد. اگر به نقشه نگاه کنید، متوجه می شوید که تقریباً همه ی شهرهای مهم دنیا در کنار دریا هستند، زیرا از منافع دریا استفاده می کنند. تنها کشوری که ضعیف ترین شهرها را در ساحلش دارد، ایران است. این موضوع نیز به دلیل سیاست استعمار بوده است، اما امروز می خواهیم بنا بر سیاست مقام معظم رهبری، سیاست استعمار را در هم بشکنیم و این سرزمین سوخته را به دریا بازگردانیم.

* صنعت و تکنولوژی نیروی دریایی کشور تا چه اندازه بومی شده است؟

یکی از محورهای اصلی و اساسی نیروی دریایی برای اقتدار دریایی، داشتن تجهیزات مناسب است. حضرت آقا نیز می فرمایند نیروی دریایی تجهیزات محور است؛ یعنی اگر ناوشکن نداشته باشیم، نمی توانیم برای مثال قاره ی آفریقا را دور بزنیم یا نمی توانیم به اقیانوس آرام یا اطلس برویم. هر اقدامی تجهیزات خاص خودش را می خواهد. همه ی تجهیزات دریایی کشور قبل از انقلاب، ساخت کشورهای غربی بود. بعد از انقلاب مسیری را طی کردیم که امروز در این جایگاه قرار گرفتیم.

سال ها پیش رهبر انقلاب به ما فرموده بودند غیرت دارید؟ همت دارید؟ بروید خودتان بسازید. چهار سال بعد از آن، ناو موشک انداز رونمایی شد. این حرکت بسیار بزرگی بود. توجه بفرمایید که یک جمله ی رهبری چه حرکتی را می تواند به وجود بیاورد. حضرت امام رحمة الله علیه نیز فرموده بودند حصر آبادان باید شکسته شود. این پنج کلمه یک عملیات بزرگ را در دفاع مقدس رقم زد. سال 76 حضرت آقا در نمایشگاهی که در بندرعباس برگزار کرده بودیم فرمودند نیروی دریایی ناوشکن بسازد، ناوشکنی که توانایی بردن موشک و بالگرد را داشته باشد. حاصل همین جمله، جماران، دماوند و سهند شد. همان موقع، وقتی حضرت آقا این جمله را فرمودند، برخی ها لبخند زدند و آن را باور نکردند، اما این کار انجام شد. این پروژه به قدری اهمیت داشت که حضرت آقا شخصاً برای افتتاح آن به بندرعباس تشریف آوردند، زیرا توانمندی جوانان کشور به نتیجه رسیده بود.

بنده امروز به شما اطمینان می دهم نیروی دریایی برای ساخت تجهیزات مورد نیاز خود، برای حضور در دریاهای آزاد جهان، هیچ نیازی به دیگران ندارد. عرض بنده این نیست که نیاز علمی به کشورهای جهان نداریم. کسب علم سفارش دین ماست، اما بهره برداری از علمی که نظریه ی استکباری روی آن نباشد. امروز واقعاً افتخار می کنیم که در ساخت تجهیزات بومی، هر تجهیزاتی که بخواهیم، برای حضور در آب های آزاد، توانمند هستیم.

* نیروی دریایی چگونه توانست در شرایط تحریم، به این سطح از توانمندی دست پیدا کند؟

می گویند تحریم ها درست است که ضربه هایی به ما زد، اما از جنبه ای دیگر، برای ما یک نعمت هم بود. هیچ گاه خودمان را اسیر تحریم ها نکردیم. تحریم ها موجب شد که «خلاقیت» ها و «نوآوری» ها بیشتر شکوفا شود. زیرا نیازمندی خلاقیت به وجود می آورد. این جملات را بارها از حضرت آقا شنیده ایم. می دانید که زیردریایی طارق را در زمان تحریم ها تعمیر کردیم. تا قبل از آن، اصلا علم زیردریایی را نداشتیم و درباره ی زیردریایی کار خاصی انجام نداده بودیم. تحریم که شد، خارجی ها همه ی نقشه های ساخت و تعمیر را بردند. به حضرت آقا که گفتیم، فرمودند چه بهتر که بردند، خودتان بسازید. همین جمله باعث شد مهندسین خودمان دست به کار شوند و توانستند خودشان طارق را تعمیر کنند. این تعمیرات اساسی برای اولین بار بود که در کشور اتفاق می افتاد. در طول تاریخ، به هیچ عنوان زیردریایی نداشتیم، اما نفوذ کلام رهبری باعث شد تا جوانان جمع شوند که شما شاهد نتیجه ی کارشان در بندرعباس هستید. این نوع بومی سازی خلاقیت به وجود می آورد. این اعتقاد جوانان به کشور و رهبری را نشان می دهد. پای کار بودنشان را نشان می دهد.

الان نیروهای ما با ناوها صد تا صد تا بیست روز دریانوردی می کنند. روزهای اول صدور این فرمان کار برای بچه ها سخت بود، چون هیچ گاه این گونه دریانوردی نکرده بودند. رسانه های غربی نیز باور نمی کردند. برای مثال، سبلان برای دریانوردی که رفته بود، با آمریکایی ها در اقیانوس آرام مواجه شد. قانون دریا این است که کشتی هایی که از کنار یکدیگر رد می شوند، می پرسند تو کیستی؟ کجا می روی؟ (امروز البته این کار به صورت خودکار شده است.) سبلان خود را ناوگروه ایرانی معرفی می کند. از او می پرسند شما اینجا چه کار می کنید؟ بچه های ما نیز جواب می دهند، شما اینجا چه کار می کنید؟ اینجا به ایران نزدیک تر است. آن ها نیز پاسخ می دهند قصدی نداشتیم فقط خواستیم بگوییم این مسیر طوفانی است و بعد به ناوشکن سبلان ادای احترام می کنند. این ناوشکن در اقیانوس آرام به طوفان برخورد می کند، اما به سلامت عبور می کند و به دلیل کفایت فرمانده اش، حضرت آقا فرمودند او را بیاورید تا ببینم چگونه توانسته دریانوردی را در آن شرایط ادامه دهد. بنابراین امروز افتخار ما این است که در اقیانوس به راحتی دریانوردی می کنیم و مأموریت های طولانی را در شرایط طوفانی پشت سر می گذاریم.

* توانمندی دفاعی نیروی دریایی برای زمان حمله احتمالی دشمن در چه وضعیتی است؟

ما در بحث توان نظامی، برای مقابله با هر دشمنی، خودمان را از نظر «تجهیزات» با دیگران مقایسه نمی کنیم، زیرا اگر همه ی تجهیزات دنیا را جمع کنید، به اندازه ی استکبار جهانی تجهیزات نخواهند داشت. اما اعتقاد ما این است که برای دفاع از محدوده ای که منافع و منابع ماست، «ایمان» و «توانمندی» لازم را داریم که در مقابل هر تهدیدی ایستادگی کنیم. این موضوع را نیز دشمن می داند، زیرا اگر این موضوع را نمی دانست و به آن پی نبرده بود، همان رفتاری را که با کشورهای دیگر کرد، با ایران نیز می کرد. بنابراین اگر صرفاً شعار گزینه های متفاوت را می دهد، در واقع می داند این گونه نیست که ایران دست روی دست بگذارد و تسلیم شود.

از نکات بارز نیروهای مسلح این است که همه ی تحرکات را در هرجایی که مربوط به کشور باشد، رصد می کند. همه ی تحرکات را در دریا رصد می کند و در مقابل آن ها تاکتیک های خاص خود را به کار می گیرید. بنابراین هرگاه ملت آمادگی ایستادگی در مقابل تهدیدی را داشته باشد، نیروهای مسلح، چه هوایی، چه زمینی و چه دریایی، ابزار ملت برای دفاع هستند.

فکر نیروهای مسلح و تدبیر حضرت آقا این است که نیروهای مسلح با همه ی تجهیزاتی که در اختیار دارند، باید شبِ حمله ای فکر کنند. به فرموده ی حضرت آقا، شبِ حمله ای به معنی این است که نیروهای مسلح باید هر لحظه و در هر شرایطی، آماده ی دفاع از منطقه ی تحت مسئولیت خود باشند که الحمدالله این آمادگی، در همه ی سطوح نیروهای مسلح وجود دارد و جواب حمله ی احتمالی دشمن، پشیمان کننده و سخت خواهد بود.