رئیس‌جمهور جمهوری‌خواه نمی‌تواند توافق را لغو کند

نویسنده: پل والدمن

دیپلماسی ایرانی: جمهوری خواهان در شش سال گذشته، بخش عمده ای از وقتشان را صرف اعتراض به ناتوانی خودشان در برابر کارهایی که باراک اوباما انجام داده است، کرده اند. این راهی است که وقتی شما خارج از قدرت هستید انجام می دهید: ابزار محدودی برای خنثی سازی اقدامات رئیس جمهور وجود دارد، حتی اگر شما کنترل کنگره را هم در اختیار داشته باشید. این فضا همچنین برخی نارضایتی های رای دهندگان جمهوری خواه را هم توضیح می دهد، این مسئله پس از آن که رهبرانشان به آنها گفته اند که تمام راه ها برای مبارزه با اوباما را می روند (همانند لغو قانون بیمه درمانی) به وجود آمده و این که آنها در این زمینه هر بار شکست خورده اند.

در حال حاضر به نظر می رسد آنها در متوقف کردن ایالات متحده و پنج قدرت جهانی برای مذاکره با ایران بر سر مهار برنامه هسته ای اش، شکست خورده اند. از آن جایی که این توافق، معاهده نیست، نیازی به تصویب ندارد، در عوض کنگره سعی دارد با تصویب لایحه ای آن را متوقف کند، اما رئیس جمهور اوباما آن را وتو خواهد کرد. شکستن وتوی رئیس جمهور نیاز به آرای دو سوم اعضای هر دو مجلس کنگره دارد و مخالفان توافق نمی توانند به این تعداد آرا دست پیدا کنند.

جمهوری خواهان برای رسیدن به حد نصاب شکستن وتو در سنا نیازمند رای مثبت 13 سناتور دموکرات هستند، این در حالی است که تاکنون تنها 2 سناتور دموکرات به آنها پیوسته اند. 13 سناتور دموکرات هنوز نظرشان درباره توافق را اعلام نکردند، با فرض این که 11 نفر از آنها با توافق مخالفت کنند –امری که محال است- باز هم توافق حامیان کافی برای متوقف کردن شکستن وتو را در اختیار دارد. این درحالی است که در هر حالتی شکستن وتو در مجلس نمایندگان شکست خواهد خورد.

خوب پس از این چه خواهد شد؟ وقتی تمام آرا مشخص شد، کاندیداهای جمهوری خواه انتخابات ریاست جمهوری میکروفون را می گیرند و اعلام می کنند که: این بدترین توافق در تاریخ دیپلماسی است و باراک اوباما را با نویل چمبرلین مقایسه می کنند، اسرائیل در معرض حمله اتمی قرار گرفته است و غیره.

هیچ اختلافی بین این کاندیداها وجود ندارد، فقط در زمینه سرعت عمل آنها در لغو توافق اختلاف وجود دارد. به طور مثال، اسکات واکر در «روز اول» ریاست جمهوری اش این کار را انجام می دهد و به این نکته هم اشاره کرده است که ممکن است نیاز به حمله نظامی به ایران هم داشته باشد. مارکو روبیو هم اظهار نظر مشابهی داشته و گفته که به سرعت تحریم ها را باز می گرداند. جب بوش گفته که تا زمانی که کابینه اش را تشکیل دهد و با متحدین مشورت کند، صبر خواهد کرد.

هیچ کدام از این ادعاها آن چیزی نیست که در آینده اتفاق خواهد افتاد. این امکان دارد که دیگر امضاکنندگان توافق یعنی آلمان، چین و روسیه بگویند که ما به این که رئیس جمهور ترامپ چه فکر می کند، کاری نداریم و کار خودمان را انجام می دهیم. دلیل این که رژیم کنونی تحریم ها موثر است به خاطر سازمان ملل و تعداد بسیار زیادی از کشورها است که در خارج ساختن ایران از اقتصاد جهانی مشارکت داشته اند، تحریم های ایالات متحده به خودی خود نمی تواند چنین تاثیری داشته باشد.

از سوی دیگر اگر توافق آن گونه که جمهوری خواهان ترجیح می دهند، شکست بخورد، به وضعیت قبلی بازخواهیم گشت، ایران بدون حضور بازرسان، آزادانه به سوی ساخت سلاح هسته ای خواهد رفت.

فرض کنید که کنگره نتواند توافق را نابود کند و این توافق شروع به عملیاتی شدن کند. یک سال بعد کاندیداهای جمهوری خواه چه نظری درباره توافق خواهند داشت؟ وقتی که توافق در حال کار کردن است، تحریم ها برداشته شده، بازرسان در حال نظارت هستند و هیچ نشانه ای دال بر این که ایران به طور مخفیانه در حال ساخت تسلیحات هسته ای است، وجود ندارد. آن وقت چه می شود؟ آیا کاندیداهای جمهوری خواه خواهند گفت: «ما به آنچه که در حال انجام است کاری نداریم، بی بی نتانیاهو به ما تصویر کارتونی یک بمب را نشان داده است، به همین دلیل من می خواهم توافق را ابطال کنم؟»

ممکن است، اما حقیقت این است که اگر رئیس جمهور بعدی بخواهد توافق را نادیده بگیرد، همانند اجرای ایده دونالد ترامپ برای ساخت دیواری به طول 200 مایل در امتداد مرز مکزیک و آمریکا است. این قبیل اظهارات مربوط به زمانی است که کاندیداها سعی می کنند صدایشان شنیده شود و همانند اقدامات یک رئیس جمهور نیست.

منبع: ویک/ مترجم: حسین هوشمند