نگرانی تندروها از حق وتوی روسیه و چین درباره توافق

دیپلماسی ایرانی: در حالی که مخالفان سرسخت توافق هسته ای با ایران در تقلا برای هرگونه کارشکنی در توافق و شکست آن هستند، جان بولتون در مقاله ای که نوشته ایده ای جدید مطرح کرده است. این ایده شامل تحریم ها و سازمان ملل می شود. بولتون که برای بیش از یک سال نماینده دولت بوش در سازمان ملل بود، بهتر می تواند در این زمینه توضیح دهد.

یکی از جالب توجه ترین اظهار نظرهای بولتون درباره این سازمان جهانی این بود که ده طبقه از 38 طبقه ساختمان سازمان ملل باید حذف شود و «با این اتفاق هیچ مشکلی پیش نمی آید.»

نباید درباره مواضع بولتون شگفت زده شویم، چون وی یک نومحافظه کار تندرو است که می گوید بهتر است تحریم ها علیه ایران حفظ شوند. بخشی از نظر وی درباره احتمال لغو یا تعلیق تحریم های بین المللی و عدم اطمینان یافتن از اینست که در صورت نقض توافق توسط ایران مجدداً اعمال نخواهند شد.

یکی از جنبه های منطقی توافق که شکایت بولتون را غیرموجه می کند، روش حل اختلاف در توافق است که به موجب آن اگر هر یک از طرفین توافق را نقض کند و از طریق راهکارهای دیگر مشکل حل و فصل نشد، برای هرگونه لغو تحریم های بیشتر به رای مثبت شورای امنیت نیاز است. به عبارت دیگر تعصب به نفع تحریم ها نیست و تحریم ها علیه ایران تا زمانی که هر کسی که برای جلوگیری از اقدام شورای امنیت دارای قدرت است، می تواند باقی بماند.

معنای تلویحی نوشتن این ماده این است که اگر ایالات متحده معتقد است که رفتار ایرانی ها توقف لغو تحریم ها را تضمین می کند، آنها حتی بدون حضور روسیه یا چین (یا اروپایی های تشنه به توافق اقتصادی با ایران) که خواهان ادامه کاهش یافتن تحریم ها هستند، به کار خودشان ادامه می دهند.

اما بولتون می گوید در این مسئله یک «خطر پنهان» برای ایالات متحده وجود دارد. بولتون در این رابطه می نویسد: «این روشی است که وتوی روس ها و چینی ها در آن ادغام شده است. آقای اوباما مخفیانه هدف با ارزش چپ های بین المللی که همیشه با اصل حق وتو مخالف بودند را محقق ساخته است. در تاریخ 70 ساله سازمان ملل یک ستاره راهنما به وضوح شکل گرفته است: واشینگتن تنها حامی تغییرناپذیر حق وتو در شورای امنیت بوده است. اما در دوران آقای اوباما، روسیه و چین توانسته اند در کوتاه مدت از این امتیاز استفاده کنند.»

بولتون در مقاله اش بیشتر نگران حق وتوی روس ها و چینی ها است. این برای آمریکایی ها عجیب و غریب است و نومحافظه کاران هم نگران این مسئله هستند. اما ما نیازی به احساس تاسف درباره روس ها و چینی ها نداریم، چون آنها طرفین مذاکره در توافق به دست آمده با ایران هستند. بولتون در ادامه این مسئله را با اقدام «اتحاد برای صلح» در جریان جنگ کره مقایسه کرد که در آن به خاطر حق وتوی شوروی در شورای امنیت، به مجمع عمومی متوسل شدند.

اما این مقایسه معتبر نیست. هیچ کس در رابطه با انطباق توافق ایران با مجمع عمومی صحبت نمی کند. آنچه که در جریان جنگ کره اتفاق افتاد، کاملاً برخلاف توافق ایران است و شوروی مخالف هرگونه دخالت سازمان ملل در جنگ بود.

شاید بتوان سه نکته از پیشنهاد عجیب بولتون استخراج کرد. اول اینکه چنین استدلال عجیبی خنده دار است. دوم، تایید عقل کسانی در کنگره آمریکا است که مخالف تایید صلاحیت افرادی هستند که هیچ چیزی از کنش مثبت و منفی شورای امنیت نمی دانند و یا اهمیتی به آن نمی دهند. در این مورد خاص کسی مثل بولتون نماینده ایالات متحده در این سازمان جهانی بوده است که به وضوح صلاحیت تصدی این پست را نداشته است. سوم، می توان به این نتیجه رسید که مخالفان جان سخت توافق ایران چقدر استدلال های بی ارزشی ارائه می دهند.

منبع: نشنال اینترست/ مترجم: حسین هوشمند

انتشار اولیه: سه شنبه 20 مرداد 1394 / انتشار مجدد: سه شنبه 27 مرداد 1394