توافق هسته‌ای اسرائیل را منزوی می‌کند

نویسنده: اف. مایکل مالوف

دیپلماسی ایرانی: با چشم انداز توافق آمریکا با ایران بر سر برنامه هسته ای این کشور و در میانه تبلیغات انتخاباتی، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل با انزوای بیشتری مواجه شده است.

منابع آگاه در خاورمیانه در گفتگو با نشریه ورد نت دیلی اعلام کردند احتمالا همین چشم انداز توافق هسته ای با ایران بود که ران درمر سفیر اسرائیل در واشنگتن را به همکاری با جان بینر رئیس جمهوری خواه مجلس نمایندگان آمریکا از ایالت اوهایو در برنامه ریزی برای سفر نتانیاهو به واشنگتن و سخنرانی در کنگره در مورد بحران هسته ای ایران ترغیب کرده است.

در این حال، دعوت از نتانیاهو برای سفر به واشنگتن و پذیرش این دعوت از سوی نخست وزیر اسرائیل بدون کوچکترین هماهنگی با کاخ سفید، برای دولت اوباما غیرمنتظره بود و به وخامت بیشر روابط میان واشنگتن و تل آویو منجر شد. به گزارش منابع آگاه، با توجه به تلاش ایران برای دستیابی به خواسته ها در گفتگوهای هسته ای با 1+5، اختلافات میان آمریکا و اسرائیل به نفع این کشور تمام خواهد شد.

ایران به خواسته های خود می رسد

نتانیاهو هرگونه توافق هسته ای با ایران را که انتظار می رود پس از انتخابات 17 ماه مارس در اسرائیل نهایی شود، توافقی بد می داند. به گفته آکیوا الدر کارشناس خاورمیانه، «واضح ترین نشانه» در خصوص رسیدن ایران به خواسته هایش، «همکاری بین آمریکا و ایران علیه داعش در عراق» است. وی افزود: «نشانه دیگر را می توان در گفتگوها میان کشورهای حاشیه خلیج فارس و ایران در زمینه ایجاد نظم منطقه ای یافت.»

ایران و عربستان سعودی که با تهدید فزاینده داعش مواجه هستند، بدون سر و صدا و در پشت صحنه برای بهبود روابط کنونی تلاش می کنند؛ تحولی که با انتخاب سلمان به عنوان جانشین ملک عبدالله در ریاض سرعت بیشتری گرفت.

علاءالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اخیرا در مورد روابط تهران و ریاض گفت: «سیاست بلند مدت ایران به طور اساسی ایجاد روابط برادرانه با کشورهای منطقه به ویژه عربستان سعودی را شامل می شود.»

عربستان سعودی با اکثریت سنی همواره با ایران شیعه برای نفوذ در منطقه در رقابت بوده است، تا جایی که رقابت ها میان دو کشور در برخی از کشورهای منطقه به درگیری های فرقه ای میان شیعه و سنی تبدیل شد. نمونه این درگیری ها را اکنون می توان در سوریه مشاهده کرد.

با توجه به اینکه کشورهای عرب سنی در حاشیه خلیج فارس در نهایت با توافق هسته ایران به عنوان پیش زمینه ای برای کاهش تنش ها در منطقه و تمرکز بر دشمن مشترک یعنی داعش کنار خواهند آمد، شرایط به طور عمده احتمال موفقیت ایران را در دستیابی به توافق در گفتگوهای هسته ای افزایش می دهد. جلسه آتی 1+5 با ایران روز اول ماه مارس و در تلاش برای نهایی سازی چارچوب سیاسی توافقنامه صورت می گیرد و جزئیات فنی توافقنامه نیز به طور کامل تا اول ماه ژوئیه تعیین خواهد شد.

مخالفت ها با سفر نتانیاهو به واشنگتن

به گفته منابع آگاه، بی اعتنایی آشکار نتانیاهو به کاخ سفید نه تنها بر وخامت روابط میان واشنگتن و تل آویو خواهد افزود، بلکه به نگرانی بسیاری از افراد در داخل اسرائیل منجر شده است. در این راستا، مایکل اورن سفیر پیشین اسرائیل در واشنگتن از نتانیاهو خواست سخنرانی خود را در جلسه مشترک کنگره لغو نماید.

آموس یادلین رئیس پیشین اطلاعات امنیتی اسرائیل نیز با سخنرانی نتانیاهو در کنگره مخالفت و این اقدام نخست وزیر را «غیرمسئولانه» توصیف کرد. با این حال، نتانیاهو متحدان قدرتمندی در مجلس نمایندگان و سنای آمریکا دارد و انتظار می رود با استقبال گرم (جمهوری خواهان) در کنگره مواجه شود.

آیا ایران پیروز ماجراست؟

طبق ازیابی الدر، موفقیت گفتگوها پیروزی برای ایران محسوب می شود. این کارشناس خاورمیانه بر این باور است که ایران با ایجاد روابط حسنه با همسایگان عرب خود سعی بر ایجاد مشروعیت برای فعالیت هسته ای دارد و در چنین شرایطی، رد توافقنامه هسته ای از سوی نتانیاهو در نهایت به از بین رفتن حمایت متحدان غربی از اسرائیل منجر خواهد شد.

به گفته الدر، «خصومت آشکار میان اوباما و نتانیاهو» در نهایت به «منزوی شدن اسرائیل» خواهد انجامید. وی افزود: «نتانیاهو با برنامه ریزی برای شرکت و سخنرانی در جلسه سوم ماه مارس در کنگره آمریکا، در راستای خارج کردن تلاش های اوباما از مسیر دستیابی به توافقنامه بر سر برنامه هسته ای ایران می کوشد. اما این اقدام نخست وزیر به ایران انگیزه بیشتری برای امضای توافقنامه خواهد داد.»

به عقیده الدر، ایران اکنون به این اطمینان رسیده است که امضای توافقنامه هسته ای به دشمنی ها میان واشنگتن و تل آویو، دست کم تا زمان نخست وزیری نتانیاهو، خواهد افزود. الدر تصریح کرد: «گلوله برفی گل آلودی که نتانیاهو به سمت واشنگتن پرت می کند، خیلی زود به یک بومرنگ تبدیل خواهد شد و به سمت اسرائیل باز خواهد گشت.»

از سوی دیگر، توافقنامه هسته ای با ایران به آمریکا در تغییر سیاست ها در سوریه کمک می کند و در نهایت آمریکا می تواند از تاکید بر برکناری بشار اسد از قدرت به عنوان راه حل درگیری های چهار ساله در سوریه دست بکشد. دولت اوباما در شرایط کنونی برای دستیابی به توافقی برای انتقال قدرت در سوریه که مورد حمایت ایران و روسیه باشد، تلاش می کند.

منبع: ورد نت دیلی / مترجم: طلا تسلیمی