آیا پهپادهای ایرانی در آسمان مکزیک پرواز خواهند کرد؟

نویسنده: زاخاری کک

دیپلماسی ایرانی: شاید بزودی شاهد پرواز پهپادهای ایرانی بر فراز آسمان مکزیک باشیم. حداقل با توجه به اظهارات علاءالدین بروجردی رئیس با نفوذ کمیسیون سیاست خارجی مجلس ایران که در راس هیاتی سفر چهار روزه ای به مکزیک داشته است، باید انتظار چنین چیزی را داشت. این سفر در این سطح بعد از ۱۹۷۹ (سال انقلاب) و به دنبال دعوت گابریلا چواس باررون رئیس کمیته روابط خارجی سنای مکزیک صورت گرفته است، مقامی که خود نیز اخیرا دیداری از ایران داشته است.

نتیجه عینی تر این سفر امضای تفاهم نامه برای حمایت از پیوندهای محکمتر اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی میان ایران و مکزیک است. دو طرف برای گسترش همکاری در حوزه نفت هم به توافقاتی رسیدند.

بروجردی در عین حال با ذکر جزئیات بیشتری از توافق های صورت گرفته، گفته است مقامات مکزیکی علاقمندی خود را برای خرید پهپاد از ایران برای بکارگیری در جنگ علیه کارتل های مواد مخدر اعلام کرده اند. بروجردی در گفت و گو با خبرگزاری فارس گفته است: «در جریان سفر اخیرم به مکزیک آن ها اعلام کردند که خواستار پهپادهای ایرانی هستند.»

گزارش های خبری ایرانی به زبان انگلیسی درباره این سفر اشاره ای به پهپاد نکرده است. بعضی از منابع خبری اسپانیایی نیز مقالاتی در مورد پهپاد درج کرده اند اما آن ها نیز منابع خبری خود را خبرگزاری فارس آورده اند.

بدون تاییدی از سوی منابع مکزیکی نباید ادعاهای بروجردی را با خوشبینی تعبیر کرد، به ویژه اینکه بروجردی در بخش دیگری از اظهاراتش گفته بود که دو طرف تاکید دارند که امریکا بزرگترین نقش را در ایجاد گروه های تکفیری داشته است.

تا امروز این ادعا که بخشی از سنای مکزیک علاقمند به دریافت پهپادهای ایرانی باشند، مثل اوایل طرح این ادعا دیگر عجیب و غریب بنظر نمی رسد. مکزیکی های سال هاست که تلاش می کنند ریشه کارتل های قدرتمند مواد مخدر را در این کشور بخشکانند و احتمالا داشتن و کاربرد پهپاد بخش جدایی ناپذیری از استراتژی این کشور در مبارزه با مواد مخدر خواهد بود. در واقع بنابر بعضی از منابع، بازار مکزیک برای خرید پهپاد از ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۴ رشد هفت برابری داشته است. مکزیکی ها پیش از ۲۰۱۳ نیز علاقمند به کاربرد و داشتن پهپاد بوده اند. خیلی پیش از این نیز مکزیکی ها رضایت خود را برای انجام عملیات شناسایی با پهپاد ها با هدف جمع آوری اطلاعات و رصد تحرکات کارتل ها و ارسال این اطلاعات به مقامات مکزیکی به طرف امریکایی اعلام کرده بودند. بعد از عمومی شدن این توافق میان مکزیک و امریکا نارضایتی هایی در مورد نادیده گرفته شدن حقوق حاکمیتی مکزیک توسط امریکا مطرح شد.

در عین حال که  این همکاری میان امریکا و مکزیک جریان دارد، مکزیک تلاش کرده است در سال های گذشته توانمندی های خود را در زمینه پرواز هواپیماهای بدون سرنشین مستقلا پیگیری کند. برای مثال در سال ۲۰۰۹، نیروی هوایی مکزیک بطور محرمانه پهپادهای شناسایی هرمس ۴۵۰ را از اسرائیل برای استفاده در جنگ علیه مواد مخدر و قاچاقچیان برای پرواز در نقاط صعب العبور خریداری کرده است.

این مدل از پهپاد ها در میان کشورهای امریکای لاتین نمونه های محبوبی هستند: تا ارتفاع ۱۸ هزار پایی پرواز می کنند و تا بیست ساعت می توانند بدون توقف به پرواز خود ادامه دهند. پلیس مکزیک از پهپادهای اسکای استار ۳۰۰ و پهپادهای کوچک مداری در یگان پروازی هواپیماهای بدون سرنشین استفاده کرده است.

در کنار پهپاد های ساخت اسرائیل، دستاوردهای بومی مشابه و ساخت مکزیک نیز در بازار این کشور یافت می شود. نیروی دریایی مکزیک اولین نهادی بوده که کاربرد هواپیماهای بدون سرنشین را رواج داده است. شرکت هایی مثل هیدرا تکنولوژی و اس. او. اس. گلوبال در سال های اخیر در این زمینه فعالیت های قابل توجهی داشته اند. اما توانایی های بومی مکزیک در این حوزه هنوز راه درازی در پیش دارد.

ایران در همجواری با بزرگترین تولید کننده مواد مخدر و برخورد با یکی از بزرگترین بازار های مواد مخدر جهان همانند مکزیک، موقعیت استراتژیکی دارد. این کشور مبارزه طولانی را علیه مواد مخدر در کارنامه خود ثبت کرده است. برخلاف مکزیک ایران از برنامه قوی در زمینه توسعه پهپادهای بومی برخوردار است. مرکز مطالعه پهپادها در کالج بارد اعلام کرده است که ایران یکی از قدیمی ترین برنامه های توسعه هواپیماهای بدون سرنشین جهان را در اختیار دارد. علاقمندی ایران به استقرار واحدهای شناسایی و حمایتی پهپادی همزمان با جنگ عراق در دهه ۱۹۸۰ شروع شد، اما اخیرا اخباری از دستاوردهای آن بطور عمومی منتشر می شود. در آوریل ۲۰۱۳ ایران چهار مدل جدید از پهپاد های خود به نام های اعظم ۲، مهاجر ب، حازم ۳ و سریر اچ ۱۱۰ را رونمایی کرد. یکماه بعد نیز از پهپاد حماسه، پهپادی با توانایی پرش در ارتفاعات بالا پرده برداری کرد. پهپاد ایرانی شاهد ۱۲۹ که در سال ۲۰۱۲ رونمایی شد، نمونه بزرگتری از هرمس ۴۵۰ اسرائیلی است.

ایران فناوری پهپاد نور را با کشورهای متعددی تقسیم کرده است. گزارش های متعددی درباره این همکاری ها و مشارکت ایران برای کمک به حزب الله، حماس، سوریه و سودان و دیگر کشور ها وجود دارد. در امریکای لاتین در کنار مکزیک، ونزوئلا نیز به دنبال توسعه برنامه ای مشابه است. بنابراین کاملا طبیعی است که سیاستمداران و سیاستگذاران مکزیکی علاقمندی خود را به خرید محصولات برنامه پهپادی ایران نشان بدهند. ایران بدون شک این تجهیزات را به مکزیک خواهد فروخت و این نشان می دهد که ایران علاقه و رغبت خاصی به پرواز پهپاد هایش بر فراز آسمان و مرزهای مکزیک دارد. با توجه به آنچه گفت شد، حداقل تا زمانی که واشنگتن درباره این برنامه چیزی نگفته است، باید انتظار داشت که پهپادهای ایرانی بر فراز مکزیک به پرواز درآیند.

منبع: نشنال اینترست/ مترجم: فرنگیس بیات

انتشار اولیه: یکشنبه 23 آذر 1393 / انتشار مجدد: دوشنبه 1 دی 1393