پلیس شریعت در خیابان‌های آلمان

در یک روز گرم در اوایل اکتبر، خارج از یکی از شریان های شلوغی که مرکز برلین را از مناطق همجوارش جدا می کند، صدای امام «عبدالادهم کاموس» از یکی از مساجد شنیده می شود. داخل این مسجد زنان و مردان در صفوفی روی فرش های پهن شده نشسته اند.

 

به گزارش دنیای اقتصاد، در میان آنها آفریقایی، آلمانی، پاکستانی و ترک هم دیده می شوند. امام کاموس یک واعظ 37 ساله مراکشی است که مسائل دینی را با لهجه ای آلمانی- فرانسوی تفسیر می کند. او با لباسی سفید و کراواتی که بر تن و لبخندی که بر لب دارد، سخنش در میان مسلمانان آلمانی و آلمانی زبان ها نافذ است.

 

او به ستاره رسانه های اجتماعی تبدیل شده است. کلیپ «داعش کیست؟» که از سوی او بر روی یوتیوب قرار گرفت بیش از 41هزار بازدیدکننده طی دو ماه داشته است. او در این فیلم ویدئویی داعش را «گیاهی سَمّی» نامیده «که در تمام کشورهای اسلامی پخش شده است.» کاموس می گوید پیام او موجب جذب هزاران نفر به سوی اسلام شده است.

 

منتقدان می گویند این یک روی چهره کاموس است. اما روی دیگر چهره کاموس چیست؟ طی بیش از یک ماه گذشته رسانه های آلمانی زنگ خطر را در تمام کشور در خصوص آنچه «دیدگاه های واپسگرایانه» نامیده می شود به صدا در آورده اند. پیوندهای کاموس با تندروها و آموزه های افراطی و نیز یک تروریست دیپورت شده باعث سوء ظن نسبت به او شده است. منتقدان می گویند فعالیت افراطیون و گروه های منتسب به داعش در آلمان موجب ترس و وحشت در این کشور شده و زنگ خطر را به صدا درآورده است. کاموس می گوید: «با ترسی که از داعش وجود دارد و این ترس در جامعه آلمان منعکس شده است، شما احساس بی اعتمادی می کنید.»

 

بحث و جدل درمورد کاموس در اواخر سپتامبر شروع شد آن گاه که او در برنامه ای سیاسی در تلویزیون حضور یافت. او به عنوان واعظی «اولترا محافظه کار» معرفی شد که پیوندهایی با افراطیون دارد. او خود مخالف چنین معرفی ای بود و در پاسخ، نامه ای از وزیر کشور سابق آلمان را قرائت کرد که او را به دلیل مبارزه با افراط گرایی در آلمان تحسین کرده بود. در این برنامه دو ویدئو نشان داده شد: یکی سمیناری درمورد اسلام همراه با «دنیس گاسپرت»- یکی از معروف ترین پیکارجویان آلمانی- بود و دیگری سخنرانی سال 2002 او در آلمان بود که می گفت زنان نمی توانند بدون رضایت همسر از خانه خارج شوند.

 

وی ضمن اینکه میان خود با گاسپرت فاصله نهاد، در عین حال استدلال کرد که او ستاره رپ است که به پیکارجویان گروید: «من در 22 سالگی وعظ را شروع کردم. این ویدئو برای 12 سال پیش است و اکنون من 37 ساله ام و به عنوان یک فرد بسیار تغییر کرده ام.» در این برنامه تلویزیونی برخی مقام های آلمانی از جمله «ولفگانگ بوسباش»- یکی از نزدیکان حزب دموکرات مسیحی خانم مرکل- حضور داشتند که به انتقاد از رویکردهای کاموس پرداختند. در اینجا بود که صدای فریاد کاموس به اوج رسید. در روزهای بعد انتقاد از او به میان رسانه های آلمانی هم راه یافت.

 

 برداشت یک درصدی ها از اسلام

 

از مراکش تا آلمان سفری دراز بود. کاموس در خانواده ای مذهبی در رباط زاده شد و در سال 1997، به تنهایی به شهر آلمانی لایپزیگ رسید تا مهندسی برق بخواند؛ اما او با برداشت های نژادپرستانه و سرد مواجه شد. آلمان گرچه قدرتمندترین اقتصاد اروپا است،اما در زمینه مهاجران، ضعف هایی دارد، به گونه ای که اجتماعات مهاجر با تبعیض و نژادپرستی مواجهند. کاموس پس از سه ماه به کشورش بازگشت؛ اما با اصرار پدرش قانع شد که بازگردد و راه خود را بیابد. کاموس می گوید: «بسیاری از ارزش های آلمانی- اخلاق، نظم و بسیاری ویژگی های دیگر- را گرفته ام.» او یک سلفی است. به گزارش آژانس امنیت داخلی آلمان، از 4 میلیون مسلمانی که در آلمان زندگی می کنند فقط یک درصدشان «اسلامگرا» از نوع سلفی هستند. مسلمانان آلمانی از این شکایت دارند که چرا سلفی های افراط گرا با آن برداشت افراطی خود از مذهب، خود را به عنوان «نماد اسلام» جا زده اند.

 

بار دیگر رسانه های آلمانی وحشت را تجربه کردند. این بار مسجد «النور» در یکی از محلات آلمانی به «وعده گاه و پاتوق تندروهای سلفی» تبدیل شد. سلفی ها بیش از گذشته در انظار عمومی در آلمان ظاهر می شوند. ستاره های پاپی که تغییر مذهب داده و به آیین سلفی پیوسته اند (مانند پی یر وُگل و سون لاو) طرفداران زیادی دارند. تصاویر گاسپرت او را همراه با داعش در حال جنگ در سوریه نشان می دهد که چند سر بریده در دست دارد. به گزارش فارن پالیسی گفته می شود اکنون 450 آلمانی در کنار داعش در عراق و سوریه در حال جنگ هستند. در مناطق حاشیه ای و حلبی آبادهای آلمان، سلفی گری در حال ریشه دواندن است. به طور مثال، در منطقه «Neukölln» بیکاری حدود 24 درصد است. قانونگذاران آلمانی به این امر معترضند که اجتماعات عرب و ترک در حال ایجاد جوامعی موازی در آلمان هستند و هنوز در جامعه آلمان ادغام نشده اند.

 

 اسلام گرایی علیه سلفی گری

 

وقتی «اسماعیل ستینکایا» به سوی یکی از آن مردان جوانی می رود که می خواهند هامبورگ را برای جنگ در سوریه ترک کنند، از آنها می پرسد: «آیا تا به حال بدون بخاری در زمستان خوابیده اید؟ آیا می دانید بدون آب و برق زندگی کردن یعنی چه؟ آیا می دانید کلاشینکف مثل کنترل برای PlayStation 4 عمل می کند؟» ستینکایا یک جوان 33 ساله است که صورتش با ریش پوشیده است. او فرزند یک ترک ساکنِ «ماردین»- شهر مرزی با سوریه- است. او می گوید: جهاد یعنی مبارزه؛ در قرآن «جهاد اکبر» داریم که به معنای مبارزه با نفس است نه مبارزه با غیرمومنان؛ مبارزه با ضعف خویشتن است و مبارزه علیه شیطانی است که در درون ما است. وی یک رزمی کار است که باشگاه رزمی خود را دارد. او قهرمان رزمی MMA است. وقتی در خیابان های هامبورگ راه می رود، مردم به سوی او می آیند و با او دست می دهند. آنها می گویند می خواهند روزی مثل او یک رزمی کار شوند. او هم رزمی کار خوبی است و هم یک مسلمان واقعی. او هم مبارز «رینگ» است و هم مبارزی که با نفس خود می جنگد. او مخالف کسانی است که برای کشتن و سر بریدن انسانی دیگر در سوریه یا عراق آیات قرآن را بر زبان خود جاری می سازند.

 

 او را به جهنم بفرست

 

اما مسلمان دیگری هم هست که در نقطه مقابل ستینکایا است. او «دسو دوگ» (Deso Dogg) نام دارد که «رَپِری» است از محله «کروزبرگ». امروز او به یکی از نیروهای معروف داعش تبدیل شده که در سوریه می جنگد. ستینکایا او را بهتر از هر فرد دیگری می شناسد. «دوگ» رزمی کار هم هست. ستینکایا با او در رینگ مواجه شده بود و او را خوب می شناسد. مارس 2010 بود. ستینکایا قهرمان سه دوره مبارزات در شمال آلمان و دارای مدال نقره در قهرمانی جهان و آلمان بود. او در یک روز 10 مبارزه داشت و در همه پیروز شد. دسو دوگ اما مبارزی تازه کار بود که هوادارانش روی صندلی تماشاچیان شعار می دادند: «او را به جهنم بفرست». مبارزه زیاد طول نکشید. اسماعیل با ضربه دست چپ و ضربات پی در پی پا در کوتاه ترین زمان دوگ را نقش بر زمین کرد به گونه ای که در یوتیوب و فضای مجازی به شدت روی این پیروزی بحث می شد.

 

اسماعیل نمی دانست که حریف سابقش به داعش پیوسته است. دوستانش پیامی در فیس بوک گذاشتند که دوگ در سوریه کشته شده، اما دروغ بود. اسماعیل می گوید از اینکه می بیند دوگ در میان داعشی ها می جنگد بسیار شوکه شده: «وقتی به چشم او در رینگ خیره شدم دیدم که او اهل مبارزه نیست.» امروز دسو دوگ به قهرمان تبلیغاتی داعش تبدیل شده است. نامی که در کودکی به او داده بودند «دنیس گاسپرت» بود، اما اکنون به «ابو طلحا العلمانی» ملقب شده است. امروز او در سوریه آدم می کشد ودر پیام های تصویری داعش مکرر دیده می شود.

سه هفته پیش تصویری از او منتشر شد. دوگ در صحرایی تهی در سوریه دیده می شد. آفتاب می درخشید. مردانی بودند که دستشان بسته و روی شکم خوابیده بودند. ناگهان مردی چاقو به دست آمد و سر همه را یک به یک برید؛ به گونه ای که خون فواره می زد. این اولین تصویر از دسو دوگ بود. تصاویر قبلی او را پس از قتل ها نشان می داد. اسماعیل این کارها را «حماقت» می نامد. این تبلیغات کارگر افتاد. افرادی مانند «کرشینکو بی» که والدینش از کوزوو فرار کردند و به فرانکفورت آمدند به سوریه رفتند. او اکنون به آلمان بازگشته و به اتهام حمایت از تروریسم در بازداشت است. وقتی چهره های نامدار آلمانی به داعش می پیوندند این ابزاری تبلیغی در دست رهبران این گروه قرار می دهد تا جوانان را به خود جذب کنند. دوگ یکی از این ابزارها است. 

 

 «دیوید. جی» ساکن جنوب آلمان جوان 18 ساله و مودبی بود که ناگهان کشورش را ترک و سر از میدان های جنگ داعش در آورد. «مصطفا. کی» یکی دیگر از جوانان ساکن غرب آلمان است که با سرهای بریده در سوریه عکس می گیرد. او جوانی بود که در مدرسه خوب درس نمی خواند، اغلب کتک می خورد، کارش افراط در نوشیدن بود و ساعت ها در کباب فروشی های آلمان می نشست و می نوشید.

 

به گزارش «اشپیگل آنلاین» جوانان آلمانی به این دلیل به داعش می پیوندند که می خواهند قهرمان، حامی ضعفا، برادران و خواهرانی باشند که مورد تهدید بشار اسد هستند. جوانانی از هامبورگ، برلین و دینزلاکن به صورت گروهی آلمان را ترک کردند. برخی از آنها «ضعفا» و «تو سری خورهایی» از حومه های شهر و برخی دیگر مهندس مکانیک هستند.

 

این «تو سری خورها» برای گروه های تندرویی مانند داعش مهم هستند، چرا که داستان آنها می تواند نشان دهد که حتی یک بازنده می تواند برای خود «کسی» باشد. امروز افرادی مانند دنیس گاسپرت بیشتر از رقیب خود «رَپِر بوشیدو» در ویدئوها حضور دارد. دنیس هرگز مشتاق پول زیاد یا رانندگی با خودروهای گران قیمت نبود. او فقط می خواست مردم او را بشناسند، احتمالا از او بترسند و تحسینش کنند. او احترام می خواست و دوست داشت الگو شود. اکنون به همه اینها دست یافته، اما در میان بربرهای قرون وسطایی.

 

 دعوت به بهشت

 

حضور خبرساز سلفی ها در خیابان های شهر ووپرتال آلمان با جلیقه هایی که روی آنها «پلیس شریعت» نوشته شده بود تا مدتی در کانون توجه بود. «سون لاو» (Sven Lau)، 33 ساله، مبتکر ایده «پلیس شریعت» است. رفتار ارشادکنندگان این پلیس بی خطر و دوستانه به نظر می رسد. آنها در حالی که برادرانه دست بر شانه مخاطب می گذارند چنین جملاتی بر زبان می آورند: «سراغ قمار نرو، سراغ مواد مخدر نرو، پا در راه نادرست نگذار.» لاو یکی از چهره های شناخته شده جریان سلفی در آلمان است؛ او در زادگاه خود، مونشن گلادباخ، مدیر یک مسجد و زمانی رئیس انجمن بنیادگرای «دعوت به بهشت» بود.

 

شمار افراطیون سلفی در آلمان طی چند سال گذشته سه برابر شده است. هانس گئورگ ماسن، رئیس سازمان اطلاعات و امنیت داخلی آلمان، می گوید تا آخر سال جاری حدود ۷ هزار سلفی در آلمان خواهیم داشت. این روند رشد «نگران کننده» توصیف شده است. براساس ارزیابی هانس گئورگ ماسن، شمار اعضای این گروه ها هم اکنون بالغ بر ۶۳۰۰ نفر است. آقای ماسن افزود سلفی ها به جوانانی رجوع می کنند که چند ویژگی دارند: مرد بودن، پیشینه مهاجرت و سرخوردگی ناشی از بلوغ جنسی یا عدم موفقیت در مدرسه یا گروه اجتماعی. او می گوید که سلفی ها این احساس را به جوانان می دهند که به یک گروه «پیشاهنگ» تعلق دارند و می توانند به این گونه خود را از قعر جامعه به بالا بکشند.

 

به گفته ماسن، حدود ۱۵۰نفر از سوریه و عراق به آلمان بازگشته اند که میزان خطرناک بودن آنها را نمی توان به طور دقیق ارزیابی کرد. رئیس سازمان اطلاعات و امنیت داخلی آلمان می گوید منشا افراطی گری اینترنت نیست بلکه منشا آن را باید در خانواده و محیط های دوستی جست. کاترین براون، کارشناس تروریسم از «کینگز کالج» لندن می گوید احتمالا بیش از ۲۰۰ زن جوان اروپایی که تقریبا تمامی آنها از خانواده های مهاجر مسلمان هستند، در صف داعش در جنگ داخلی سوریه شرکت دارند. خانم براون می گوید، ۵۰ تا ۶۰ تن از آنان شهروند بریتانیا و حدود ۶۰ نفر هم فرانسوی هستند. براساس آمار کالج کینگز، نزدیک به ۴۰ زن جوان از آلمان به داعش پیوسته اند.

 

نفرت از اقدامات داعش و فعالیت سلفی ها در آلمان، بهانه خوبی به دست راست گرایان افراطی در این کشور داده است. حدود ۴۸۰۰ مرد جوان، بیشتر آنها سرتراشیده، یکشنبه ۴ آبان در میدان برسلاوئر در نزدیکی ایستگاه مرکزی قطار شهر کلن آلمان تجمع کردند. دلیل تجمع و راهپیمایی، مخالفت با افراطیون سلفی در آلمان عنوان شد.

 

 شعارهای آنها خارجی ها را نشانه گرفته بود: «خارجی برو بیرون.» با شروع حرکت جمعیت، فریادهای خشونت آمیز هولیگان ها و نئونازی ها در فضا طنین افکن بود: «ما خوک های سلفی را نمی خواهیم.» تظاهرات هولیگان ها (یا اوباش آلمانی) و نئونازی ها علیه سلفی ها رفته رفته به امری متداول در آلمان تبدیل می شود. «دویچه وله» می نویسد: «هولیگان گروهی از اوباش آشوبگر خیابانی هستند که معمولا طرفدار یک تیم ورزشی مشخص، به طور عمده تیم های فوتبال هستند. هولیگان ها خشن اند و آماده هر نوع درگیری و زد وخورد... همگرایی مقطعی این نیروهای خشونت طلب با راست گرایان افراطی بعد تازه ای از خشونت و همگرایی افراطی ها را در آلمان به نمایش گذاشت؛ اتحادی که دست کم در ظاهر، علیه سلفی ها بود.»

 

بیم مردم از سلفی های افراطی بر پایه آنچه که در رسانه ها می بینند و سلفی هایی که در خیابان های شهرهای آلمان دست به تبلیغ می زنند و پیوستن شهروندان اروپایی به داعش، همه و همه بهانه خوبی برای بهره برداری به دست راست گرایان افراطی داده است.

 در چند ماه گذشته درگیری های خیابانی شدیدی در شهرهای مختلف آلمان از یک سو میان سلفی های مدافع داعش با گروه های نئونازی و از سوی دیگر سلفی ها با کردها و ایزدی ها صورت گرفته است. برخی دیگر از کارشناسان معتقدند که راست گرایان افراطی که در انتخابات پیشین ایالتی، مجلس فدرال و حتی محلی موفقیتی نداشته اند، این بار با تمرکز روی موضوع سلفی ها به دنبال جلب توجه عمومی و جمع آوری رای هستند. اوباش هولیگان هم تلاش می کنند از اتحاد با راست گرایان افراطی برای رسیدن به اهداف خود استفاده کنند.