بگو مگوی روسیه و امریکا بر سر ابوطالبی

دیپلماسی ایرانی: ایالات متحده به عنوان میزبان سازمان ملل همچنان از دادن ویزا به حمید ابوطلبی، نماینده دائم ایران در سازمان ملل خودداری می کند و مانع می شود که وی به محل ماموریت خود در سازمان برود. بهانه امریکا این است که او در جریان تسخیر سفارت امریکا در تهران دست داشته برای همین واشنگتن بر اساس قانون مبارزه با تروریسم خود از دادن ویزا به او خودداری می کند. چنین ممانعتی در طول تاریخ 69 ساله میزبانی ایالات متحده از سازمان ملل بی سابقه بوده است، در حالی که بر اساس معاهده روابط بین الملل کشور میزبان سازمان ملل (ایالات متحده امریکا) صرف نظر از روابط کشورهای عضو با یکدیگر یا کشور میزبان با کشور مقابل باید به کارکنان اعضای سازمان ملل بدون هیچ بهانه ای ویزا بدهد.

برای همین ایران بر سر این موضوع به کمیته ششم قانونی وابسته به سازمان ملل که روابط میان کشورها با کشور میزبان را بررسی می کند، شکایت برده و نسبت به پیچیدگی های بروکراتیکی که ایالات متحده بر هیات نمایندگی ایران تحمیل کرده است، شکایت کرده است. مساله ای که می تواند اگر وارد فازهای قانونی شود موضوع ویزا به نماینده ایران در سازمان ملل را برای چند سالی به تعویق بیندازد یا این که ایران مجبور خواهد شد گزینه دیگری را برای کرسی خود در سازمان ملل معرفی کند که بتواند از کشور میزبان ویزا دریافت کند.

این در حالی است که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان اگر ایالات متحده بخواهد به این سیاست خود ادامه دهد و برای دیگر هیئت های دیپلماتیکی که باب میلش رفتار نمی کنند، روادید صادر نکند، موضوع میزبانی ایالات متحده از سازمان ملل سیاسی خواهد شد و از آن جا که رفتارش با تمامی قواعد دیپلماتیک مغایرت دارد، عرف میزبانی اش زیر سوال خواهد رفت. امریکا در حال حاضر برای افتتاح حساب خانواده های ایرانی یا دادن روادید به اعضای خانواده های ایرانی شاغل در سازمان ملل یا انتقال پول برای آنها مشکل ایجاد می کند یا حتی برخی حساب های آنها را می بندد که این مساله مشکلات بسیاری را برای آنها به وجود آورده است.

تهران در اعتراض به این رفتار ایالات متحده شکایتی را به کمیته مذکور که نمایندگان کشورهای کره شمالی، بلاروس، کوبا، روسیه، چین و اکوادور در آن عضویت دارند، ارائه داده که آنها نیز به همین منظور روز جمعه بیانیه ای را به نفع ایران صادر کردند.

اعضای این کمیته به طور ادواری از میان اعضا انتخاب می شوند.

در مقابل نماینده ایالات متحده در سازمان ملل، سامانتا پاور به بیانیه این کمیته واکنش نشان داد و گفت: «کشورش به معاهده های اصلی سازمان ملل به طور کامل پایبند است و تا کنون نیز سالانه به هزاران نفر ویزا داده است. اما بعضی از تقاضاها نیاز به انجام کارهای اداری بیشتری دارد. البته از دادن روادید به برخی دوایر امنیتی که مصونیت دیپلماتیک دیپلمات های امریکایی را زیر پا گذاشته اند و به این کار خود افتخار می کنند، خودداری می کند.»

وی همچنین توضیح داد که ابوطالبی عضوی از اعضای تسخیر کننده سفارت امریکا در تهران در سال 1979 بوده، به رغم این که خود می گوید جزء افراد تسخیر کننده نبوده است. البته خود او اذعان کرده که دو بار در حین اشغال سفارت به آن جا آمده و به عنوان مترجم برای گروگان ها در کنفرانس های مطبوعاتی کار کرده است.

وی در ادامه مدعی شد که «خود این دیپلمات ایرانی گفته است که در همان سال به الجزایر سفر کرده و به عنوان نمایندگان تسخیرکنندگان سفارت امریکا به همراه عباس عبدی بوده است. بالاتر از همه اینها او از این که از کارهای تروریستی حمایت می کرده، افتخار می کند.»

پاور بعد از این که تمامی این دلایل تاریخی را ذکر کرد، سپس گفت: «کشور من برای مدت طولانی این موضوع را بررسی کرده است، همچنین نص معاهده را نیز مورد بررسی قرار داده است، بعدا متوجه شده است که حالت استثنائی ای وجود دارد. برای همین می توانم بگویم که موضع دولت کشورم در ندادن روادید به مشارکت کنندگان در آن بحران چیز تازه ای نباشد.»

نماینده امریکا در سازمان ملل سپس تاکید کرد، ما این موضوع را به اطلاع دولت ایران رساندیم و از آنها خواستیم که این موضوع را از راه های روشن و آرام حل و فصل کنند. البته ما به هیچ وجه تصور نمی کنیم که بندهای معاهده های بین المللی به عنوان کشور اصلی میزبان سازمان ملل را زیر پا گذاشته ایم برای این که در برابر ما حالتی استثنائی وجود دارد که "به حادثه ای منحصر به فرد و دردآور در تاریخ ما مربوط می شود."

سامنتاپاور همچنین گفت: «ما پیش از این هم گفته ایم که حضور چنین افرادی در داخل ایالات متحده برای ما غیر قابل تحمل است.»

از سوی دیگر نماینده روسیه در این کمیته وجود این مساله که «چه کسی تروریست یا غیر تروریست است» را رد کرد و گفت که این مساله باید در داخل کمیته شش گانه حل و فصل شود چرا که «این موضوع به چگونگی تطبیق معاهده مقر سازمان ملل» مربوط می شود.

وی تاکید کرد، باید معاهده کشور میزبان بدون هیچ گونه کم و کاستی اجرا شود و من به عنوان نماینده روسیه از این که حالت های وجود داشته باشد که به معاهده مقر سازمان ملل احترام گذاشته نشود و در کارهای نهادهای بین المللی اختلال ایجاد کند، ابراز نگرانی می کنم. برای مثال اگر بنا باشد به نماینده ایران در سازمان ملل اجازه ورود داده نشود، این مساله برای مسکو روشن می شود که می تواند مشکلات مشابهی برای شماری از دیپلمات هایی که حضور مناسبی در نهادهای بین المللی ندارند نیز به وجود آید.

این در حالی است که نماینده ایران در سازمان ملل در این باره گفت که تمایلی برای ورود به جدل مربوط به روابط کشورش با ایالات متحده ندارد چرا که در این روابط اختلاف های بیش از 30 ساله وجود دارد.

وی تاکید کرد، ملت ایران خاطرات تلخی از امریکا دارند اما مناقشه بر سر این موضوع در چارچوب کاری کمیته شش جانبه نیست.

او همچنان ادعاهای نماینده امریکا در سازمان ملل را رد کرد و گفت هیچ کدام از این بهانه ها نمی تواند مانع از دادن روادید به نماینده دائم ایران در سازمان ملل شود.

وی سپس به گزارش کمیته سازمان ملل در سال 2010 اشاره کرد و گفت: «بر اساس معاهده سازمان ملل امریکا وظیفه دارد بدون هیچ معطلی به نماینده کشورها ویزا دهد، این برای نخستین بار است که امریکا به نماینده کشوری عضو سازمان ملل بر اساس تخمین های محض ویزا نمی دهد.»

در همین رابطه نماینده سوریه در سازمان ملل نیز بر لزوم تسریع در دادن روادید به دیپلمات ها و خانواده ها از سوی دولت امریکا تاکید کرد و از این که دادن ویزاهای شش ماهه به نمایندگان هیئت های دیپلماتیک بعضی مواقع 4 تا 5 ماه طول می کشد، شکایت کرد. وی نیز بر لزوم دادن روادید به نماینده ایران بنا به معاهده مقر سازمان ملل تاکید کرد.

گفتنی است نمایندگان هیئت های دیپلماتیک برخی کشورهای دیگر مثل سوریه و کوبا نیز با مشکلات روادید مواجه هستند به این ترتیب که امریکا به آنها اجازه رفت وآمد در داخل خاک امریکا را نمی دهد. مساله ای که سبب اعتراض آنها به سازمان ملل شده است.

منبع: الاخبار / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11