شرط ظریف برای اجرای توافق نهایی

هفته گذشته موضوعی حقوقی درباره مذاکرات هسته ای ایران مطرح شد مبنی بر این که« اعضای 1+5 قادر به لغو تحریم های شورای امنیت نیستند.»

این موضوع را دکتر جمشید ممتاز استاد حقوق بین الملل و مشاور حقوقی وزارت خارجه و تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان نیز در گفت و گو با خراسان مطرح کرد: «کشورهای طرف مذاکره ایران این اختیار و صلاحیت را ندارند که در مورد محتوای قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل حرف زده و با ما به توافق برسند ...چون طبق ماده سوم منشور سازمان ملل متحد اگر چند کشور عضو سازمان ملل با هم توافق کرده و این توافق در تعارض با قطعنامه شورای امنیت باشد، قطعنامه بر این توافق اولویت خواهد داشت.»

البته این موضوع بلافاصله با توضیحات و واکنش دکتر محمد جواد ظریف وزیرخارجه کشورمان مواجه شد: «یکی از مهمترین تعهداتی که 1+5 خواهد داشت این است که به شورای امنیت مراجعه کند و از طریق مکانیزم های موجود در شورای امنیت تحریم ها را لغو کند زیرا هیچ توافقی عملیاتی نخواهد شد مگر این که اعضای ۱+۵ به تعهدات خود در مورد لغو تحریم های شورای امنیت عمل کنند.»

 اما از آن جایی که طرف مقابل به خصوص آمریکایی ها سابقه ای از عهدشکنی ها علیه ایران دارند و حتی چهارشنبه گذشته باب اینهورن مشاور وزارت امور خارجه آمریکا در نامه به اعضای تیم هسته ای کشورمان تایید کرد که ایران حق دارد به غرب اعتماد نکند، همین موضوع اعتماد به طرف مقابل و برخی دیگر از مباحث روز مرتبط با پرونده هسته ای ایران را با طرح سوالاتی کتبی از دکتر ظریف پرسیده ایم و البته او هم با لطفی که به رسانه ها دار د همانطور که انتظار می رفت، خیلی زود پاسخ پرسش های ما را ارسال کرد.

 وزیرامورخارجه در پاسخ به این سوال خراسان که تاچه حد می توان به غربی ها برای لغو تحریم های شورای امنیت اعتماد کرد، نوشته است: «تا قطعنامه شورای امنیت [برای لغو تحریم ها] صادر نشود توافق اجرایی نخواهد شد.»

پرسش و پاسخ خبرنگار خراسان با محمد جواد ظریف را می خوانید:
 
اخیرا آژانس در گزارشی اعلام کرده که ایران «پرسشنامه اطلاعات طراحی به روزشده ای برای راکتور اراک ارائه کرده و با اقدامات پادمان های ایمنی آژانس برای راکتور، موافقت کرده است» آیا منظور از طراحی به روز شده اشاره به همان مواردی است که کشورمان در ماه آوریل اعلام کرد که ممکن است در جهت از بین رفتن نگرانی های طرف 1+5 و کاهش پلوتونیوم تولیدی، راکتور اراک را بازطراحی کند؟
 پاسخ این سوال منفی است. هنوز توافقی در مورد اراک صورت نگرفته که اطلاعات آن را به آژانس بدهیم. این اطلاعات مربوط به تغییرات قبلی است.
 
با توجه به تجربه عدم اجرای تعهدات از سوی 3 کشور اروپایی در گذشته برای عادی کردن پرونده ایران در شورای حکام (سال 2005) آیا این که گفته می شود 5 کشور عضو شورای امنیت باید تعهد بدهند که در شورای امنیت تحریم ها را لغو کنند تا چه حد می تواند قابل اعتماد باشد؟
 تا قطعنامه شورای امنیت[برای لغو تحریم ها] صادر نشود، توافق اجرایی نخواهد شد. البته در مورد محتوای توافق و یا قطعنامه هنوز توافق نشده است.
 
از آن جایی که آژانس براساس برنامه اقدام مشترک، مسئول راستی آزمایی اقدامات و تعهدات ایران در این توافق است و گزارش هایی نیز در این باره ارائه کرده، اصولا چه نهادی باید براقدامات طرف مقابل و به ویژه آمریکا نظارت کند؟ نتیجه کمیته مشترکی که باید تشکیل می شد به کجا رسید و تاکنون چند گزارش ارائه کرده است؟
 
آژانس که از قبل وجود داشته و برای این کار ساخته نشده است. اما هیچ سازوکاری برای نظارت بر بقیه وجود ندارد. کمیسیون مشترک جلسه داشته و موارد اختلاف را بررسی کرده است.
 
با توجه به اینکه آمریکایی ها در محافل گوناگون به مواردی اشاره می کنند که به زعم آنان در مذاکرات مورد توافق قرار گرفته است، اگر ممکن است بفرمایید که مشخصا در کدام یک از موارد اختلافی توافق شده و 60 درصد از متنی که به گفته شما آماده شده است شامل چه مصادیقی از اختلافات گذشته است؟
 متن توافق شده شامل هیچ یک از موارد اختلافی نیست و فقط شامل عباراتی است که باید در هر توافقی درج شود. هنوز هیچ موردی را توافق نکرده ایم گرچه در برخی موارد اختلاف کمتر و در برخی بیشتر است.